Öğretmenlerin Değişime Hazır Olma Durumlarının Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Abstract

ÖzBu araştırmanın amacı, öğretmenlerin değişime hazır olma durumlarını farklı değişkenlere göre incelemektir. Araştırmanın örneklemini, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Anadolu yakasındaki resmi okullarda görev yapan öğretmenlerden basit tesadüfi örneklem yöntemiyle belirlenen 348 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplamak amacıyla "Kişisel Bilgi Formu" ve Kondakçı, Zayim ve Çalışkan tarafından 2013 yılında geliştirilen "Değişime Hazır Olma Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda; öğretmenlerin değişime hazır olma durumlarına ilişkin algılarının cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem, en son bitirilen okul, lisansüstü eğitim ve hizmet-içi eğitim alınıp alınmama durumuna göre anlamlı farklılıklar göstermediği belirlenmiştir. Ancak öğretmenlerin değişime hazır olma durumlarına ilişkin algılarının yaş değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı görülmüştür. Öğretmenlerin değişime hazır olma durumlarına ilişkin algılarında yaşa göre daha genç olan öğretmenler lehine farklılıklar tespit edilmiştir. Buna göre değişime hazır olma düzeylerinin arttırılmasına yönelik yaş olarak büyük olan öğretmenlerin değişim sürecine dahil edilerek yeni rol ve sorumluluklar üstlenmeleri sağlanabilir. Böylelikle bu öğretmenlerin, genel yaşam ve mesleki deneyimlerinden faydalanıldığı gibi değişime direnç oluşturmalarının önüne geçilebilir.

Öğretmenleri̇n Öz-Yeterli̇kleri̇ İle Deği̇şi̇me Hazir Olma Durumlari Arasindaki̇ İli̇şki̇ni̇n İncelenmesi̇

“…Örgütsel değişimin başarılı olması, örgüt çalışanlarının değişime karşı tutum ve davranışlarına bağlıdır (Levent, 2016;Marsick ve Watkins, 2003;Robbins, Decenzo ve Coulter, 2013). Bu anlamda çalışanın örgütüne karşı duyduğu bağlılık, çağdaş yönetim yaklaşımlarının temel özelliğidir (Koç, 2009).…”

“…Değişime hazır olma, örgüt çalışanlarının değişimin gerekliliğine, başarmasına ve uygulanmasına ilişkin görüşleri, değişimi desteklemeleri, bireysel inançları, niyetleri, istekleri ve tutumlarıdır olarak tanımlanmaktadır (Armenakis ve Fredenberger, 1997;Armenakis ve Bedian, 1999;Bernerth, 2004;French, Bell ve Zawacki, 2004;Levent, 2016). Değişimin büyüklüğü arttıkça uyum çabası da o derece hızlı ve kapsamlı olmalıdır.…”

“…Değişime hazır olmayı sağlamak için insanların değişimin kendilerine ve örgüte yarar sağlayacağına inanmaları gerekir Başka bir ifade ile çalışanın değişime ilişkin öz yeterliliğidir. Çalışanlar öz yeterliğe, olumlu duygulara ve örgüt içinde güven içinde olduklarına inandıklarında değişime olan tutumları olumlu olacağından değişime daha hazır olacakları söylenebilir (Levent, 2016). Aksi taktirde değişime hazır olmada bu durum göz ardı edildiğinde değişim girişimleri başarısızlıkla sonuçlanabilir.…”

“…İşgörenlerin değişim karşısında göstereceği tutumlar değişim girişiminin başarısını önemli derecede belirleyen bir durum olarak görülmektedir (Kondakçı, Zayim ve Çalışkan, 2010). Okulların bu değişimleri başarılı bir şekilde gerçekleştirebilmesi için değişime inanmış, değişimi benimseyen, öz yeterliliği yüksek kendine güvenen yönetici ve öğretmenlere ihtiyacı vardır (Levent, 2016).…”

“…Öğretmenler, değişimden etkilenen aynı zamanda değişimi etkileyenler olarak stratejik bir konumdadırlar. Değişimin asıl uygulayıcıları olan öğretmen ve yöneticilerin bu süreçte görüşlerinin alınmaması, değişime hazır olup olmadıkları ile ilgili araştırmaların yeterince yapılmaması, dışarıda tutulması, değişim için gerekli istek ve bilgiye sahip olmamaları değişimi etkisiz kıldığı söylenebilir (Levent, 2016;Yazıcı, 2020).…”