Oecd Ülkeleri̇ni̇n Sağlik Göstergeleri̇ Ve Sağlik Fi̇nansman Modelleri̇ni̇n Karşilaştirilmasi

Abstract

Bu çalışmada seçilmiş sağlık göstergelerinin çok kriterli karar verme yöntemlerinden AHP ile ağırlıklandırılması, TOPSIS yöntemi kullanılarak OECD’ye üye ülkelerin sıralanması amaçlanmıştır. Elde edilen veriler ile OECD ülkelerinin sağlık finansman yöntemlerine göre değerlendirilmesi yapılmıştır. Sağlık göstergelerinin ikili karşılaştırmalarında Saaty’nin geliştirmiş olduğu dokuz ölçekli değerlendirme skalasına göre hazırlanan anket kullanılmıştır. Sağlık göstergelerinin değerlendirilmesinde dört uzmandan görüş alınmıştır. Toplanan verilerin analizi MSExcel programında yapılmıştır. AHP yöntemi kapsamında anne ölüm oranı en etkili kriter olarak saptanmıştır. En az etkili kriter ise bin kişi başına düşen hastane yatağı kriteri olmuştur. Kriter ağırlıkları ile birlikte OECD ülkelerinin 2019 yılı verileri kullanılarak TOPSIS yöntemine göre sıralaması yapılmıştır. Verilerine ulaşılamayan ülkeler çalışmaya dahil edilmemiştir. Çalışma sonucunda Beveridge Modelini benimseyen Norveç ilk sırada, Bismarck Modelini benimseyen İsviçre ikinci sırada yer almıştır. Özel finansman yöntemini benimseyen ABD yirmi yedinci, karma finansman modelini benimseyen Türkiye ise yirmi dokuzuncu sırada yer almıştır. Türkiye’nin sağlık hizmetlerini en etkili ve verimli şekilde finanse etmesinin önem arz ettiği sonucuna varılmıştır.