Monitoring i ewaluacja procesów rewitalizacji miast

Abstract

Polskie miasta ulegają ciągłym przemianom, a w dobie intensywnych przemian społeczno-gospodarczych borykają się z wieloma problemami. W wyniku kumulacji problemów i degradacji obszarów miejskich władze samorządowe stanęły przed wyzwaniem wyprowadzenia ze stanu kryzysowego miast i ich zdegradowanych obszarów. Konieczne stało się rozwiązanie wielu społecznych, gospodarczych i środowiskowych problemów łączących się z bezrobociem, wykluczeniem społecznym, migracjami, degradacją środowiska przyrodniczego miast i degradacją przestrzeni materialnej. Trudnym zadaniem było także dostosowanie przestrzeni miast do zmieniających się uwarunkowań i potrzeb mieszkańców. Wiele polskich miast w związku z kumulacją problemów i zjawisk kryzysowych wymaga inicjowania i prowadzenia działań rewitalizacyjnych w celu wyprowadzenia ze stanu kryzysowego najbardziej zdegradowanych obszarów, a w konsekwencji całych miast. Rewitalizacja jako proces naprawczy, wyprowadzający fragmenty miast lub całe miasta z sytuacji kryzysowej (społecznej, gospodarczej, przestrzennej czy środowiskowej), inicjowany i koordynowany przez władze samorządowe, stał się jednym ze sposobów na ratowanie zdegradowanych obszarów miejskich wspieranym przez strumień środków finansowych dostępnych na działania rewitalizacyjne. Podejmowane działania rewitalizacyjne mają poprawić kondycję miast i ich atrakcyjność, w tym poprawić jakość życia i funkcjonowania mieszkańców i użytkowników. Planowanie i skuteczna realizacja działań rewitalizacyjnych wymagają ciągłego monitorowania i badania (ewaluacji) zmian zachodzących w wyniku procesów rewitalizacji. Monitoring i ewaluacja procesów rewitalizacji wydają się dziś jednymi z kluczowych wyzwań prowadzonej polityki rewitalizacyjnej w jednostkach samorządu terytorialnego.