Mecitözü nde Mütevazı Bir Külliye: Alören Köyü Külliyesi

Abstract

Mecitözü, günümüzdeki idarî bölünmeye göre Çorum'a bağlı bir ilçedir. Kuzeyinde Merzifon, batısında Çorum, güneyinde Ortaköy ve doğusunda Amasya yer almaktadır. Alören Köyü, Mecitözü'nün kuzeybatısında yaklaşık 8 km. mesafededir. Konumuzu teşkil eden külliye köy merkezinde kuzeydoğudan güneybatıya meyilli bir arazi üzerine yerleştirilmiştir. Esas itibariyle caminin hakim olduğu bu mütevazı külliye, kuzeydoğuda bir çeşme, kuzeyde bir yunak, kuzeybatıda bir havuzdan müteşekkil iken yunak yakın tarihlerde yıkılmıştır. Ayrıca çeşmenin kuzeydoğusunda yer alan arsana ve dibek taşı da külliyeyi tamamlayıcı kültürel birer miras olarak dikkat çekmektedir. İnşa tarihi bilinmemekle birlikte minare kapısı yukarısındaki ibareden ve mimari özelliklerinden hareketle 19. yüzyıl sonlarında inşa edildiği anlaşılan cami, kuzey-güney yönünde dikdörtgen planlı, düz ahşap tavanlı, kırma çatılı ve tek minareli bir eserdir. Yakın tarihlere kadar kullanıldığını belirlediğimiz yunak ne yazık ki günümüze ulaşamamıştır. Çeşme ve havuz tamamen 20. yüzyıl özellikleri sergilemekle birlikte cami, yunak, çeşme, havuz, arsana ve dibek taşı birlikteliği köyün sosyokültürel yapısını ortaya koyan önemli unsurlardır. Cami, plan ve mimari özellikleri itibariyle döneminin özelliklerini sergilemesinin yanı sıra Batılılaşma dönemi ile beraber Anadolu Türk tasvir sanatına giren yoğun bir süsleme programına sahip olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Çalışmamızda her bir eserin ayrıntılı olarak irdelenmesi ve bütün özellikleri bakımından değerlendirilip kapsamlı bir karşılaştırma ile Anadolu Türk mimarisi içerisindeki yeri ve öneminin belirlenmesi amaçlanmıştır.