Konteyner Li̇manlarinda Kullanilan Di̇ji̇tal Teknoloji̇ Uygulamalarinin Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Abstract

Dijitalleşme, işletmelerin operasyon ve karar mekanizmasının doğru ve hızlı olarak uygulaması açısından oldukça önemlidir. Denizcilik sektöründeki büyüyen ticaret ve pazar hacmine cevap verebilmek için limanlar, operasyonların daha hızlı ve daha az hata ile gerçekleştirilmesi adına dijitalleşmenin getirdiği yeni teknolojileri kullanmaktadırlar. Bu kapsamda çalışmanın amacı, bölgelerine göre Türkiye'de faaliyet gösteren ve TÜRKLİM üyesi konteyner terminali bulunan liman işletmelerinin yatırım yaptıkları dijital teknoloji uygulamalarını incelemektir. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması, veri analiz tekniği olarak da doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda, konteyner terminali bulunan 25 limanının internet siteleri incelenmiş, teknoloji adına internet sitelerinde yayınladıkları dijital teknoloji uygulamaları değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda, Türkiye'deki coğrafi bölgelere göre farklılıklar ve liman işletmelerinin yenilikçi adımlarının başlangıç adımları olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada liman işletmelerinin karar mercilerinin daha rekabetçi ve daha yenilikçi adımlar atması ve teknolojinin operasyonel süreçlere kattığı kritik yeniliklerin uygulanması gerektiğinin önemi vurgulanmıştır. Liman işletmelerinin geleceği yakalaması için dijital teknoloji uzmanlarından yardım alınması ve yenilikçi iş davranışı sergileyen kişilerin istihdam edilmesi önerilmiştir.

Türkiye’deki Limanların Dijital Teknoloji Uygulamaları

“…Bu sistem, farklı firmaların kullandığı birbirinden farklı sistemleri bütünleştirerek paylaşılan verilere anlık erişim imkânı verdiğinden tüm paydaşlar için ortak bir fayda sağlar. Limanlarda kullanılan liman topluluğu bilgi sistemlerine örnek olarak; Singapur limanı "Portnet", Hamburg limanı "Dakosy", Rotterdam ve Amsterdam limanları "Portbase" uygulamaları gösterilebilir [10].…”

“…Türkiye'de Denizcilik Müsteşarlığı tarafından 2010 yılı itibariyle Liman Yönetim Bilgi Sistemi hizmete sokularak gemilerin limanlara giriş çıkış işlemlerinin internet üzerinden yapılmasına başlanmıştır [7]. Ülkemizdeki limanlarda bu sistem ile, hizmet ödemelerinin elektronik transferi ve faturalama işlemleri, personel kayıtlarının tutulması, finansal raporlama ve trafik istatistiklerinin hazırlanması, yük rezervasyon bilgilerinin, yükleme listesinin, konşimento, gümrük, sağlık belgeleri gibi belgelerin düzenlenmesi yapılmakta, Türk limanlarına gelen ve Türk limanlarından ayrılan gemilerin vermesi gereken "kaptan raporu", "gemi sefer geçmişi raporu", "liman kalkış raporu" gibi raporların çevrimiçi olarak iletilmesini sağlanmaktadır [10]. LYBS'ler liman işletmelerinde dijital ortamda kayıt tutma, belgeleme, raporlama imkânı sunarak, kurumsallaşmaya, istatistikî bilgilerin derlenebilmesine, arşivlemeye katkı sağladığı gibi zamandan, işgücünden tasarruf sağlayarak, liman ekipmanlarının ve liman sahasının efektif kullanımıyla verimlilik sağlamaktadır [19].…”

“…Tablo 1: Liman Uygulamaları ve Kazandırdığı Yetenekler [10]. Ticari faaliyetlerle ilgili gümrük işlemlerinin dokümantasyonunu merkezi, kâğıtsız, tek noktadan gerçekleştirmeyi amaçlayan, dolayısıyla deniz yolu ile gerçekleştirilen ticari faaliyetleri de kolaylaştıran dijital teknoloji uygulamalarına bir örnek; Ticaret Bakanlığının e-Devlet kapısı üzerinden kullanıma sunduğu "Tek Pencere Sistemidir".…”