Klauzula sumienia realizowana w prawie zawodów medycznych w Polsce w kontekście realizacji Europejskiej konwencji praw człowieka

Abstract

STRESZCZENIEWolność sumienia i wyznania nazywana jest w prawodawstwie także klauzulą sumienia. Jest częścią przyrodzonych i niezbywalnych każdemu człowiekowi wolności i praw, które jako podstawowa zasada funkcjonująca w demokratycznych państwach prawnych chronione są przez konstytucje. Na poziomie międzynarodowym najbardziej powszechnym aktem prawnym dotyczącym tego zagadnienia jest Europejska konwencja praw człowieka (EKPC) z 4 listopada 1950 r., której stroną jest Polska. Na mocy art. 9 EKPC Polska zobowiązała się do ochrony wolności myśli, sumienia i wyznania każdej osoby podlegającej jej jurysdykcji, w tym zawodom medycznym. W szczególny sposób powinna być chroniona wolność sumienia lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych, gdyż klauzula sumienia jest wpisana w prawo regulujące wykonywanie tych zawodów w Polsce.

Attitudes of Polish physicians, nurses and pharmacists towards the ethical and legal aspects of the conscience clause

“…For many years, therefore, the conscience clause (CC) in healthcare has provoked a heated debate in Polish society, as the majority of Poles believe that prenatal tests (73%), contraceptives (55%) and legal abortion (52%) should be exempt [4]. The number of publications on this topic has consequently increased significantly [5][6][7][8][9][10][11][12][13].…”

“…12) [40]. At the same time, although some argue that also pharmacists [41][42][43] and laboratory diagnosticians should be granted the right to the CO [44,45], it applies only to physicians, nurses and midwives [7][8][9][10][11][12][13].…”