Kişiliğin Karanlık Üçlüsü: Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati

Abstract

Bu derleme çalışmada, son yıllarda alan yazında sıklıkla karşılaşılan ve Karanlık Üçlü başlığı altında incelenen üç kişilik özelliği, Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati ele alınmıştır. Alan yazında Karanlık Üçlü kişilik özellikleriyle yapılan araştırmaların çoğunda bu özeliklerin alt boyutlarının ele alınmadığı görülmektedir. Nitekim bu kişilik özellikleri için alt boyutlar oldukça önemli farklı özellikleri temsil etmektedir. Bu bağlamda derleme çalışmamızın temel amacı bu farklı boyutları ele alarak kişilik özelliklerinin benzerliklerini ve farklılıklarını incelemektir. Bu karşılaştırmalar yapılırken aynı zamanda Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati kişilik özelliklerinin ölçümünde kullanılan ölçüm araçları, diğer kişilik modelleriyle, baş etme stilleriyle ve iyi oluş haliyle olan ilişkileri de bu derlemede özetlenmiştir. Son olarak ileride bu konuda yapılacak çalışmalara ilişkin konulara dikkat çekilerek, bazı önerilerde bulunulmuştur.

The Role of Dark Triad Personality Features on Violence: Descriptive Study

“…Bu noktada etik değerleri önemsemeyen, başarıya ulaşmak için manipülasyona başvurmanın gerekliliğine inanan, düşük duygusal farkındalığa sahip, kabul görmüş etik normlara ilgisiz, toplumsal öğretilere zayıf bağlılık ve benzeri yönelimler göstermekte olan makyavelistlerin şiddeti normalleştirme yani "her yol mübahtır" anlayışıyla hareket etmesi ve kadına yönelik şiddete bakış açısından kabul edilemez görüşüne sahip olmalarının nedenlerini örneklememizin eğitim durumunun görece daha yüksek oluşu ve toplumsal cinsiyet rolleri ile açıklamak mümkün olabilir. 8,33 Ya da makyavelist bireylerin daha stratejik ve planlı hareket ederek psikopat ve narsisist bireylerden farklılık göstermeleri, hedefe ulaşmayı sağlayan stratejik manipülasyonu sürdürmelerini engelleyebilecek bir özellik olan dürtüselliğin, psikopat ve narsisist bireylere göre daha az düzeyde bulunduğu düşünüldüğünde ilgili araştırma sorularını katılımcıların bu bağlamda cevaplamış olmaları da düşünülebilir. 30 Araştırmamızın sonuçlarına göre eğitim seviyesi karanlık üçlü kişilik özellikleri açısından belirleyici bir unsur olmamakta ancak şiddete yönelik tutum açısından bakıldığında eğitim seviyesinin yükselmesi ile şiddetin onaylanmama eğiliminin de arttığı görülmüştür.…”

“…6,7 Karanlık üçlü; içten olmayan davranışların sergilendiği, vicdansızlık, empati eksikliği gibi duyguların yaşandığı, kendi çıkarları doğrultusunda diğer insanları kullanma-manipüle etme-hâlinde olan ve toplum içerisinde sürekli kabul görmeyen kişilik yönlerini ifade etmektedir. 8 Belirtilen bu üç kişilik özelliği, terim anlamı olarak ortaya çıkışı her bir özellik için farklı olsa da ampirik düzeyde ortak uyum sağladıkları kısımlar vardır. 1 Karanlık üçlü kişilik özelliklerini barındıran kişiler bencil olma, kısa zamanlı cinsel birliktelikler yaşama, düşük düzeyde dürtü denetleme gibi yaşamın hızlı metotlarını içinde bulundururlar.…”

Belirsizliğe Tahammülsüzlük

“…Karanlık kişilik, özellikle uluslararası alan yazında sıklıkla çalışılan konulardan biri haline gelmiştir (Kutanis vd., 2015, s. 734). Türkçe alan yazında ise örgütsel davranış alanında karanlık kişilik konulu çalışmaların sayısı çok daha azdır (Saltoǧlu ve Irak, 2020;Murat, 2017;Kanten vd., 2015). Karanlık kişilik, alan yazında Wu, Le Breton ve O'Boyle gibi araştırmacılar tarafından makyavelizm, narsisizm ve psikopati olarak sınıflandırılmaktadır (Murat, 2017, s. 11).…”