Kardiyovasküler Hastalıklarda Ağız Sağlığının Önemi, Hemşirenin Rolü ve Bireyselleştirilmiş Hemşirelik Bakımı

Abstract

Kardiyovasküler hastalıklar dünyada ve ülkemizde hastalık ve ölüm oranı yüksek kronik hastalıklar arasında yer almaktadır. Toplumların yaşam sürelerinin artması, sağlıksız beslenme, sedanter yaşam, sigara kullanma, yüksek kan basıncı, diyabet ve aile öyküsü kardiyovasküler hastalıkların başlıca nedenleri arasında sayılırken kronik viral ve bakteriyel infeksiyonlarda kardiyovasküler hastalık oluşmasında önemli rol oynamaktadır. Ağız, diş ve ilişkili yapılar ile hepsinin fonksiyonel canlılığı ağız sağlığı olarak tanımlanmakta ve ağız sağlığı da iyilik halini, genel sağlığı dolayısıyla yaşam kalitesini etkilemektedir. Son zamanlarda periodontal sorunlar ile ilgili patojenlerin düşük doğum kilo ağırlıklı bebekler, romatoid artrit, kardiyovasküler hastalıklar, inme, obezite, diyabet ve böbrekle ilgili hastalıklar gibi sistemik sorunlarla ilişkili olduğu açıklanmıştır. DSÖ de kronik sorunlara yönelik sağlığın geliştirilmesi programlarının ağız sağlığının geliştirilmesi ile ilgili programlarla birlikte yürütülmesini önermektedir. KVH ile ağız sağlığı arasındaki ilişki genelde, ağızdan vücudun diğer taraflarına kan yolu ile dağılan bakteriler arasında gerçekleşmektedir. Yapılan çalışmalarda koroner kalp hastalığı olan bireylerin, olumsuz ağız hijyeninin iyileştirilmesiyle, genel ve hemodinamik durumun da iyileşebileceği bildirilmiştir. Hemşirelik bakımının temel işlevlerinden biri olan ağız bakımında amaç, ağız içindeki mikrobiyal floranın etkisini azaltmak ve fırsatçı infeksiyonların oluşmasını önlemek, ağız mukoz membranının bütünlüğünü, diş ve dişetlerinin iyilik halini, bireyin doğru ağız bakımı uygulamalarını öğrenmesini sağlamak ve sürdürmektir. Bu amaçla, kardiyovasküler hastalıklarda, periodontal hastalıklar oluşmadan önce önlemeye yönelik bakımın yapılması ağız bakımının öğretilmesi, ağzın tanılaması, riskli durumlarda hastaların diş hekimine yönlendirilmeleri hemşirelerin sorumlulukları arasında yer almaktadır. Hemşirenin bu uygulamaları gerçekleştirebilmesi; hemşirelik süreci kapsamında hastanın ağız sağlığını değerlendirme bilgi ve becerisine, uygun değerlendirme ve uygulama araçlarını uygun sıklıkta ve uygun yöntemle kullanmasına dolayısıyla etkili ağız bakım protokolleri geliştirmesine bağlıdır. Anahtar sözcükler: Ağız hijyeni; ağız sağlığı; hemşirelik bakımı; kalp ve damar hastalıkları.

Determination of oral-dental health status in children with heart disease and level of awareness of infective endocarditis in their parents

“…7,8 Bununla birlikte, kalp hastalığı olan bireylerin sistemik ve hemodinamik durumunun, kötü ağız hijyeninin düzeltilmesinden olumlu etkileneceği bildirilmektedir. 9,10 Her gün oral bakteriyemiye maruz kalan ağız hijyeni kötü kalp hastalarını İE den korumak için sadece dental işlemlerden önce uygulanan antibiyotik profilaksisi yeterli değildir. Bununla birlikte, kalp hastalığı olan tüm hastalarda da antibiyotik profilaksisi gerekli değildir.…”

Palyatif Bakım ve Ağız Sağlığı: Bibliyometrik Çalışma

“…Dünya Sağlık Örgütünün, genel sağlığın ayrılmaz parçalarından biri olarak işaret ettiği ağız sağlığı, palyatif bakım alan hastalarda da genel sağlığın önemli bir bileşeni olarak hastaların yaşam kalitesini olumlu yönde etkilemektedir [1,2,3]. Ağız sağlığı ilgili semptomlar yaşam sonuna yaklaştıkça artabilmekte ve bu durum bireylerin hem psikolojik hem fizyolojik yönden etkileyebilmektedir [3,4].…”

“…Ağız sağlığı ilgili semptomlar yaşam sonuna yaklaştıkça artabilmekte ve bu durum bireylerin hem psikolojik hem fizyolojik yönden etkileyebilmektedir [3,4]. Bu nedenle palyatif bakım ünitelerinde takip edilen hastaların yaşam kalitesinin sürdürülmesinde ağız sağlığı önemli bir yer tutmaktadır [1,2]. Palyatif bakım ünitelerinde yatan bireylerde kullanılan ilaçlar, radyoterapi, kemoterapi tedavisi, sıvı alımındaki azlık gibi birçok faktör ağız sağlığı problemlerine yol açabilmektedir [2,5,6].…”

“…Bu sorunlardan biri olan oral mukozitler, şiddetli ağrı nedeniyle tedavi ve bakım sürecinin aksamasına neden olmaktadır [10][11][12]. Palyatif bakım alan hastada iyi bir ağız sağlığının sürdürülmesi oral mukozit ve solunum yolu enfeksiyonlarının oluşma riskini azaltırken [1,5,7,13], hastaların iyi bir şekilde oral beslenmesini, daha fazla farklı yiyeceklerin tadına bakabilmesini, çevresindekilerle etkili bir şekilde konuşmasını sağlar ve ağızdan kaynaklanabilecek ağrı ve acıyı azaltarak uyku kalitesini ve konforunun arttırabilir [2,13]. Özellikle uygun tedavi ve bakımla bu hastaların yaşam kalitesinin arttığı ve hastanede yatış süresinin kısaldığı görülmektedir [14,15].…”