Kanser Hastalarında Hastalık Algısının Değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Amaç: Bu araştırma kanser hastalarının hastalıklarını nasıl algıladıklarını ve bu algıyı etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı olarak yapılan bu araştırma Atatürk Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi Medikal Onkoloji Kliniği'nde yürütülmüştür. Araştırma verileri Ocak-Eylül 2010 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmaya belirtilen tarihler arasında klinikte yatarak tedavi gören 18 yaş ve üzerinde, Türkçe okuyabilen ve anlayabilen, araştırmaya gönüllü olarak katılan, araştırmaya katılmayı engelleyebilecek fiziksel ve zihinsel bir engeli bulunmayan 192 hasta dahil edilmiştir. Araştırmanın verileri soru formu ve Hastalık Algısı Ölçeği ile toplanmıştır. Bulgular: Hastaların hastalığın başlangıcından beri en fazla yorgunluk yaşadığı ve en çok bu belirtiyi hastalıkları ile ilişkilendirdikleri tespit edilmiştir. Hastaların hastalık hakkındaki görüşleri ile ilgili alt boyutlar incelendiğinde; kişisel kontrol algısı ve sonuçlar algısı puan ortalamalarının diğer alt boyutlara göre yüksek olduğu ve süre (döngüsel) algısı ve hastalığı anlayabilme puan ortalamalarının ise en düşük olduğu bulunmuştur. Hastaların en fazla hastalık nedeni olarak risk faktörlerini algıladıkları belirlenmiştir. Sonuç; hastaların hastalığın süresi, seyri ve tedavisi üzerindeki iç kontrol algılarının yüksek ve hastalığı anlama ve kavramalarının düşük olduğu belirlemiştir. Anahtar Kelimeler: Hastalık algısı, hemşire, kanser ABSTRACT Objectives: The purpose of this study is to determine how cancer patients perceive their illness and factors affecting the perception illness. Methods: The study was a descriptive and cross-sectional study. Data were collected Erzurum Atatürk University Research Hospital Medical Oncology Clinic between February and September, 2010. The study population was consisted of 192 cancer patients, who was over 18 years of age, who understand and can speak Turkish, without any psychiatric illness diagnosis and awareness of th eillness. Data collection tools were Patient Quastionnaire and İlness Percepitions Questionnaire. Results: Since the beginning of the disease patients experienced fatigue symptoms and associated this symptom with their illness. When examined subscales related to their views on the disease patients; the score mean for perception of personal control and perception of consequences all sub-scales regarding the patients' view on their illness, was higher in comparison to all other sub-scales of the scale. The score mean for perception of time (cyclical) and perception of illness coherence was the lowest. Risk factors attributions were determined as the most common reasons behind the patient illness. Conclusion; It is determined high internal control on duration of illness and course illness, treatment. It is determined low understanding of illness. Keywords: Illness perceptions, nurse, cancer Giriş İnsanların sağlık ve hastalıklarıyla ilgili algıları ve bunların birbiriyle ilişkisinin belirlenmesinin sağlığı sürdürme, hastalıkların önlenmesi, tedavi ve reh...

Early period self-care ability and care requirements of schizophrenia patients after discharge

“…Çünkü hastalığın kronik olduğunu düşünmenin hastalığa uyumla daha fazla ilişkili olduğu belirtilmektedir. [33] Hastalık algısı bireylerin baş etme biçimlerini belirlediğinden ruh sağlığı ekibinin hastaların kendi hastalıklarına yönelik düşüncelerini öğrenmeleri gerekmektedir. [32,33] Bu çalışmada bireylerin çoğunluğunun altı yıl ve üzeri bir süredir bu hastalığı yaşadıkları ve ikiden fazla klinik yatış yaptıkları halde hastalıkla ilgili bilgi gereksinimlerinin olması bireylerin sağlık personelinden yeterli düzeyde bilgi almadıklarını düşündürmüştür.…”

“…[33] Hastalık algısı bireylerin baş etme biçimlerini belirlediğinden ruh sağlığı ekibinin hastaların kendi hastalıklarına yönelik düşüncelerini öğrenmeleri gerekmektedir. [32,33] Bu çalışmada bireylerin çoğunluğunun altı yıl ve üzeri bir süredir bu hastalığı yaşadıkları ve ikiden fazla klinik yatış yaptıkları halde hastalıkla ilgili bilgi gereksinimlerinin olması bireylerin sağlık personelinden yeterli düzeyde bilgi almadıklarını düşündürmüştür. Benzer şekilde Duran ve Gürhan'ın [34] (2012) çalışmasında psikiyatri hastaları kendilerine taburculuk eğitimi verilmediğini, hastalık ve tanı sürecine ilişkin bilgi almadıklarını, bu nedenle kendilerini taburculuğa hazır hissetmediklerini belirtmişlerdir.…”

Effects of loneliness on illness perception in persons with a chronic disease

“…Illness perception is described as the sum of cognitive and emotional products resulting from an individual's interpretation of the diseaserelated stimuli (Akkoyunlu, 2012Karabulutlu & Karaman, 2015Kayıs ß, 2009;Leventhal et al, 2003). How an illness is perceived not only affects all dimensions of a person's life but also plays an important role in his/her coping with the complications and consequences of the disease (Jonsbu, Martinsen, Morken, Moum, & Dammen, 2012;Steca et al, 2013).…”

The Effect of Illness Perceptions on Medication Adherence in Patients Undergoing Percutaneous Coronary Intervention

“…Yine konuyla ilgili yapılan çalışmalarda da benzer sonuçlar elde edilmiştir. [17,40] Araştırmaya katılan bireylerin hastalık nedenleri olarak stres ya da endişe, kalıtsal (ırsi), diyet-yemek alışkanlıkları, aşırı çalışma, şans ya da kötü talih ve aile problemlerini daha yüksek oranda düşündükleri tespit edilmiştir. Astin ve ark.…”