İslam İşbirliği Teşkilatı Ülkelerinde Sermaye Piyasalarının Gelişmişliğini Etkileyen Faktörler

Abstract

İslam dünyası incelendiğinde birçok ülkede sermaye piyasalarının yeterince gelişmediği görülmektedir. Bu bağlamda çalışmada İslam İşbirliği Teşkilatı örgütüne üye olan ülkelerde sermaye piyasalarının gelişmişliğini etkileyen faktörler, 57 üye ülkeden 21’inin 1981-2018 dönemi verileri kullanılarak panel veri analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmada sermaye piyasası gelişmişliği piyasa kapitalizasyonu oranı ile hesaplanmıştır. Modelde sabit etkiler ve rassal etkiler tahminleri arasında tercih yapmak için Hausman testi yapılmış ve rassal etkiler tahmininin kullanılması gerektiği bulunmuştur. Modelde otokorelasyon problemi olmayıp, değişen varyans sorununa rastlanmıştır. Değişen varyans sorununu çözebilmek için ise robust tahmini yapılmıştır. Tahmin sonuçlarına göre sabit sermaye oluşumu, piyasa likiditesi, ihracat ve yolsuzluk kontrolü değişkenlerinin sermaye piyasası gelişmişliğini pozitif yönde etkilediği; buna karşın tasarruf oranı ve piyasa devir hızı değişkenlerinin ise negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.