İşitme Engelliler Öğretmenleri ile Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Uzmanlarının İşitme Kayıplı Çocukların Eğitimi Hakkındaki Görüşleri

Abstract

Bu araştırmada işitme, konuşma, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan işitme engelliler öğretmenleri ile odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanlarının, işitme kayıplı çocukların tanı, değerlendirme, eğitim süreçleri, eğitimlerinde ailelerin katılımına yönelik düzenlemelere ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Betimsel desende nitel araştırma yönteminde gerçekleştirilen bu araştırmanın verileri, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Katılımcılar İzmir ilinde araştırmaya katılmaya gönüllü 5 işitme engelliler öğretmeni ve 3 odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanı (OKBU)'dır. İşitme kayıplı çocuklara özel eğitim ve rehabilitasyon desteği sunan işitme engelliler öğretmenleri ile odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanlarının görüşleri incelendiğinde ''İşitme engelli öğrencilerin tanı ve değerlendirme süreçlerine ilişkin görüşler, İletişim yaklaşımlarına ve uygulanan programa ilişkin görüşler, İzleme ve değerlendirmeye ilişkin görüşler, İşbirliğinin önemine ilişkin görüşler, Yasal düzenlemelere ilişkin görüşler'' olmak üzere beş ana temada betimlenmiştir. Ana temalar, 11 alt temadan oluşmaktadır. Çalışma sonunda işitme kaybının erken dönemde tanılanması, okul öncesi ve diğer öğretim kademelerinde aileye eğitim desteğinin verilmesi, işaret dilinin öğretmenlere öğretilmesi gibi öneriler ortaya çıkmıştır.

İşitme Yetersizliği Yaşayanların İletişimlerine Yönelik Bir İşaret Dili Çeviri Sisteminin Geliştirilmesi ve Uzman Değerlendirmesi

“…Sarıkaya ve Börekçi (2016) 'nin yapmış olduğu çalışmada da işitme engeli öğretmenlerin işaret dilinde yetersiz olma gibi sıkıntılar yaşadığı bilinmektedir. Benzer şekilde İYY bireylere yaşıtlarıyla eşit bir eğitim ortamın sağlanması açısından öğretmen yeterliliği önemli görülmektedir (Akmeşe, 2016). Bu çalışmalar öğretmenlerin işaret dili bilmelerinin İYY bireylerle geçirecekleri öğrenme yaşantılarında ve iletişim kurmalarında yeterliliklerinin önemini göstermektedir.…”

“…Keser ve Özdemir, 2017). Bununla birlikte TİD ile ilgili görsel materyallerin arttırılması gerektiği önerilmektedir (Akmeşe, 2016). Bu bağlamda sonuçlar İDÇS'nin metin ve ses tabanlı kaynakları çevirmesinin İYY bireylerde ders dışı zamanlarında yaptıkları ödevlerde, anlamadıkları metinlerde ve araştırmalarında bireysel öğrenmelerine destek sağlayıcı potansiyelinin olduğunu göstermektedir.…”

“…Ayrıca öğretmenlerin işaret dilini bilmiyor görünmek istememeleri anlayışı da bu duruma neden olmuş olabilir. Alanyazında öğretmenlerin işaret dili kullanımında kendilerini mezun olduktan sonrada geliştirme ihtiyacı duydukları yapılan çalışmalardan bilinmektedir (Sarıkaya ve Börekçi, 2016;Akmeşe ve Kayhan, 2016). Neticede işaret dili kullanımının derslerde ve İYY bireylerle iletişimde öğretmenler tarafından yararlı olabileceği, İDÇS'nin bazı iletişim problemlerini giderebilme potansiyelinin olduğu fakat akışı bozma veya öğretmenlerin kullanım tercihleri nedeniyle sınıf içerisinde sıklıkla kullanılma potansiyelinin bulunmadığı sonucuna ortaya çıkmaktadır.…”

“…Ayrıca bu bireyler için teknolojik materyallerin azlığı (Sarıkaya ve Börekçi, 2016) sorun olarak görülmüştür (Güleç-Aslan, Özbey, Sola-Özgüç ve Cihan, 2013). İYY bireylere yönelik hazırlanan materyaller konuşma ve dil gelişimi gibi alanlarda birey-kazanım arasında olumlu köprü kurabilir (Akmeşe ve Kayhan, 2016). Karal ve Çiftçi (2008) İYY bireylerin eğitim ortamında yararlanabileceği bilgisayar destekli materyallerinin anlama ve kavrama güçlüğünü ortadan kaldıracağını belirtmişlerdir (Akt.…”

Öğretmenlerin İşitme Engelli Öğrencilerin Yabancı Dil Olarak İngilizce Eğitimine Erişimine İlişkin Görüşleri

“…In Türkiye, studies involving ToDs primarily focus on the diagnosis of Deafness, the assessment and educational processes of Deaf students, and the family involvement of Deaf children (e.g., Akmese & Kayhan, 2016). Additionally, research has concentrated on the literacy skills and learning processes of Deaf children (Sarıkaya, 2011), teacher competencies of ToDs based on the oral-auditory approach (Gürgür et al, 2012), and the opinions of ToDs regarding different communication modes used in teaching Deaf children (Akmeşe & Kayhan, 2016).…”