Instrumentalizacja Reprezentacji «innego» W Historycznej Prasie Żydowskiej Na Przykładzie Westjuden Oraz Ostjuden

Abstract

izabela olszewskauniwersytet Gdański, polska https://orcid.org/0000-0001-9150-0980 instrumentalizacja reprezentacji "innego" w historycznej prasie żydowskiej na przykładzie westjuden oraz ostjuden 1 s ł o w a k l u c z o w e: polaryzacja w mediach, niemieckojęzyczna prasa żydowska, Ostjuden i Westjuden. stReszczenie Celem artykułu jest analiza przekazu prasowego wskazującego na zróżnicowanie społeczne i podział kulturowy w grupie Żydów aszkenazyjskich na przykładzie historycznej prasy niemiecko-żydowskiej przełomu XiX i XX wieku oraz 1. połowy XX wieku. Dotychczasowe badania zakładają, że Żydzi aszkenazyjscy stanowili homogeniczną grupę społeczną, jednakże materiał prasowy wskazuje na wewnętrzne zróżnicowanie w grupie Aszkenazim, a także na wyraźny podział na dwie odrębne społeczności: West-oraz Ostjuden. etnonim Ostjuden, autorstwa natana birnbauma, charakteryzuje Żydów wschodnioeuropejskich jako specyficzną społeczność żydowską, która w wyniku migracji żyła w mniejszych lub większych skupiskach i liczyła wówczas od 8 do 9 milionów osób (por. Acher 1913a, 315-316). Artykuł opiera się na założeniu, że język, a zwłaszcza -język mediów, służy polaryzacji społeczeństwa w celu instrumentalizacji percepcji wybranych narodowości. w myśl hipotez "instrumentalnej aktualizacji" Hansa Mathiasa kepplingera (1989) oraz "oportunistycznych świadków" lutza M. Hagena (1992) autorka analizuje wybrane, niemieckojęzyczne teksty prasowe odnoszące się do zarówno szeroko pojętej kultury Ostjuden, jak i do ich życia codziennego, statusu materialnego i społecznego, wykształcenia Żydów wschodnioeuropejskich oraz postrzegania Ostjuden w żydowskiej przestrzeni publicznej (stereotyp Ostjude, antysemityzm). wśród badanych tytułów znajdują się czasopisma Ost und West, Neue Jüdische Monatshefte, a także Die Freistatt, Die Welt i Der Jude. Analiza materiału empirycznego wykazała, że zróżnicowany obraz obu społeczności w prasie żydowskiej został zinstrumentalizowany w celach integracji zwolenników poglądu o innOśCi społeczności Żydów wschodnioeuropejskich w stosunku do zasymilowanych Westjuden. zawarte w przekazie prasowym charakterystyki inneGO i zarazem obcego, takie jak odrębny język czy wygląd zewnętrzny, to tylko wybrane kwalifikatory potwierdzające odrębną tożsamość kulturową Ostjuden.