İnsansız Hava Araçlarının Orman Yolu Projelerinde Kullanımı

Abstract

Yol ağları, ülkelerin gelişmişlik düzeyini gösteren bir ölçüt olarak kabul edilmektedir. Hiç şüphesiz kara yollarının insan hayatını kolaylaştırmada rolü oldukça önemlidir. Bununla birlikte kara yolu güzergâhları çeşitli arazi kullanım tipi ve örtüsünün bulunduğu alanlardan geçebilen yüksek maliyetli arazi ölçme çalışmalarını içermektedir. Ormanlık alanlarda inşa edilecek orman yol güzergâhları için arazi yüzeyini temsil eden noktalar çeşitli ölçme yöntemleri (uzaktan algılama, fotogrametri ve yersel ölçüm teknikleri) ile elde edilebilmektedir. Arazi yapısına ve örtüsüne bağlı olarak yersel ölçme teknikleri ile konumsal noktaların tespitinde güçlüklerle karşılaşılmaktadır. Sık ormanlık alanlarda, arazi yüzeyinde konumsal nokta toplama işlemi maliyeti arttırmakta ve uzun zaman almaktadır. Bu çalışmada yersel ölçüm tekniğine bir alternatif olarak İnsansız Hava Aracı (İHA) fotogrametrisi yardımı ile yaklaşık 341 m uzunluğunda orman yolu kazı ve dolgu hesapları gerçekleştirilmiştir. Gerçek zamanlı kinematik (RTK) GPS’li İHA ile farklı yüksekliklerden (50 m, 75 m ve 100 m) çekilen fotoğraf çiftleri Agisoft ile işlenerek nokta bulutu üretilmiştir. Dijital fotogrametri ve arazi ölçüm yöntemleri ile elde edilen nokta bulutu verileri aynı yol güzergâhı için kazı ve dolgu hesabı NetCAD ortamında gerçekleştirilmiştir. İki yöntem arasında, yersel ölçüm ile elde edilen İHA 50 m, 75 m ve 100 m ölçümlerinde; İHA 50m ölçüm miktarının hesabında toplam kazı miktarında %0,27 ve toplam dolgu miktarında %1,08 fark, İHA 75m ölçüm miktarının hesabında toplam kazı miktarında %2,51 ve toplam dolgu miktarında %5,22 fark ile İHA 100m ölçüm miktarının hesabında toplam kazı miktarında %3,13 ve toplam dolgu miktarında %2,53 fark belirlenmiştir. Bu sonuçlar, İHA fotogrametrisinin dağlık arazide orman yolu projelerinde ve toprak hacmi miktarının hesaplanmasında oldukça etkili olduğunu göstermektedir.

Usage Areas and Sensor Types of Unmanned Aerial Vehicles

“…Ulaşım yolu projeleri, proje hazırlanması, planlanması, güzergah planlamaları ve arazi uygulamaları gibi süreçler içermektedir (Tükenmez, 2021). Haritalandırma, eğim ve kübaj hesapları, altyapı durumları gibi parametreler yol projelerindeki ana faktörlerdir (Kınalı & Çalışkan, 2022). Bu kapsamda İHA ile yapılan çalışmalar da yüksek doğruluğa sahip olmakta ve projenin başarıya ulaşması için en önemli etmenlerden birini oluşturmaktadır.…”