İklim Değişikliği Strateji ve Eylem Planlarında Havza Yaklaşımı ve Doğa Temelli Çözümler

Abstract

Başta Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS, https://unfccc.int) olmak üzere birçok uluslararası kuruluş iklim değişikliği ile mücadelede doğa temelli çözümleri (DTÇ) desteklemektedir. Bu çözümler, sürdürülebilirlikleri ve altyapı odaklı gri çözümlere kıyasla daha uygun maliyetli ve ekolojik faydaları nedeniyle son zamanlarda ön plana çıkmaktadır. DTÇ'nin iklim değişikliği strateji ve eylem planlarına daha yaygın şekilde dahil olması ormancılık sektörü için de önemli bir fırsat olarak görülebilir. DTÇ ve havza yaklaşımının, iklim değişikliğine uyum ile yakından ilişkili olmasına karşın strateji ve planlarda yeterince yer bulmadığı düşüncesindeyiz. Çalışmanın amacı bu durumu, yani iklim değişikliği strateji/eylem planlarına havza ve DTÇ kavramlarının ne ölçüde yansımış olduğunu ortaya koymaktır. Çalışma kapsamında, küresel ölçekte 40 ülke ve 60 kentin iklim değişikliğine uyum ve azaltım planları analiz edilmiştir. Ayrıca Türkiye'de 16 kentin iklim değişikliği strateji/eylem planları bu kapsamda değerlendirilmiştir. İlk aşamada iklim değişikliği azaltım ve uyum stratejileri arazi kullanımı, ormancılık, havza yaklaşımı ve uyum yönlerinden incelenmiştir. Buradan elde edilen sayısal veriler meta-analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, iklim eylem planlarında, azaltım politika ve önlemlerinin uyuma nazaran daha geniş yer bulduğunu, havza kavramı ve doğa temelli çözümlere ise yeterince yer verilmediğini ortaya koymuştur.