Görme Yetersi̇zli̇ği̇ Olan Öğrenci̇leri̇n Bi̇li̇şsel Beceri̇leri̇ Ve Psi̇koloji̇k Deneyi̇mleri̇ Üzeri̇ne Bi̇r Derleme

Abstract

Görme yetersizliği olan bireyler, temel kavramları öğrenirken pek çok duyudan (dokunma, işitme, koklama ve tatma) yararlanarak bilgiye erişirler. Bu bireylerde, yetersizlikle beraber bilişsel işleyişte farklılıklar meydana gelebilmektedir. Görme duyusunun yokluğuna bağlı olarak bilişsel düzeyde meydan gelen işleyiş farklılıkları, dış dünyadan bilgiyi alma noktasında diğer duyuları üst düzey performans sergilemeye zorlar. Bu durum beyinde ilgili duyuyla ilgili cross-modal plasti city olarak ifade edilen bilişsel farkındalığın oluşmasına neden olur. Bu nedenle görme yetersizliği olan bireylerin bilişsel becerileri ve psikolojik deneyimleri üzerine yapılacak akademik çalışmalarla eğiti m-öğreti m süreçlerine akti f katı lımları sağlanabilir. Ayrıca görme yetersizliği olan bireylerin eğiti mine yönelik ihti yaçlar ve analizler yapılırken bireylerin ve ebeveynlerinin duygu durumlarına ilişkin farkındalığa sahip olunması, yapılacak düzenlemelere olumlu yönde katkı sağlayacaktı r.

The Title of the Manuscript: The Needs and Problems of Individuals with Visual Impairment in Mathematics Education: The Context of Algebraic Concepts

“…Bu bağlamda tasarlanan görüşme formunda yer alan sorular; görme engellilik düzeyine, matematik öğrenme süreçlerine, günlük yaşam becerilerinde matematiksel kavramlarına, cebir kavramlarına ilişkin bilgilerine ve eksikliklerine odaklanmaktadır. Öncelikle görme engelli bireylerin ihtiyaçlarını ve sorunlarını ele alan çalışmalar incelenmiştir (Bayram, 2014;Bitter, 2013;Bülbül vd., 2012;Edwards vd., 1995;Karshmer vd., 2007;Kızılaslan & Sözbilir, 2018;Spindler, 2006). Cebirsel kavramlar için kavramların doğası, tanımları, öğrenci kavrayışları ve öğretim programları incelenmiştir (Argün vd., 2014;Kieran, 1992;MEB, 2018aMEB, , 2018b.…”

“…Ardından her bir katılımcı için önemli ifadeler işaretlenmiş, yansıtıcı notlar alınmış ve kategoriler oluşturulmuştur. Yapılan literatür incelemesi (Bitter, 2013;Edwards vd., 1995;Kızılaslan & Sözbilir, 2018;Spindler, 2006) Verilerin analizinde elde edilen kategorilerin kapsamı ve bu kategorilerin uygun temalar altında toplanması bağlamında araştırmacılar fikir birliğine varmıştır ve görme engelliler bölümünde uzman bir araştırmacıdan görüş alınmıştır. Bu süreçte araştırmacılar semboller ve işaretler kategorisini iki farklı bağlamda düşünerek ayrı temaların altında ele alınmasına kanaat getirmiştir.…”

“…Sonuçlar matematik eğitimi özelinde ele alınmasına rağmen, büyük çerçevede destek eğitim uygulamalarını ve araçlarını kapsayan ihtiyaçlar elde edilmiştir. Farklı alan eğitimi çalışmalarında (Bayram, 2014;Kızılaslan & Sözbilir, 2018;Zorluoğlu & Sözbilir, 2017) da karşılaşılan sınıf düzeni, sınavlarda yaşanan sorunlar, materyal ve tekrar etme ihtiyacı gibi genel eğitim uygulamalarına dair ihtiyaçlar elde edilmiştir. Ancak matematik eğitimi özelinde ihtiyaçların ve sorunların sarmal bir yapıya sahip olduğunu söyleyebiliriz.…”

Kapsayıcı Pedagoji: Özel Gereksinimli Öğrencinin Psikopatolojik Analizi

“…Görme yetersizliği olan çocuklarda ise depresyon belirtilerinin nadiren majör depresyon eşik sınırına ulaştığı tespit edilmiştir (Kızılaslan & Sözbilir, 2018). Fakat bu bireylerde geleneksel depresyon çeşitlerinden olan disforik belirtilerin -bireyin mutsuz, hüzünlü, kasvetli, neşesiz, kederli, işe yaramaz, zavallı, acınacak halde, perişan, boşluktaymış gibi, çaresiz, sinirli, düş kırıklığına uğramış hissetmesi-sıklıkla deneyimlendiği tespit edilmiştir (Mbugua & K'Okul, 2013).…”

“…Fakat bu bireylerde geleneksel depresyon çeşitlerinden olan disforik belirtilerin -bireyin mutsuz, hüzünlü, kasvetli, neşesiz, kederli, işe yaramaz, zavallı, acınacak halde, perişan, boşluktaymış gibi, çaresiz, sinirli, düş kırıklığına uğramış hissetmesi-sıklıkla deneyimlendiği tespit edilmiştir (Mbugua & K'Okul, 2013). Ayrıca görme yetersizliği, doğrudan sosyal ilişkileri ve sosyal çevreye erişimi etkileyebildiğinden sosyal izolasyona bağlı olarak geri çekilme ve yalnızlık sıklıkla bu bireylerde deneyimlenebilir (Kızılaslan & Sözbilir, 2018). Bu nedenle sınıf ortamında eğitimcilerin, görme yetersizliği olan öğrencilerin, akranlarıyla sosyal iletişimlerini geliştirebilmeleri için akran çevrelerini bilgilendirmesi gerekmektedir (Burmedi, Becker, Heyl, Wahl & Himmelsbach, 2002).…”