Göç, Kültürleşme ve Uyum

Abstract

ÖzGöç alan çok uluslu ülkelerde, azınlık ve ana akım topluma üye bireylerin beraber yaşamalarını ve birbirlerine uyum sağlamalarını kolaylaştıracak yöntemler kullanmaları gerekmektedir. Bu insanların bir arada yaşamayı ve birbirlerine uyum sağlamayı öğrenirlerken geçtikleri değişimlerin kültür-leşme başlığı altında incelendiği görülmektedir. Bu makalenin amacı, okuru psikoloji alanında yapılan göç çalışmalarının öne çıkan değişkenlerinden olan kültürleşme ve uyum değişkenleri hakkında bilgilendirmektir. Bu amaçla ilk olarak kültürleşme, kültürleşme modelleri ve Berry'nin kültürleşme yönelimlerinden söz edilmiş, ardından Berry'nin kültürleşme yönelimlerine getirilen eleştirilere değinilerek, sosyokültürel uyum ve psikolojik uyum değişkenleri ve kültürleşmeyi ve uyum sürecini etkileyen etmenler ele alınmıştır.Anahtar sözcükler: Göç, kültürleşme, psikolojik uyum, sosyokültürel uyum. AbstractIn multinational countries that receive migration, minority and mainstream collective members need to use methods that facilitate living together and making them fit together. The changes of these individuals through the learning process of adaptation are studied under the heading of acculturation. The aim of this article is to inform the reader on acculturation and adaptation which are the prominent variables of migration studies in psychology. The article starts with acculturation, acculturation models and acculturation strategies of Berry, and followed by the critics to Berry's acculturation strategies, sociocultural and psychological adaptation. Lastly, the factors influencing the acculturation and adaptation processes are elaborated.

Göç Yaşantisi Çerçevesi̇nde Çocukta Psi̇ko-Sosyal Uyum Süreci̇ Üzeri̇ne Bi̇r İnceleme

“…Psikososyal uyum sürecinde; yeni kültürü kabul etme ve bütünleşme, yeni kültürün dilini bilme ya da öğrenme, algılanan ayrımcılık düzeyinin düşük olması gibi durumlar pozitif yönde etkilerken; yeni kültürü reddetme, göçmenin eğitim düzeyinin dolayısıyla yeni dil edinme becerisinin düşük olması, ayrımcılığı yüksek algılama, iş ya da sosyal ortam yoksunluğu uyum sürecini zorlaştırmakta ve gecikmesine sebep olabilmektedir (akt. Saygın ve Hasta, 2018). İstanbul' daki semt pazarı çalışanları ile yapılan bir çalışma; beklenen maddi kazancın sağlanamaması, yerleşilen mahalle ve konut tipinin tatmin edici olmaması durumunda memlekete geri dönme plan ve isteğinin arttığını göstermektedir (Öztürk ve Altuntepe, 2008).…”

“…Özellikle genç göçmenlerde uyum ele alındığında; değişimi pozitif tariflemeyen, gruplar arası iletişimin çok az veya minimum düzeyde olduğu, kültürel çoğulculuğun benimsenmediği ve yeni yerleşimindeki bireylerle eşitliksiz toplumsal koşullara dair algının uyum GÖÇ YAŞANTISI ÇERÇEVESİNDE ÇOCUKTA PSİKOSOSYAL UYUM SÜRECİ ÜZERİNE BİR İNCELEME Selin Cennet GÜLMEZ, Ahu ÖZTÜRK kapasitesini azalttığı bildirilmektedir (Schachner, 2017). Öte yandan göç ve uyum dinamiklerine bakıldığında iyi olanaklara sahip olan ya da göç edilen yerleşim yerinde anavatanından daha iyi koşullara sahip olabileceğini öngören göçmenlerin uyum düzeyleri diğer göçmenlerden yüksektir (Saygın ve Hasta, 2018).…”

“…Bireysel olmasının yanı sıra toplumsal anlamda pek çok değişikliği de beraberinde getiren göç sürecinin; göçmenin yaşamına sosyal, ekonomik ve psikolojik alanlarda etkilerinin olduğu öngörülmektedir. Bir göç hareketi sonrasında göçmenin gayri ihtiyari dâhil olduğu uyum süreci; göçmenin yeni kültürün talepleri doğrultusunda yaşamını revize etmesidir (Saygın ve Hasta, 2018). Uyum sürecinin başarısızlığı ise göçmen için yeni kültürün toplumsal düzenine ayak uyduramaması yani uyumsuzluğu meydana getirir.…”

“…Dolayısıyla ülkemizde göç psikolojisi çalışmalarında da merak edilen konular göçmenlerin uyumsuzluklarına neden olan etkenler ve bu uyumsuzluğun göçmenlerin psikolojisinde meydana getirdiği etkilerdir (ör. Gönültaş ve Kelebek, 2017;Saygın ve Hasta, 2018). Hâlbuki yeni kültürün göçmenler için koyduğu temel hedefe yani kültürel, toplumsal ve psiko-sosyal uyuma ulaştıran çevresel-sosyal koşullara ve bu hedefe ulaşan kişilerin sahip oldukları kişisel özelliklere dair bilgiyi ortaya koymak bilimin de daha öncelikli bir hedefi olmalıdır.…”

“…Uyum süreci sosyo-kültürel boyutta; yeni sosyal beceriler kazanmayı, sosyal ilişkiler kurmayı, göçmen grup ve yerel halkın etkileşimini kapsarken psikolojik boyutta; bireysel deneyim ve psikolojik iyilik halini kapsamaktadır (akt. Saygın ve Hasta, 2018). Göç; bazı koşullara bağlı biçimde (yeni mekânın çekici koşulları, göç motivasyonu vb.)…”