Fransa’daki Liselerde Okutulan Ahlak ve Vatandaşlık Eğitimi Öğretim Programlarının İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Fransa’daki liselerde okutulmakta olan ahlak ve vatandaşlık eğitimi öğretim programlarını incelemektir. Araştırma, nitel bir çalışma olup doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında Fransa’daki liselerde okutulmakta olan ahlak ve vatandaşlık eğitimi dersi öğretim programları incelenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz tekniği tercih edilmiştir. Araştırma sonucunda; ahlak ve vatandaşlık eğitimi dersinin lisenin bütün sınıf seviyelerinde okutulduğu, her sınıf seviyesi için ayrı ayrı düzenlenen üç ayrı öğretim programının olduğu, ahlak ve vatandaşlık eğitimi derslerinden tarih coğrafya öğretmenlerinin sorumlu olduğu, tarih coğrafya öğretmeninin temin edilemediği durumlarda diğer branş öğretmenlerinin de ahlak ve vatandaşlık eğitimi derslerini verebildiği görülmüştür. Ayrıca ahlak ve vatandaşlık eğitimi öğretim programlarının üç bölümden oluştuğu, öğretim programının ilk kısmını “giriş” başlıklı bölümün oluşturduğu ve giriş bölümünün üç öğretim programında da tamamen aynı olacak şekilde düzenlendiği tespit edilmiştir. Öğretim programlarının ikinci bölümünde içeriğe yer verildiği ve içeriğin üç öğretim programında farklı olacak şekilde oluşturulduğu saptanmıştır. Öğretim programlarının üçüncü yani son bölümü olan “hedeflenen beceriler” adlı bölümün tıpkı giriş bölümünde olduğu gibi bütün programlarda aynı olacak biçimde düzenlendiği görülmüştür. Üç öğretim programının birbirinin devamı niteliğinde olacak biçimde tutarlılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ahlak ve vatandaşlık eğitimi öğretim programlarında; eleştirel düşünen, doğru bilgiye erişebilen, kendini tanıyan, diğerlerine saygılı, toplumsal düzeni koruyan, hak ve sorumluluklarının bilincinde, laik, cumhuriyetin ilke ve değerlerini özümsemiş, vatandaşlık kültürüne sahip, demokratik ve katılımcı bireylerin yetiştirilmesinin amaçlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Laiklik ile Fransız Cumhuriyetinin ilke ve değerlerine sıklıkla vurgu yapıldığı anlaşılmıştır.

Sığınmacı Öğrencilerin Topluma Entegrasyonunda Sosyal Bilgiler Dersinin Katkısının Öğrenci Görüşlerine Göre İncelenmesi

“…Dolayısı ile alt kültürlerin yok oluş süreci başlayacak ve insan haklarına aykırı bir durum ortaya çıkacaktır. Bu nedenle göçmenlerin topluma entegre olması bütün bireyler için önemlidir (Kara, 2022).…”

“…Öğretim programlarının da entegrasyon sürecini destekleyecek bir biçimde düzenlenmesi gerekmektedir. Çünkü gelen göçler eğitim sisteminde entegrasyon kavramının daha fazla ön plana çıkması ihtiyacını doğurmuştur (Kara, 2022).…”

“…Er ve Bayındır (2015) göç olayından en çok çocukların etkilendiğini ve bu çocukların eğitimden mahrum kalmaları durumunda ilerleyen yıllarda ciddi toplumsal sorunların yaşanabileceğini belirtmiş; entegrasyon ve sığınmacıların topluma uyumunu sağlamanın en etkili yolunun da eğitim olduğunu ifade etmişlerdir. Kara (2022) tarafından yapılan çalışmada; Fransa'da uygulanmakta olan Ahlak ve Vatandaşlık Eğitimi Dersi Öğretim Programında, Fransa'da yaşamakta olan azınlıkların kültürlerinin ve Fransa'daki yerel kültürlerin çok fazla dikkate alınmadığını, bu durumun asimilasyon gibi olumsuz sonuçları hızlandıracağını, bu nedenle eğitim sistemlerinin ve öğretim programlarının alt kültürleri dikkate alacak, entegrasyon sürecini destekleyecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini vurgulamıştır. Aktaş, Tokmak ve Kara'nın (2021) araştırma bulguları, Fransa ve Türkiye'deki Sosyal Bilgiler ders kitaplarında zorunlu göç sonucu ülkelerden ayrılmak durumunda kalan sığınmacıların küresel ölçekte bir sorun olarak yansıtıldığını ortaya koymaktadır.…”