Elektronik Belgelerin Diplomatik Analizi ve Arşivsel Bağın Kurulmasındaki Önemi: Türkiye’deki Uygulamalar Işığında Bir İnceleme

Abstract

Türkiye’de elektronik belge kullanımı, Elektronik İmza Kanunu’nun çıkmasının ardından daha da yaygınlaşmıştır. Ancak, bu olumlu gelişme bazı problemleri de beraberinde getirmiştir. Son dönemde bu belgelerin uzun süreli saklanmaları durumunda özgünlüklerini muhafaza edemeyecekleri sorunu tartışılmaktadır. Bu sorunun sebebi elektronik belgelerin iletilmeleri sırasında bazı form özelliklerinin kaybolması, belgenin ait olduğu dosya ve diğer belgelerle ilişkisinin kopması gibi ihtimallerdir. Bu sorunlardan biri de “elektronik belgelerin arşivsel bağının kurulamaması” meselesidir. Arşivsel bağ, bir belgenin form özelliklerini kullanarak üreticisi ve aynı fonksiyon kapsamındaki diğer belgelerle olan ilişkisini tespit edebilmektir. Bu bağın ortaya çıkarılmasında kullanılan önemli bir araç diplomatik metottur. Elektronik belgenin arşivsel bağı, onun üretildiği yazılım, zaman damgası, elektronik imza sahibi, imza güvenliğini sağlayan elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı ve üstveri elemanları gibi birçok etken göz önünde bulundurularak analiz edilir. Bu araştırmada, diplomatik metodun elektronik belgelerin özgünlüğünü tespit için kullanılacak arşivsel bağa katkısı incelenmiştir.

Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri İle Elektronik Belge Yönetim Sistemi Seçimi- Electronic Document Management System Selection With Multi-Criteria Decision Making Techniques

“…İlgili literatür incelendiğinde özellikle son on yıldır e-BYS uygulamaları ile ilgili çalışmaların hız kazandığı görülmektedir. Çalışmalar, genellikle belge yönetimi ve arşivleme ile ilgili genel tanımların ve ilgili mevzuatların incelendiği çalışmalardır (Özdemirci, 2003;Aydın, 2005;Külcü, 2007;Odabaş, 2008;Aydın ve Özdemirci, 2011;Çiçek, 2011). Aynı zamanda son yıllarda yapılan çoğu çalışmanın, anket uygulamaları ile kullanıcıların e-BYS kullanımına hazır oluş durumlarının, mevcut durumun ve uygulama sonrası görüşlerin incelenmesine yönelik olduğu gözlenmiştir (Kandur, 2011;Külcü vd., 2013;Umut ve Külcü, 2014;Terlemez vd., 2014;Esen ve Büyük 2014;Demirtel ve Gökkurt Bayram, 2014;Atilla vd., 2015;Esgin vd., 2015).…”