STRESZCZENIE/ABSTRACTJednym z elementów leczenia cukrzycy (DM1) obok insulinoterapii i diety jest racjonalnie zaplanowany wysiłek fizyczny, jakkolwiek jego wpływ na wyrównanie metaboliczne pozostaje nadal przedmiotem dyskusji. Cel. 1. Ocena zmiany aktywności fizycznej dzieci i młodzieży po zdiagnozowaniu DM1 w porównaniu do okresu przed zachorowaniem w zależności od czasu trwania choroby. 2. Ocena wpływu aktywności fizycznej na parametry wyrównania metabolicznego u dzieci i młodzieży z DM1 w zależności od czasu trwania choroby. Materiały i metody. Badaniem ankietowym objęto 95 dzieci z DM1 w wieku od 8 do 18 lat (średnio 14 lat), podzielonych na grupy w zależności od czasu trwania cukrzycy -1: ≤2 lata, n=26; 2: >2 lata. Badanie ankietowe obejmowało 15 ustrukturyzowanych pytań dotyczących aktywności fizycznej przed zachorowaniem i w momencie badania. Dane dotyczące przebiegu choroby oraz wyrównania metabolicznego pochodziły z indywidualnej dokumentacji medycznej pacjentów. Wyniki. 55% badanych po rozpoznaniu DM1 nie zmieniło, 11% zwiększyło, a 11% zmniejszyło aktywność fizyczną, 23% nie było w stanie określić różnicy. 49% badanych stwierdziło, że DM1 nie utrudnia uprawiania sportu, 46% że utrudnia w niewielkim stopniu, a 5% że cukrzyca jest znaczną przeszkodą. Średnia tygodniowa aktywność fizyczna była wyższa u chłopców, wynosiła 4,8 godzin, natomiast u dziewcząt 3,9 godzin. 75% badanych uznało, że wysiłek fizyczny pozytywnie wpływa na kontrolę cukrzycy. Pacjenci chorujący krócej niż 2 lata częściej podkreślali (aż 92%) korzystny wpływ wysiłku na kontrolę choroby, jakkolwiek nie wykazano znamiennej korelacji pomiędzy czasem poświęcanym na aktywność fizyczną a poziomem HbA1c (r=0,68, p=0,5), BMI SDS (p>0,05, r=0,2), ani dobowego zapotrzebowania na insulinę (p>0,05, r=0,06). Wnioski. 1. Zachorowanie na DM1 nie wpływa na zmianę aktywności fizycznej dzieci i młodzieży. 2. Stopień aktywności fizycznej nie wpływa istotnie na wyrównanie metaboliczne oceniane za pomocą HbA1c, jakkolwiek w subiektywnej ocenie chorych ma on korzystny wpływ na kontrolę glikemii. Endokrynol.
Aktywność fizyczna dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1Physical activity of the children and adolescents with diabetes mellitus type 1