Effectiviteit van interventies gericht op het voorkomen of stoppen van overmatige alcoholconsumptie

Abstract

Samenvatting In dit artikel worden de resultaten beschreven van een onderzoek naar het effect van door de bedrijfsarts toepasbare leefstijlinterventies gericht op het voorkomen, verminderen of stoppen van overmatige alcoholconsumptie. Hiervoor is een literatuuronderzoek uitgevoerd en zijn gesprekken gevoerd met arbodiensten en veldpartijen. Uit het literatuuronderzoek blijkt dat geen van de geselecteerde werkplekinterventies een significant effect heeft op de consumptie van alcohol, terwijl interventies uitgevoerd in de eerstelijnsgezondheidszorg en/of de gemeenschap over het algemeen wel effectief zijn in het voorkomen of verminderen van (overmatige) alcoholconsumptie. Met betrekking tot werkgerelateerde uitkomstmaten kan geen uitspraak worden gedaan over de effectiviteit van alcoholinterventies geı¨mplementeerd via de werkplek, eerstelijns gezondheidszorg en/of de gemeenschap. Er is geen onderzoek gedaan naar de kosteneffectiviteit in de geselecteerde onderzoeken. Bij de ontwikkeling en implementatie van leefstijlinterventies op de werkplek zouden het NIGZ en het Trimbos-instituut een belangrijke rol kunnen spelen. Er zal tevens rekening moeten worden gehouden met het feit dat alcoholconsumptie een stigmagevoelig onderwerp is.In Nederland drinkt naar schatting 8% van de bevolking in de leeftijd van 18-65 jaar te veel alcohol. Alcoholmisbruik komt voor bij 400.000 mensen en alcoholverslaving bij 325.000 mensen. 1Matige consumptie van alcohol hoeft de gezondheid niet te schaden. Uit epidemiologisch onderzoek is echter gebleken dat (langdurig) overmatige alcoholconsumptie (hiervan wordt gesproken als mannen meer dan 21 en vrouwen meer dan 14 glazen per week drinken) kan leiden tot lichamelijke en psychische klachten met vaak ernstige gevolgen voor de drinker en zijn of haar omgeving.1-3 Het overmatig drinken van alcohol kan problemen met hart en bloedvaten tot gevolg hebben, zoals een hoge bloeddruk, hartritmestoornissen en hersenbloedingen.1,4 Matige consumptie (maximaal e´e´n a`twee glazen per dag) daarentegen heeft een beschermend effect op hart en bloedvaten. Echter, vanwege het risico op verslaving kan alcohol niet worden gezien als preventief (genees)middel. Voor vrouwen en mannen gelden verschillende richtlijnen met betrekking tot verantwoorde alcoholconsumptie. De richtlijn stelt dat gezonde volwassen vrouwen dagelijks e´e´n a`twee standaard glazen alcohol kunnen drinken zonder dat dit schadelijk is voor de gezondheid. Voor gezonde volwassen mannen geldt dat zij dagelijks twee a`drie standaardglazen alcohol kunnen drinken zonder gezondheidsrisico's te lopen.