Efectos del Teatro Musical Colaborativo sobre el Desarrollo de la Competencia Social

Abstract

Introducción. En este estudio se evalúa la competencia social del alumnado universitario de la Diplomatura de Magisterio Musical, a través de las variables: clima grupal, cohesión de equipo y habilidades sociales. La necesidad de adquirir una buena competencia social sirvió de base para la implementación de un proyecto basado en el teatro musical, aplicado bajo la metodología del aprendizaje colaborativo.Método. Un total de 58 estudiantes universitarios de las prácticas del segundo semestre de la asignatura didáctica de la expresión musical de 2º magisterio musical participaron en la investigación. Se empleó un diseño cuasi-experimental longitudinal con fases pretest-postest, y como variable independiente se tomó el proyecto educativo del teatro musical con una implementación basada en el trabajo colaborativo. Para evaluar la competencia social se empleó el cuestionario CCSES (Cuestionario de Competencia Social en Educación Superior), adaptación de los cuestionarios Group Climate Questionnaire – Short Form (GCQ-S), Group Cohesion Evaluation Questionnaire (GCEQ) y Escala de Habilidades Sociales.Resultados. Los resultados mostraron diferencias estadísticamente significativas (p < .05) en las tres variables de la Competencia Social tras la participación en el proyecto de teatro musical educativo basado en la metodología colaborativa. Mientras que en las variables clima grupal y habilidades sociales las diferencias en el postest fueron favorables, en la cohesión grupal se obtuvieron diferencias desfavorables. La media en la Competencia Social no sufrió cambios significativos entre las fases pretest-postest.Discusión y conclusiones. A la luz de los resultados de este estudio, se confirma que el trabajo colaborativo con el proyecto de teatro musical produjo modificaciones en la competencia social del alumnado. Se examinan diferentes propuestas para explicar los cambios producidos en cada una de las tres variables: clima grupal, cohesión de equipo y habilidades sociales.

Inteligencia interpersonal: Creación y validación de una escala en jóvenes mexicanos

“…El factor denominado Incapacidad ante la Interacción se refiere a la dificultad y temor que le causa a una persona el convivir con otros, ya sean desconocidos o no, en situaciones como buscar trabajo, solicitar información por teléfono, halagar a alguien, asistir a reuniones, empezar a conocer a alguien o entablar una conversación; lo cual en su conjunto implica la falta de ciertas habilidades sociales, las cuales permitirían a las personas interactuar de manera satisfactoria en distintos contextos (Gismero Gonzáles, 2010;Pérez Aldeguer, 2013).…”

Gestión del aula inclusiva a través del proyecto LÓVA: la ópera como vehículo de aprendizaje

“…UU. (Pérez-Aldeguer, 2013). Ante la gran acogida, en 2008 se formalizó LÓVA como proyecto educativo entre la fundación SaludArte y el Teatro Real de Madrid, bajo la coordinación de Pedro Sarmiento.…”

“…Tal y como muestran algunas investigaciones (Llopis, Roselló y Villarroya, 2009;Pérez-Aldeguer, 2010, 2013, la música influye en la idea de aula como comunidad y fomenta el sentido de pertenencia, pues es un elemento con una clara repercusión en la cohesión del grupo y la inclusión social de sus miembros.…”

ผลการจัดกิจกรรมละครเพลงเพื่อพัฒนาความเข้าใจทางดนตรี ทักษะการเคลื่อนไหวแบบยูริธึมมิกส์ และความสามารถทางสังคมของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6

“…And throughout 5 weeks of experiments, 44 paths of friendship between students were bonded. (Gardner, 1983) พบว่ า ละครเพลงยั งช่ วยส่ งเสริ มความฉลาดทางปั ญญาด้ านสั งคมทั ้ ง 2 ด้ าน คื อ 1) ด้ านความเข้ าใจในตนเอง (Intrapersonal Intelligence) เช่ น การพั ฒนาความเข้ าใจในตนเอง มี ความภาคภู มิ ใจ รู ้ คุ ณค่ าของ งานที ่ ท าและมี ความรั บผิ ดชอบ และ 2) ด้ านการปฏิ สั มพั นธ์ กั บผู ้ อื ่ น (Intrapersonal Intelligence) เช่ น การพั ฒนาความสั มพั นธ์ อั นดี ระหว่ างครู โรงเรี ยน และชุ มชน ความเป็ นน้ าหนึ ่ งใจเดี ยวกั นและการ เคารพผู ้ อื ่ น (นพี สี เรเยส, 2559; อมานั ต จั นทรวิ โรจน์ , 2559; Bespflug, 2009;Boyes, 2003;Fields, 1970;McRorie, 1996;Ogden, 2008;Pérez -Aldeguer, 2013;Roberts, 2007;Timmons, 2004;Watkins, 2005) นอกจากนี ้ การจั ดกิ จกรรมละครเพลงในช่ วง "ลดเวลาเรี ยน เพิ ่ มเวลารู ้ " จ าเป็ นต้ องให้ ความส าคั ญ กั บวิ ธี การสอนที ่ บู รณาการศาสตร์ ทั ้ งทางด้ านดนตรี และนาฏศิ ลป์ อย่ างมี ประสิ ทธิ ภาพ ผู ้ วิ จั ยจึ งน า หลั กการและวิ ธี วิ ทยาการสอนของดาลโครซที ่ มี ความสอดคล้ องและเหมาะสมมาประยุ กต์ ใช้ ในการจั ด กิ จกรรมในครั ้ งนี ้ เอมิ ล ชาคส์ ดาลโครซ (ค.ศ. 1865 -1950) เป็ นนั กการดนตรี ศึ กษาชาวสวิ ตเซอร์ แลนด์ ผู ้ คิ ดค้ น วิ ธี การสอนดนตรี ที ่ เรี ยกว่ า "ดาลโครซ ยู ริ ธึ มมิ กส์ " โดยเน้ นให้ ผู ้ เรี ยนตอบสนองต่ อดนตรี ผ่ านการ เคลื ่ อนไหว ดาลโครซเชื ่ อว่ าในการสอนดนตรี จ าเป็ นต้ องพั ฒนาทั ้ งร่ างกายไม่ ใช่ เพี ยงการร้ องหรื อการ ได้ ยิ น อี กทั ้ งจั งหวะและการเคลื ่ อนไหวยั งเป็ นสิ ่ งที ่ ช่ วยให้ ผู ้ เรี ยนตอบสนองต่ อเสี ยงดนตรี ได้ ดี ทั ้ งนี ้ การ สอนดนตรี ตามแนวคิ ดของดาลโครซประกอบด้ วย 3 องค์ ประกอบส าคั ญ คื อ 1) การเคลื ่ อนไหวแบบ ริ ธึ มมิ กส์ 2) โสตทั กษะหรื อโซลเฟจ และ 3) การสร้ างสรรค์ ทางดนตรี หรื อการอิ มโพรไวเซชั ่ น โดย องค์ ประกอบที ่ ผู ้ เรี ยนควรเรี ยนรู ้ เป็ นพื ้ นฐาน คื อ การเคลื ่ อนไหวแบบริ ธึ มมิ กส์ (Choksy, Abramson, Gillespie, Woods, & York, 2001a) การสอนด้ วยหลั กการของดาลโครซนี ้ นอกจากจะสามารถน าไปใช้ ในการเรี ยนการสอนดนตรี ตั ้ งแต่ ระดั บชั ้ นปฐมวั ยจนถึ งระดั บมหาวิ ทยาลั ยยั งสามารถน าไปพั ฒนา นั กดนตรี ระดั บมื ออาชี พได้ อี กทั ้ งยั งสามารถน าไปประยุ กต์ ใช้ กั บผู ้ สู งอายุ ในการป้ องกั นการล้ มหรื อ สอนเด็ กที ่ มี ความต้ องการพิ เศษ ("Dalcroze Applications," ;Habron, 2013) โดยวิ ธี การสอนของ ดาลโครซนอกจากจะช่ วยให้ ผู ้ เรี ยนสามารถตอบสนองต่ อดนตรี จากการฟั งสู ่ การเคลื ่ อนไหวที ่ เชื ่ อมโยง ดนตรี กั บร่ างกายของมนุ ษย์ ยั งท าให้ ผู ้ เรี ยนได้ ค้ นพบเสี ยงดนตรี เกิ ดความรั กและสามารถถ่ ายทอด อารมณ์ ของดนตรี ได้ นอกจากนี ้ ยั งช่ วยให้ ผู ้ เรี ยนมี พั ฒนาการทางด้ านร่ างกาย สติ ปั ญญา อารมณ์ และ สั งคมที ่ เพิ ่ มขึ ้ น เช่ น การมี สมาธิ และความจ าที ่ เพิ ่ มขึ ้ น การพั ฒนาความสามารถในการใช้ ร่ างกายทั ้ งการ เคลื ่ อนไหวและความสมดุ ล และการพั ฒนาทั กษะสั งคม เป็ นต้ น (ดนี ญา อุ ทั ยสุ ข, 2555; ดวงรั ตน์ วุ ฒิ ปั ญญารั ตนกุ ล, 2555; นิ ลวรรณา อึ ้ งอั มพร, 2557; Habron, 2013;Juntunen, 2002) จากที ่ กล่ าวม...…”