Dokuzuncu Sınıf Tarih Ders Kitabında Yer Alan Görseller Hakkında Öğretmen Görüşleri: Trabzon Örneği

Li̇se 11. Sinif Tari̇h Ders Ki̇tabinin Resi̇m-Meti̇n İlişki̇si̇ Bakimindan Değerlendi̇ri̇lmesi̇

“…Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği'nde (2012) de yer alan ve ders kitabı hazırlama sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlardan bir tanesi olan görsellerin öğrenmeleri desteklemesi ve öğrenci gelişimine uygunluğu ders kitaplarının etkili olmasında oldukça önemli bir niteliktir. Çünkü nitelikli bir ders kitabında görsel öğeler metinle uyumlu olmalı, açık, anlaşılır ve öğrencilerin ilgisini çekecek düzeyde yapılandırılmalıdır (Demircioğlu, 2013). Ders kitabı içerisindeki görsel öğeler metini destekleyen, içeriğinin anlaşılmasını ve hatırda kalıcılığını arttıran, okuyucuyu görsel olarak düşündüren resim, grafik, diyagram, tablo harita vb.…”

1970 Tari̇hli̇ 10. Sinif Tari̇h Ders Ki̇tabinin Görsel Tasarim Açisindan Değerlendi̇ri̇lmesi̇

“…İlgili literatür incelendiği zaman ders kitaplarıyla ilgili değişik tanımların yapıldığı görülmektedir. UNESCO'ya göre ders kitabı, kapakları dışında en az 49 sayfa olan ve süreli niteliği olmayan basılı yayındır (Ceyhan ve Yiğit 2014; Aktaran: Demircioğlu 2011). Diğer bir tanımda ise ders kitabı, belirli ölçülere göre incelendikten sonra belli bir okul, sınıf ve ders için öğretmen ve öğrencilere temel kaynak olarak önerilen kitap olarak tanımlamaktadır (TDK 2015).…”

“…Ders kitapları, öğrenmede zaman ve mekân sınırını kaldırmanın yanında, bilgileri düzenli bir biçimde öğrenciye sunması sayesinde anlamlı öğrenmeyi desteklemektedirler. Bunun yanında bu materyaller, tekrar tekrar kullanılabilme imkânı da sunmaktadırlar (Demircioğlu 2011). Ayrıca ders kitapları, öğretmenlere içerikle ilgili olarak yol göstermekte ve öğretmenin derse hazırlıklı gelmesine de katkı sağlamaktadırlar (Dayak, 1998;Aktaran: Adıbelli 2007;Tosunoğlu vd.…”

“…Bu öğretim materyalinden istenilen verimin alınabilmesi için dikkat edilmesi gereken temel hususlardan biri görsellerdir. Nitelikli bir ders kitabı, yeterli sayıda görsele sahip olmanın yanında, öğrencileri estetik açıdan da eğitmelidir (Demircioğlu 2011). Ayrıca bu materyaller kaliteli kâğıda basılı olmalı ve kapak başta olmak üzere estetik açıdan okuyucunun ilgisini çekmelidir.…”

“…Dünya Savaşı'nı takip eden dönemde ders kitaplarının farklı açılardan incelenmesiyle ilgili çalışmalar yapılmaya başlanmıştır (Demircioğlu 2013). Dünyada bu gelişmeler yaşanırken, ülkemizde ise tarih ders kitaplarının incelenmesiyle ilgili çalışmalara 1990'ların başında ilginin arttığı görülmektedir (Demircioğlu 2011).…”