Di̇n, Devlet Ve Si̇yaset İli̇şki̇si̇ Üzerei̇ne

Abstract

Dinin siyasetle hiç ilgisinin bulunmaması talebi gerçekçi olmayacaktır. Çünkü dinler ülkelerin sosyolojik bir parçasıdır ve siyasal meĢruiyet konusunda etkilidirler. Gerçeklik olarak siyaset ile din, din ile siyaset bir Ģekilde ilgilidir ve tarihsel süreçte bu böyle olmuĢtur. Tarih boyunca üzerinde en fazla konuĢulup tartıĢılan konulardan birisi Din-Devlet-Siyaset iliĢkisidir. GeliĢmekte olan toplumlarda din, siyaseti etkileyerek iktidarın oluĢmasına yol açarken öte yandan siyasetçiler, dini kullanarak bunu toplumsal yaĢamın bütününe yaymaktadırlar. Yönetimlerinin meĢruiyetini dinden aldıklarını beyan etmektedirler. Ayrıca günümüzde küresel ve emperyalist güçler, çeĢitli ülke ve toplumları kontrol edebilmek için dini de kullanmakta ve meĢru yönetimlere karĢı din ve mezhep savaĢı çıkararak yönetimleri zor durumda bırakmaktadırlar. Ġslami devlet sistemi nasıldır, din bunu nasıl beyan ediyor, kanun ve yasalarının kaynağı nelerdir, yönetimlerin meĢruiyeti neye dayandırılmalıdır, dinin devlet projesi var mıdır, varsa bu sistem günümüzde uygulanabilir mi gibi soruların cevabı hep tartıĢma konusu olmuĢtur. Ġnsanın ferdi hayatının yanı sıra bir de toplumsal bir yaĢantısı vardır. Ġnsan yaratılıĢ itibariyle toplumsal bir varlık olarak yaratıldığından yalnız yaĢayamaz. Ġnsan iyi ve kötü, güzel ve çirkin birçok sıfatlarla donatılmıĢ, sınırsız istek ve arzulara sahiptir. Her Ģeyin en iyisine sahip olma duygusu, makam hırsı, sınırsız özgürlük, dünya sevgisi ve bunların karĢısında adaleti istemek, ilerlemek, medenileĢmek, insanlara iyilikte bulunmak gibi her insanda var olan ve aynı zamanda birbiriyle çeliĢen istek ve arzuları vardır. Toplumun yaĢaması, ilerlemesi ve fertlerin hak-hukuklarının korunması toplumda zulmün yok olup adaletin hâkim olması, korku ve kargaĢanın yok olup huzur ve emniyetin hâkim olması, her ferdin toplumsal yaĢantısının yanı sıra bireysel hayatının da korunabilmesi için bir takım kanun ve yasaya ve bunu uygulayacak bir devlete ihtiyaç olduğu inkâr edilemez bir gerçektir.

Makrososyolojik Perspektife Göre İslam Tarihinde Din ve Devlet İlişkisi Modelleri

“…83 Bu bağlamda Kur'an'da net bir şekilde tanımı yapılmış, çerçevesi tespit edilmiş bir devlet modeli bulunmadığı gibi genel ilkeler dışında kuralları ve ayrıntıları belirlenmiş bir siyaset şekli de mevcut değildir. 84 Aslında kuralları ve ayrıntıları belirlenmiş, esnekliği bulunmayan statik bir siyasetin devam ettirilebilmesi de söz konusu değildir. 85 Tarihsel çerçevede baktığımızda Hz.…”