Depresyonlu Bireylerde Sosyo-Demografik Faktörlerin Diyet Kalitesine Etkileri: Türkiye Sağlık Araştırması Verilerinden Analitik Kanıtlar

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye’de 15 ila 64 yaşları arasında depresyon tanısı olan ve olmayan bireyler arasında diyet kalitesi prevalansını raporlamak, gıda tüketim sıklığının zaman eğilimlerini analiz etmek, diyet kalitesi ile sosyo-demografik, yaşam tarzı ve sağlıkla ilgili faktörler arasındaki ilişkileri araştırmaktır. Depresyon tanısı olan ve olmayan bireylerin diyet kalitesi ile ilişkili değişkenleri belirlemek için lojistik regresyon analizleri yapılmıştır. Ayrıca çeşitli demografik değişkenler baz alınarak tanı grupları arası farklılık analizleri yapılmıştır. Analizlerde kullanılan veriler, TÜİK tarafından yayınlanan Türkiye Sağlık Araştırması (2014, 2016, 2019) mikro verilerinden elde edilmiştir. Veriler öznel sağlık durumunu yansıtmaktadır. Her üç dönemin toplam hasta sayısı 46060 kişidir. Depresyonda olan kişilerin sayısı ise 4539 (%9,85) kişidir. Depresyonun varlığı sağlıklı beslenme endeksini bozan bir yapıdadır. Sosyal güvenceye sahip olmak diyet kalitesinin 2,53 puan arttırmaktadır. Genel sağlık durumunda bir düzey kötüleşme diyet kalite endeksini 1 puan azaltmaktadır. Bireylerde hastalığın varlığı diyet kalitesini 2,26 puan arttırmaktadır. Hastalık, sağlıklı beslenme kaygısına yol açıyor. Sağlık politikası belirleyicilerinin, depresyonlu bireylerde diyet kalitesini iyileştirmeye yönelik stratejiler tasarlarken yukarıda sıralanan bulgular doğrultusunda uygulanabilir alternatif araçlar geliştirmeleri önerilmektedir.