Bu çalışmada bir medya söylem türü olan gazete
köşe yazıları incelenerek kadın ve erkek köşe yazarlarının gerçekliğe ilişkin
zihinsel temsillerini dil dizgesine aktarımında yaptıkları süreç seçimlerinin
bir farklılık gösterip göstermediğinin ve politik ideolojinin söz konusu
seçimde bir etmen olup olmadığının ortaya konması amaçlanmıştır. Bu amaç
doğrultusunda Dizgeci İşlevsel Dilbilgisi Kuramı temel alınarak, köşe yazıları
dilin üstişlevlerinden düşünsel üstişlevin bir alt ulamı olan yaşantısal
üstişlevin inceleme alanlarından biri olan geçişlilik dizgesi çerçevesinde
çözümlenmiş, yazar cinsiyetinin ve gazetenin benimsediği politik ideolojinin
süreç seçimindeki etkisi irdelenmiştir. Çalışmanın bulguları, kadın ve erkek
köşe yazarların gerçekliği farklı süreçler aracılığıyla kurguladığını, kadın
köşe yazarların, metinlerinde zihinsel, ilişkisel ve davranışsal süreç
türlerini, erkek köşe yazarların ise maddesel süreç türünü daha çok
yeğlediklerini göstermektedir. Ayrıca gazetenin politik ideolojisinin kadın ve erkek
köşe yazarların yaptıkları süreç seçimlerinde etkili olduğu saptanmıştır. Buna
göre Laik ve Liberal ideolojide kadın köşe yazarlar, İslami ideolojide ise
erkek köşe yazarlar ilişkisel süreçleri daha çok kullanmaktadır.