Badania reologiczne plastizoli poli(chlorku winylu) zawieraj¹cych oerodek powierzchniowo-czynny i organiczny pigmentStreszczenie -Przedstawiono wyniki badañ reologicznych wodnych dyspersji plastizoli PVC z dodatkiem plastyfikatora (ftalanu di-n-butylowego), oerodków powierzchniowo-czynnych, pigmentów organicznych, past pigmentowych oraz wody. W charakterze oerodków powierzchniowo-czynnych u¿yto produktów oksyetylenowania: alkoholi i kwasów t³uszczowych, etanoloamidu oraz aminy t³uszczowej. Pigmentami organicznymi by³y B³êkit B, Zieleñ BO, Oran¿ RB, Czerwieñ RLL i Szar³at B. Wyznaczono krzywe p³yniêcia kompozycji a na ich podstawie okreoelono maksymaln¹ lepkooeae (η 0 ) i parametr pseudoplastycznooeci (n). Z równania Arrheniusa-Guzmana obliczono energiê aktywacji lepkiego p³yniêcia (Eη) kompozycji plastizolowych. Ocenie w³aoeciwooeci reologicznych poddano uk³ady plastizolu PVC z dodatkiem: oerodków powierzchniowo-czynnych (SPC) lub wody + SPC b¹dŸ pigmentów lub pigmentów + SPC b¹dŸ te¿ past pigmentowych + wody. Wyniki badañ wskazuj¹, ¿e dodatek SPC zmniejsza maksymaln¹ lepkooeae, parametr pseudoplastycznooeci i, do zawartooeci 2 % dodatku, tak¿e energiê aktywacji lepkiego p³yniêcia. Udzia³ pigmentów w kompozycji plastizolowej, jak równie¿ rosn¹ca zawartooeae wody powoduje wzrost wartooeci wszystkich trzech parametrów. Wp³yw ka¿dego z dodatków na charakterystykê reologiczn¹ kompozycji plastizolu PVC jest z³o¿ony, jednak ocena zale¿nooeci wartooeci η0, n, Eη od rodzaju i udzia³u wprowadzanych do uk³adu substancji jest istotna z punktu widzenia technologii produkcji polimerycznych materia³ów pow³okowych. S³owa kluczowe: plastizol PVC, w³aoeciwooeci reologiczne, oerodki powierzchniowo-czynne, pigmenty organiczne.
RHEOLOGICAL STUDIES OF POLY(VINYL CHLORIDE) PLASTISOLS CONTAINING SURFAC-TANTS AND ORGANIC PIGMENTSSummary -The results of rheological investigations of aqueous dispersions of PVC plastisols containing plasticizer [(di-n-butyl) phthalate], surfactants (Table 1), organic pigments (Table 2), pigment pastes and water are presented. The products of ethoxylation of alcohols, fatty acids, ethanolamide and fatty amine were used as surfactants. Organic pigments applied were Blue B, Green BO, Orange RB, Red RLL, and Scarlet B. The flow curves of compositions were determined (Fig. 1) and on this basis the maximal viscosity (η0) and pseudoplasticity factor (n) were found. Activation energy of viscous flow (Eη) of plastisol compositions (Fig. 2) has been calculated from Arrhenius-Guzman equation. The rheological properties of the following PVC plastisol compositions were evaluated: with addition of surfactants (SPC), or water + SPC, or pigments, or pigments + SPC, or pigment pastes + water. The results show that SPC addition decreases maximal viscosity and pseudoplasticity factor and -when additive content is up to 2 % -decreases also activation energy of viscous flow. Pigment content in plastisol composition as well as increasing water content both lead to increase in all three parameters. Effect of each additive on rhe...