Çocuk Suçluluğu ve Gelişimsel (Risk-odaklı) Suç Önleme

Abstract

ÖzetÇocuk suçluluğu, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de ciddi boyutlarda kendini göstermektedir. Toplumumuzu derinden etkileyen böylesi bir sosyal sorunun sadece hukuk ve ceza adalet sistemi içerisinde ortaya koyulan uygulamalarla çözümlenmesi mümkün olmamaktadır.Bu çalışma, ilk olarak resmi istatistikler ışığında ülkemizde yaşanan çocuk suçluluğunun boyutunu ortaya koymaktadır. İkinci olarak, bu çalışma ülkemizde ve dünyada gerçekleştirilen kriminolojik araştırma bulgularına dayanarak, çocuk suçluluğunun daha etkin önlenebilmesi adına, politika üretenlerin ceza adalet sistemi dışında uygulanabilen diğer suç önleme stratejilerine de yönelmesi gerektiğine vurgu yapıp bunun nedenlerini irdelemektedir. Bu çalışma, son olarak, 1990'larda kamu sağlığı sektöründen kriminoloji alanına getirilen ve o zamandan beri de birçok gelişmiş ülkede yaygın olarak uygulanan "gelişimsel (risk-odaklı) suç önleme" programlarını ele alarak, bu tür programların ceza adalet sistemi içerisinde uygulanan politika ve müdahalelerden farklılıklarını incelemektedir.Ülkemizde oldukça ihmal edilen gelişimsel (risk-odaklı) suç önleme stratejisi, ciddi suçluluk henüz oluşmadan önce çocuklar, aileleri, okulları, yaşadıkları muhit üzerinden gerçekleştirilebilecek çok çeşitli müdahale programları ile çocukların gelişimini birçok boyutuyla destekleyerek, çocuklarda yaşam boyu antisosyal davranışın ve beraberinde getirdiği olumsuzlukların artarak birikmesine engel olmayı amaçlamaktadır. Suçun birey ve toplum üzerindeki maliyetinin boyutu göze alındığında, erken müdahale-etkili olması durumunda-toplumsal düzeyde inanılmaz kazanç vaat etmektedir.Anahtar Kelimeler: Çocuk Suçluluğu, anti-sosyal davranış, erken müdahale, suç önleme stratejileri, gelişimsel (risk-odaklı) suç önleme Juvenile Crime and Developmental (Risk-focused) Crime Prevention AbstractAs in most countries, juvenile crime is at a striking level in Turkey. Such a deeply-rooted societal problem cannot be solved solely by means of criminal justice policy and interventions. Based on official crime statistics, this paper first presents data on the extent and nature of juvenile crime in Turkey. Second, based on recent criminological research findings in Turkey and the developed world, this paper discussed why policy makers should also focus on crime prevention strategies outside the criminal justice system in order to reduce juvenile crime more effectively. Finally, this paper focuses on "developmental (risk-focused) crime prevention"-a crime prevention paradigm which has been brought into the field of criminology from public health sector in the 1990s and since then has been increasingly adopted in several Western countries-and discuss the advantages of these programmes over other crime prevention strategies, especially criminal justice policy and interventions. Developmental (risk-focused) crime prevention strategies, a highly neglected area in Turkey, can interfere early in the life-course before the onset of serious delinquent behaviour through programmes designed to support children by t...

Suça sürüklenen çocuklarla ilgili yapılan yayınların incelenmesi

“…Çocuk Suçluluğu ve Gelişimsel (Risk-Odaklı) Suç Önleme isimli çalışmada çocuk suçluluğunun önlenmesine yönelik Batı'da kullanılan "gelişimsel ya da risk-odaklı yaklaşımlarla suç önleme programları" üzerinde durulmuştur. Gelişimsel ya da risk odaklı yaklaşımla suç önleme programları resmi suç olayı meydana gelmeden önce suçu önlemeye çalışan müdahale programlarını kapsamaktadır (Topçuoğlu, 2014). Dolayısıyla Gelişimsel ya da risk odaklı yaklaşımla suç önleme programları çocuk suçluluğu için risk oluşturan etkenlerin önceden tespit edilerek suç davranışı henüz meydana gelmeden önce aile, okul, akran grubu ve yaşanılan mekanlar üzerinden çocukların sosyal, bilişsel ve duygusal olarak desteklenmelerini kapsamaktadır.…”

Ergen Suçluluğu

“…Bir başka girişim olan gelişimsel ya da risk odaklı yaklaşımla suç önleme programları, kişinin birey, aile, okul, akran grubu ve yaşanılan yer gibi çeşitli özelliklerine göre risk ve koruyucu etkenleri hedefleyerek, suç davranışının ortaya çıkışından önce suçu önlemeye çalışan müdahale programlarını içermektedir. Bu programların önemli noktası sadece risk faktörlerini ortaya koyması değil aynı zamanda suç davranışını azaltan, olumlu davranışları arttıran koruyucu etkenleri hedef alıp bunlar üzerinden müdahale gerçekleştirilmesine olanak sağlamasıdır 55 .…”

Suça Sürüklenen Çocuklar ile İkamet Yeri, Suç Yeri ve Suç Türü İlişkisi: İstanbul Adliyesi 2. Çocuk Mahkemesi Örneklemi

“…Çocukların suça sürüklenmesinde pek çok faktörün söz konusu olması suça sürüklenmenin önlenmesinin ceza adalet sisteminin sunmuş olduğu ve sadece çocuğa odaklanan yollarla mümkün olmadığının da bir gösterge-sidir (10). Etkin bir önleme ancak tüm toplumun, sosyal kurumların ve siyasal otoritenin yüksek sorumluluk bilinci ile davranması ve çevresel faktörlerin daha çok dikkate alınması ile mümkün olabilir (8).…”

“…(10). Tonry ve Farrington (17) yaptıkları çalışmalar ile çocukların suça sürüklenmesi-nin önlenmesinde gelişimsel suç önleme programlarının önemi üzerinde durmaktadır.…”

“…Suça sürüklenen çocuk (SSÇ) sayısı dünyanın birçok ülkesinde (5-8) olduğu gibi ülkemizde de artış göster-mektedir (8)(9)(10). Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2011-2015 yılları arasında güvenlik birimine suça sürüklenme sebebi ile gelen veya getirilen çocuk sayısı her yıl için bir önceki yıla göre artmaktadır (11).…”