CBS Tabanli 3b Kaya Düşmesi̇ Anali̇zi̇ Ve Veri̇ Hazirlama Süreçleri̇: Kavak Köyü(si̇vas-Türki̇ye) Örneği̇

Abstract

Türkiye, bulunduğu coğrafi ve jeolojik konumundan dolayı doğal afetlerden önemli ölçüde etkilenmektedir. Deprem, heyelan ve taşkından sonra en çok etkilenilen afet türü kaya düşmeleridir. Bu afet türünden korunmak için çeşitli önlem yöntemleri kullanılabilir. Bu yöntemlerin seçiminde ve projelendirilmesinde kaya düşmesi analizlerinin yapılması gerekmektedir. Rockyfor3D (RF3D) kaya düşmesi analizlerinde kullanılan başarılı bir yazılımdır. Ancak, veri hazırlama süreçleri çok karmaşıktır. CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) bilgisi gerektirir ve uzun zaman alır. Bu çalışmada, RF3D yazılımı için veri hazırlama süreçlerini otomatik olarak yapan bir araç oluşturulmuş ve kaya düşmesi analizleri yapılmıştır. Bu araç Python programlama dili ile oluşturulup ArcGIS yazılımına entegre edilmiştir. Bu çalışmanın uygulaması, Sivas il merkezinin batısında yer alan Kavak köyünde yapılmıştır. Düşmesi muhtemel kaya bloklarının kinetik enerji değerleri, zıplama yükseklikleri ve ulaşma mesafeleri gibi özellikleri başarıyla hesaplanmıştır. Bu sonuçlar kaya düşmesi önlem projelerinde, yer seçimi çalışmalarında, tehlike ve risk değerlendirme çalışmalarında kullanılabilir ve böylece karar vericiler tarafından daha doğru kararlar verilebilir.

Kaya Düşmelerinin 3-Boyutlu Olasılıksal Analizlerle ve Ampirik Yöntemlerle Değerlendirilmesi: Kayseri – Soğanlı Yerleşim Yeri Örneği

“…Kaya düşmeleri ile ilgili çalışmalar 1800'lü yılların ikinci yarısından itibaren yapılmaktadır (Baltzer, 1875;Bozzolo ve Pamini, 1986;Ritchie, 1963). 2000'li yıllara gelindiğinde teknolojinin ve bilgisayar programlarının gelişmesiyle birlikte kaya düşmeleri hakkında yapılan çalışmalar hızla artmış, kaya düşmeleri 2-boyutlu ve 3-boyutlu olarak modellenmeye başlanmıştır (Akin vd., 2021;Binal ve Ercanoğlu, 2010;Kaya ve Topal, 2015;Polat, 2020;San vd., 2020;Şener, 2019;Ulusay vd., 2006;Volkwein vd., 2011). Özellikle son yıllarda insansız hava araçlarının mühendislik alanlarında daha sık kullanılmasıyla birlikte 3-boyutlu deterministik ve olasılıksal kaya düşmesi analizlerine yönelik modelleme çalışmaları yoğunlaşmıştır (Akin vd., 2014(Akin vd., , 2021Dorren vd., 2007;Guzzetti vd., 2002;Topal vd., 2006Topal vd., , 2012.…”