Broiler verimlilik indeksi ile hijyen değişkenleri arasındaki ilişkiler

Abstract

Özet: Bu araştırma bazı hijyen değişkenlerinin broiler verimliliğini ne ölçüde etkilediğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Nısan 1999 -Ekim 2000 tarihleri arasıııda 298 kümeste üretilen 1430 sürü üzerinde yürütülmüştür. Broiler verimliliğinin ölçüsü olarak Broiler Verimlilik Indeksi (BVl), hijyen koşul1arıııııı ölçüsü olarak da iki sonuçl u olarak taııımlanan 37 değişken kullaııılmıştır. Hijyen değişkenleri ile BVI arasıııda bir bilgisayar paket programda, adım adım regresyon analizi uygulanarak her sürünün içinde bulunduğu hijyen koşullarınııı ölçüsü olacak bir hijyen indeksi (Hİ) geliştirilmiştir. Regresyon analizi sonucunda salgııı hastalık, ölen hayvanların uzaklaştırılması, kümes yapısı, kümesin çevre kümesIerden uzaklığı, üretim dönemi sonunda altlık materyalinin uzaklaştırılması, kümes girişinde dezenfeksiyon, kümesin yaşı, kümes kapasitesi, kümes havalandırması, üretim çiftliğinde başka tür ya da yaş grubundan kanatlı hayvanların varlığı ve ısıtma değişkenleri hijyen indeksinde yer almıştır. Seçilen regresyon modelinin belirtme katsayısı (R2) modelin, broiler verimlilik indeksi açısıııdan sürüler arasıııda gözlenen farklılığııı % 49'unu açıklayabildiğini göstermiştir. Bvi ile Hi arasıııda pozitif ve önemli (p<O.OI) bir ilişki (r=0.703) bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, broiler verimliliğinin hijyen değişkenlerinden önemli ölçüde etkilendiği ve kümes, ekipman, sürü idaresi ve sağlık koruma ile ilgili hijyen değişkenlerinde yapılacak bazı iyileştirmeler ile verimlilikte önemli artışların sağlanabileceği söylenebilir.Anahtar kelimeler: Broiler, broiler verimlilik indeksi, hijyen, sağlık koruma Relationship between broİler performanee and hygiene variablesAbstract: The objective of this research was to determine the effects of some hygiene variables on performance of commercial broilers. Investigation data coming from 1430 commercİal broiler 1l0cks kept on 298 broiler production units were collected in sixteen months of time from April i999 to October 2000. European Efficiency Factor (EEF: dependent variable) was used as a quantitative measure of the 1l0ck performance. Thirty seven hygiene variables (independent variables) with two responses were defined. The stepwise regressions were performed using of a software program. An index for hygiene (HI) variables associated with EEF was developed at the end of analysis. In the final regression model, the following hygiene variables were found to be significantly (p<O.Oi) associated with broiler performance: epidemic diseases, dead-bird management, structure of the house, distance to the nearest poultry house, removal of litter in the end of rearing period, disinfection of the footwear at the entrance of broiler house, age of broiler house, 1l0ck size, type of ventilation system, presence of different age groups or other poultry in the farm, and heating system. The coefficient of determination (R2) showed that the model could explain 49% of the differences in 1l0ck performance. HI was positively and significantly (p<O.OI) conelated with EEF (r=...