Bloom Taksonomisi ve Yenilenmiş Bloom Taksonomisi ile İlgili Türkiye'de Yapılan Çalışmaların Odaklandığı Araştırma Konuları

Abstract

The purpose of this research is to determine the studies which focus on Bloom Taxonomy (BT) and Revised Bloom Taxonomy (RBT) in Turkey. And determine the harmonization of these studies with the aims of the taxonomies. In the first part, to the research subjects which are intensified about BT in Turkey are given. And their compatibility with the purpose of improvement of BT has been examined. In the second part, the researches about the RBT in Turkey are concentrated and these have been looked at for the compatibility of the RBT with the purpose of renewal. Eighty studies were analyzed according to the general screening model and content analysis, and these were classified according to the research subjects. The relationship of these studies with BT and RBT has been examined and the harmony between them was assessed. According to the findings obtained, it is seen that these studies focus on a certain dimension of taxonomies (measurement-evaluation processes). But it has been determined that other dimensions in the taxonomies (process of cognitive, emotional and psychomotor research, program development process, organizing educational activities and material development process, developing thinking and problem solving skills, etc.) are neglected. ÖZETBu araştırmanın amacı, Türkiye'de Bloom Taksonomisi (BT) ve Yenilenmiş Bloom Taksonomisi (YBT) ile ilgili yapılan çalışmaların odaklandığı araştırma konularını tespit etmek ve bu çalışmaların, taksonomilerin amaçlarıyla olan uyumlarını belirlemektir. Bu amaç için önce, Türkiye'de BT ile ilgili yapılan araştırmaların yoğunlaştığı araştırma konuları ve bunların BT'nin geliştirilme amacı ile olan uyumu incelenmiş; daha sonra Türkiye'de YBT ile ilgili yapılan araştırmaların yoğunlaştığı konular ve bunların YBT'nin yenilenme amacı ile olan uyumuna bakılmıştır. Tarama modeli ve içerik analizine göre incelenen 80 çalışma, araştırma konularına göre sınıflandırılmıştır. Bu çalışmaların BT ve YBT ile olan ilişkileri incelenmiş ve aralarındaki uyum değerlendirilmiştir. Ayrıca yurt dışında BT ve YBT temelli araştırmalardan seçkisiz örneklem yoluyla belirlenen çalışmalarla yurt içinde yapılan çalışmalar karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre taksonomilerle ilgili yapılan bu çalışmaların, taksonomilerin belli bir boyutu (ölçme-değerlendirme süreçleri) üzerinde fazla yoğunlaşırken diğer boyutların (bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alanların incelenmesi, program geliştirme süreci, eğitim-öğretim etkinliklerini düzenleme ve materyal geliştirme süreci, düşünme ve problem çözme becerilerinin geliştirme vb.) ihmal edildiği sonucuna varılmıştır.

Öğretmenlik Alan Bilgisi Testlerindeki Organik Kimya Soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi

“…YBT tablosunda bilimsel okuryazarlığı ortaya çıkartacak üstbilişsel bilgi düzey bulunmaktadır. YBT bütün bu özelliklere bağlı olarak günümüzdeki yapılandırmacı yaklaşıma daha uygun, dünyada kullanılabilirliği daha yüksek, esnek olduğu kadar öğretim sürecine güncellik getirebilecek ve güncelliğini koruyabilecek özelliklere sahiptir (Beyrekli & Sönmez, 2017;Tutkun, Demirtaş & Gür-Erdoğan, 2015;Yurdabakan, 2012). YBT tablosunda bir hedefi yerleştirmek analitik bir yolculuktur ve bu yolculukta öncelik hedefi belirlenmekten geçmektedir.…”

“…YBT ile ilgili yapılmış çalışmaların çoğunluğu ölçme değerlendirme süreçleri üzerinde yoğunlaşmış olmakla birlikte (Beyrekli & Sönmez, 2017) literatürde OBT ve YBT ile ilgili yapılmış çok sayıda çalışma bulunmaktadır (Akanngbe & Enero, 2015;Anderson. & Krathwohl, 2001;Amer, 2006;Arseven, Şimşek & Güden, 2016;Ayvacı & Türkdoğan, 2010;Ayvacı & Şahin, 2009;Azar, 2005;Darwazeh & Branch, 2015;Dindar & Demir, 2006;Durukan & Demir, 2017;Edwards, 2010;Eke, 2015;Ermurat, Gümüş, Kurt & Feyatörbay, 2011;Eroğlu & Sarar-Kuzu, 2014;Geçit & Yarar, 2010;Gezer, Şahin, Öner-Sünkür & Meral, 2014;Gökler, Aypay & Arı, 2012;Gökulu, 2015;Güler, Özdemir & Dikici, 2012;Gündüz, 2009;Karaman, 2005;Korkmaz & Ünsal, 2015;Köğce & Baki, 2009;Krathwohl, 2002;Mohammadi, Kiany, Ghafar, Samar & Akbari, 2015;Omara, Harisa, Hassana, Arshada, Rahmata, Zainala & Zulkifli, 2012;Özdemir, Altıok & Baki, 2015;Özer-Keskin & Aydın, 2011;Seo, Kim & Chae, 2010;Şanlı & Pınar, 2017;Tanık & Saraçoğlu, 2011;Taşan & Bektaş, 2016;Tikkanen & Aksela, 2012;Topçu, 2017;Tsaparlis & Zoller, 2003;…”

Analysis, Evaluation, and Comparison of the 2007, 2013 and 2018 Chemistry Curriculum Learning Outcomes Based on the Revised Bloom’s Taxonomy

“…It guides teachers especially when they are preparing questions for assessing students. It helps teachers make out objectives (Anderson et al, 2001;Zorluoğlu, Kızılaslan & Sözbilir, 2016;Cangüven, Öz, Binzet & Avcı, 2017;Beyreli & Sönmez, 2017). It covers categories and groups about a single being, event, or situation.…”

Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Soru Analizi (KPSS/ÖABT- Analitik Kimyayla ilişkili Sorular)

“…Bugüne kadar yapılmış ulusal ve uluslararası taksonomi çalışmalarında öğretmenlerin hazırladıkları sınav soruları, KPSS, LGS, TEOG vb. merkezi sınavlardaki soruların analizlerine yönelik çalışmalar olduğu gibi KPSS/ÖABT sorularının analizleriyle ilgili çalışmalar da bulunmaktadır (Amer, 2006;Anderson & Krathwohl, 2001;Arseven, Şimşek ve Güden, 2016;Ayvacı ve Türkdoğan, 2010;Ayvacı ve Şahin, 2009;Azar, 2005;Beyrekli ve Sönmez, 2017;Bümen, 2006;Darwazeh, & Branch, 2015;Dindar ve Demir, 2006 Yurdabakan, 2012). Ancak YBT'ye göre 2013-2018 yılları arasında KPSS/ÖABT'lerdeki Analitik Kimyayla ilişkili soruların analizlerini içeren herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır.…”