Bi̇li̇nçli̇ Farkindaliğin Bi̇li̇şsel Kayiplar Üzeri̇ndeki̇ Etki̇si̇: Öznel İyi̇ Oluşun Aracilik Rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı; beyaz yakalı çalışanların bilişsel kayıp seviyelerinde bilinçli farkındalığın etkisini tespit etmek ve bu etkileşimde öznel iyi oluşun aracılık rolü oynayıp oynamadığını belirlemektir. Zihinsel iş yükü nispeten fazla olan beyaz yakalıların görevlerini yerine getirirken yapabilecekleri hataların daha büyük sorunlara neden olacağı düşünülerek çalışma örneklemi olarak beyaz yakalı çalışanlar tercih edilmiştir. Araştırmada veriler, kamu ve özel sektörde görev yapan 653 beyaz yakalı çalışandan kolayda örnekleme yöntemiyle toplanmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak bu veriler faktör analizi, kolerasyon, regresyon ve aracılık analizlerine tabi tutulmuşlardır. Analizler sonucunda, hem bilinçli farkındalık hem de öznel iyi oluşun bilişsel kayıpları azalttığı ortaya çıkarılmıştır. Özellikle yüksek öznel iyi oluşun bilişsel kayıplar üzerinde bilinçli farkındalıktan daha fazla azaltıcı etkisinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca araştırmada bilinçli farkındalığın öznel iyi oluşu artırmak suretiyle bilişsel kayıpları azalttığı ortaya çıkarılmıştır. Elde edilen sonuçlar çerçevesinde araştırmacı ve uygulayıcılara öneriler geliştirilmiştir.