Bilim İnsanlarının Sahip Oldukları Risklere Yönelik Ortaokul Öğrencilerinin Algıları

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin bilim insanlarının sahip oldukları risklere yönelik algılarını tespit etmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojinin kullanıldığı bu çalışmaya beş, altı ve yedinci sınıflarda öğrenim gören 592 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin bilim insanlarının sahip oldukları risklere ilişkin algılarını belirlemek için açık uçlu soruların yer aldığı anket uygulanmıştır. Yapılandırılmış görüş formunda elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda çevreyi ve toplumu etkileyen, araç gereç ve deneklere yönelik ve bilim insanını etkileyen riskler temaları oluşturulmuştur. Bunlardan en çok öğrencilerin bilim insanının kendini etkileyen fiziksel, ekonomik, sosyolojik, emeğe yönelik ve psikolojik risklere sahip olduklarını belirttikleri bulunmuştur. Öğrencilerin en fazla fiziksel riskler temasına vurgu yaptıkları ve bu temada ise en fazla patlama sonucu yaralanma veya ölme riskine vurgu yaptıkları görülmüştür. Diğer temalarda ise, ekonomik risklerden patlama sonucu mal varlığını kaybetme, sosyolojik risklerde toplumdan uzaklaşma veya evlenememe, emeğe yönelik risklerde çalışma sonucuna ulaşamama ve psikolojik risklerde çok çalışmaktan delirme riskine vurgu yaptıkları bulunmuştur. Her ne kadar risk algıları ortaya konulmuşsa da bu algıların onların kariyer seçimleri üzerine etkisi olup olmayacağı konusu hala açık değildir. Bundan sonraki çalışmalarda bu risk algılarının kariyer seçimleri üzerine etkisinin olup olmadığı ve etkisi varsa bireylerin bu risk algılarını olumlu yönde nasıl revize edebileceğine yönelik araştırmaların yapılması gerekmektedir.

A Scale Development Study: Scientist Image, Gender of the Scientist and Risks of being Scientist

“…So why students' perception of the risk that scientist has remained unchanged? The study conducted by Digilli-Baran and Karaçam (2020) in our country revealed the perceptions of secondary school students towards the risks that scientists are exposed to. Phenomenology, a qualitative research method, was used in the research, and the common meanings that secondary school students attributed to the risk phenomenon were determined.…”

“…The study on the risks that the scientist may have revealed that middle school students emphasized physical risks the most and they mostly emphasized the risk of injury or death as a result of explosion as the physical risk (Digilli-Baran & Karaçam, 2020). The existence of such a result reminds the risks that scientists working centuries ago have been exposed to.…”

“…Another factor affecting individuals' career in science is the perception of individuals about the risks that the scientist has. Although there are limited number studies addressing this perception, it is stated that individuals think that scientists have psychological risks such as madness; sociological risks such as exclusion from society, not being able to get married; labor-oriented risks such as theft of their product; economic risks such as losing all their assets; and life-threatening risks such as assassination, injury or loss of life due to explosion (Digilli-Baran & Karaçam, 2020).…”

Ortaokul Öğrencilerinin Tanıdıkları Bilim İnsanlarının İncelenmesi

“…Çünkü bilimsel bilginin artması toplumsal gelişmeyi ve toplumsal iyilik halini de beraberinde getirmektedir. Özellikle son dönemlerde araştırmacıların bilimin doğasını anlama, bilim insanı algıları (Doğan, 2015;Farland-Smith ve McComas, 2009;Jones ve ark., 2000;Medina-Jerez ve ark., 2011;Özdeş, 2014) ve bilim insanlarının çalışma hayatı (Can, 2008;Digilli-Baran ve Karaçam, 2020;Unat, 2017) hakkında birçok çalışması mevcuttur.…”

“…Yapılan bazı çalışmalarda bilim ve bilim insanına yönelik düşüncelerin kalıplaşmış algılar olduğu sonucuna varılmıştır (Buldu, 2006;Can, 2008;Çermik, 2013;Digilli-Baran ve Karaçam, 2020;Doğan, 2015;Kara, 2013;Mead ve Metraux, 1957;Narayan ve ark., 2013;Newton ve Newton, 1998). Bu kalıplaşmış görüşler erkek, yaşlı, gözlüklü, önlük giyen, laboratuvarda deney yapan ve toplumdan uzaklaşmış karakterler şeklindedir.…”