Antonio Muñoz Molina’nın Los misterios de Madrid romanında Madrid’deki Franco sonrası kentsel ve kültürel değişimlerin izlerini sürmek

Abstract

Günümüz İspanyol edebiyatının en önemli yazarlarından biri olan Antonio Muñoz Molina, romanlarında kent imgesine ayrı bir önem vermiş ve kentleri çoğu kez insani özelliklerle betimleyerek onları kişileştirmiştir. Bu makalenin amacı, Los misterios de Madrid (Madrid’in Sırları) adlı romanının merkezinde yer alan Madrid kenti ve onun 60’lardan 90’lı yıllara uzanan dönem içinde yaşadığı tarihsel ve sosyolojik değişimlerin adı geçen eser üzerinden incelenmesidir. 1992 yılında yayımlanan roman, 90’lı yılların başında önemli bir sebeple kendini başkentte bulan Lorencito Quesada’nın macerasını birinci kişi anlatımıyla okura aktarır. Anti-kahraman özellikleri sergileyen Quesada, 60’lı yılların Madrid’i ile yıllar sonra yeniden geldiği 90’ların Madrid kentini düzenli bir biçimde karşılaştırmaktadır. Gerçekte karşılaştırılan ise kentin Francisco Franco idaresindeki 60’lar dönemi ile demokratikleşme sürecinin henüz tamamlandığı 90’lı yılların başlarıdır. Bu çalışmada, Los misterios de Madrid romanı aracığıyla Madrid’in kent yaşamı ve kültüründeki farklılaşma, mimari yapılardaki değişimler ve göçün nüfus üzerindeki etkisi gibi bir takım konular irdelenmektedir. 60’lı yılların Madrid’i, anlatıcının gözünden köyden kente göçenlere, öğrencilere ve gezginlere kucak açan cömert bir başkent olarak betimlenir. Oysa 90’larda Madrid’de göçmenleri konuk eden yerler değişmiş, kentin sokakları tehlike saçan bir yer haline gelmiştir. İroni yüklü dili ve karikatürize edilen başkarakteriyle Los misterios de Madrid, günümüz İspanyol toplumunda gözlemlenen birtakım sorunların kökeninin de 90’lı yıllara dayandığını ortaya koyar. Roman, bu yönüyle de önemli bir sosyolojik niteliğe sahiptir.