ANTHROPOMETRIC DIFFERENTIATION OF EFFECTS OF RADIOFREQUENCY ELECTROMAGNETIC FIELDS OF FREQUENCY 100 MHz ON WORKERS

Abstract

Wstęp: Współczynnik SAR (specific energy absorption rate), obliczany w wirtualnych modelach ciała człowieka, może być wykorzystany do oceny skutków termicznych oddziaływania radiofalowych pól elektromagnetycznych na ludzi. Modele te nie reprezentują cech antropometrycznych całej populacji. Istotne jest więc określenie zależności między wartościami SAR a cechami antropometrycznymi, co umożliwi zindywidualizowanie oszacowania SAR-niezależnie od cech budowy ciała danej osoby. Materiał i metody: Przeanalizowano 48 scenariuszy ekspozycji 4 wirtualnych modeli ciała (mężczyzny i kobiety) na pola elektromagnetyczne (27 MHz lub 100 MHz, polaryzacja pionowa i pozioma, różne kierunki propagacji). Wyniki badań: W podgrupie wyników dotyczących pola 100 MHz/polaryzacja pionowa stwierdzono istotne statystycznie (silne, p < 0,05) korelacje: między SAR uśrednionym w całym ciele a wzrostem, masą ciała, wskaźnikiem masy ciała, obwodem klatki piersiowej, pasa lub szyi i powierzchnią przekroju w płaszczyźnie czołowej; między miejscowym SAR w głowie lub szyi a wzrostem, masą ciała, obwodem klatki piersiowej, szyi i powierzchnią przekroju w płaszczyźnie czołowej. Wykorzystując zidentyfikowane powiązania i SAR w modelu Gustav, oszacowano zróżnicowanie w populacji dorosłych Polaków (5-95. centyla kobiet i mężczyzn): ±30% dla SAR uśrednionego w całym ciele i ±50% dla SAR miejscowych. Wnioski: Wykazano, że dokonując wstępnej klasyfikacji ocenianego rodzaju ekspozycji na radiofalowe pole elektromagnetyczne (np. pod względem polaryzacji i częstotliwości), można zidentyfikować powiązania statystyczne między wartościami różnych współczynników SAR a cechami antropometrycznymi organizmu. Wielkości powiązane można wykorzystać do zindywidualizowania oceny narażenia pracowników na pola elektromagnetyczne.