An Overview to Complications of Chronic Kidney Disease in Dogs and Cats: Traditional Review

Abstract

ÖZET Kronik böbrek hastalıgȋ (KBH); böbreklerde önemli nefron kayıpları ile seyreden, geri dönüsümsüz (irreversibl) ve tipik olarak ilerleyici (progressive), yapısal ve/veya isļevsel bozukluk olarak tanımlanmaktadır. Basţa orta ve ileri yasļı kedi ve köpekler olmak üzere, her yasţaki evcil hayvanlarda görülen böbrek hastalıklarının en yaygın türüdür. KBH insidansı, köpek ve kedilerde sırasıyla %0,5-1,5 ve %1-3 arasında görülmektedir. Geriatrik kedilerde KBH prevalansının, geriatrik köpeklerden daha yüksek oldugȗ ve %35-81 gibi yüksek oranlarda seyrettigȋ bildirilmektedir. Tubulointerstisyel yangı ve fibrozis ile karakterize olan KBH; genetik, çevresel ve bireysel faktörlerin etkin oldugȗ karmasik ve ilerleyici bir hastalık tablosu ile seyreder. Böbrek hasarına cevap olarak; hemodinamik adaptasyonlar, sistemik hipertansiyon, renin-anjiyotensin aldosteron sisteminin aktivasyonu, proteinüri, hiperfosfatemi, hipoksi ve oksidatif stres gelisir. Basļangıç nedeni ne olursa olsun, yangı ve fibrozise ilerleyen, yavaş seyirli böbrek hasarı olusur. Hastalıgȋn ilerlemesi ile ilisķili faktörlerin anlasilması, hastalıgȋn ilerlemesini yavasļatabilen terapötik müdahale potansiyeli saglar. Bu çerçevede böbrek fonksiyonu, homeostatik adaptasyonlar ve böbrek hasarının sonuçlarının değerlendirilmesi, komplikasyonların belirlenmesi ve yönetimi, KBH tedavisinin en önemli unsurlarını oluşturmaktadır. KBH olgularında böbrek fonksiyon kaybına paralel olarak; anemi, sistemik hipertansiyon, kardiyovasküler ve gastrointestinal bozukluklar, asit-baz dengesi ve elektrolit bozuklukları, hormonal degȋsiklikler, lipid metabolizması bozuklukları ve üremik ensefalopati gibi komplikasyonlar gelismektedir. KBH'li hastaların böbrek fonksiyonlarının korunması ve yasam kalitesinin iyilesţirilmesinde bu komplikasyonların bilinmesi, destekleyici ve semptomatik tedavi uygulamalarıyla iyi yönetilebilmesi önemlidir. Bu anlamda KBH yönetimi, bir komplikasyon yönetimi olarak degȇrlendirilmelidir. Bu derlemede, KBH olgularında gelisȩn anemi, sistemik hipertansiyon, kardiyovasküler ve gastrointestinal bozukluklar, asit-baz dengesi, elektrolitler ve hormonlarla ilgili degȋsiklikler, lipid metabolizması bozuklukları ve nörolojik komplikasyonlar özetlenmisţir. Anah tar Ke li me ler: Kronik böbrek hastalığı; komplikasyon;köpek; kedi ABS TRACT Chronic kidney disease (CKD); It is defined as an irreversible and typically progressive structural and/or functional disorder with significant loss of nephrons in the kidneys. It is the most common type of kidney disease seen in pets of all ages, especially middle and older cats and dogs. The incidence of CKD is seen between 0.5-1.5% and 1-3% in dogs and cats, respectively. It has been reported that the prevalence of CKD in geriatric cats is higher than that of geriatric dogs, with a high rate of 35-81%. CKD characterized by tubulointerstitial inflammation and fibrosis; It progresses with a complex and progressive disease in which genetic, environmental and individual factors are effective. In response to kidney damage; hemo...