Agnieszka Sojka, Człowiek i Bóg w pieśni. Studium antropologicznopedagogiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008, ss. 112

Abstract

Agnieszka Sojka, Człowiek i Bóg w pieśni. Studium antropologicznopedagogiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008, ss. 112.Pieśń jest jedną z tych ludzkich aktywności, które podobnie jak poezja, malarstwo czy architektura stanowią świadomy wytwór człowieka zwany kulturą. Wydaje się jednak, że jednocześnie należy do tych zjawisk w obrębie kultury, których potencjał badawczy nie jest w dostatecznej mierze realizowany. Z pewnością badania nad pieśniami nie są prowadzone w takim stopniu, jak na przykład nad poezją czy literaturą piękną. Można zaryzykować twierdzenie, że jest ona kategorią niedocenianą.Lukę w tych badaniach próbuje wypełnić książka Agnieszki Sojki pod tytułem: Człowiek i Bóg w pieśni. Studium antropologiczno-pedagogiczne. Pozycja ta ukazała się w Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego i stanowi część pracy doktorskiej Autorki, która w swej pracy naukowej zajmuje się antropologicznymi oraz aksjologiczno-wychowawczymi kontekstami wytworów kultury.Badania nad pieśnią można prowadzić z różnych perspektyw: semantycznej (m.in. wskazanie znaczeń terminów zawartych w tekstach), historycznych (m.in. pokazujących uwarunkowania i historyczny kontekst powstania pieśni), antropologiczno-filozoficznej (wskazujące na założenia filozoficzne zawarte w materiale badawczym) czy pedagogicznej (których celem jest wskazanie wychowawczych kontekstów danych zjawisk). Autorka wybrała drogę analizy w perspektywie antropologiczno-pedagogicznej; należy jednak zaznaczyć, że nie zrezygnowała jednocześnie z innych perspektyw (na przykład analizując strukturę, pragmatykę językową pieśni czy też pieśń jako akt komunikacji).Zasadniczym celem, jaki postawiła przed sobą Autorka, był opis i rekonstrukcja koncepcji człowieka, Boga oraz świata wartości zawartego w wybranych pieśniach. Do osiągnięcia tak zdefiniowanego celu posłużyła się metodą fenomenologiczną (opisem istotnościowym). Zdecydowała się zatem na metodę, która w dużym skrócie polega na specyficznie intuicyjnym wglądzie w dane zjawisko (w to, co badane) i której zadaniem jest odsłonięcie fenomenu, istoty, w tym przypadku -pieśni. Analizie takiej zostało poddane 2 tysiące pieśni religijnych, powstałych w okresie od 1945 roku do końca XX wieku. Wskazany wyżej cel realizowany jest w pięciu rozdziałach.W rozdziale pierwszym, który nosi tytuł: Humanistyczno-fenomenologiczna perspektywa badań nad pieśnią zostajemy wprowadzeni w kontekst prowadzonych badań. Zostaje między innymi przedstawiona charakterysty-

The mental condition of Polish adolescents during the COVID-19 pandemic and war in Ukraine

“…Perhaps the expectations of higher levels of anxiety and depression symptoms in adolescents are due to the search for analogies as to the way adults react to stress. However, this is age-determined ( 17 ), which is related to competence and predisposition in the cognitive assessment of a stressor. In earlier studies in adults, the propensity to anticipate catastrophic events and one’s own coping ability in the secondary assessment of the stressor were predictors of anxiety, which was not confirmed in the adolescent group ( 58 ).…”

“…Due to the nature of the study, the research involved adolescents from a standard group participating in regular school education. This also means that on a day-to-day basis the respondents sufficiently adaptively cope with the demands of everyday life, i.e., they have the resources to cope with stress ( 17 ). It seems reasonable to study the same variables in children and adolescents burdened with various anxiety disorders, i.e., to investigate whether high-risk groups experience an increase in symptoms in the event of higher situational stress.…”

“…Among the significant protective factors that affect the psychological condition of children and adolescents in a difficult situation one can identify coping strategies for dealing with stress. The array of the coping mechanisms changes with age to produce in adolescence a complex competence to regulate emotions as a result of an increase in metacognitive and self-regulatory abilities ( 17 ). Although the ability to use effective coping strategies varies during adolescence, yet due to cognitive competence it provides an important foundation for maintaining balance.…”

“…Although the ability to use effective coping strategies varies during adolescence, yet due to cognitive competence it provides an important foundation for maintaining balance. Adolescents’ coping efficacy is also conditioned by temperamental traits, the resultant resilience, impulse control, and adaptability which helps to find adaptive solutions and protects against the dominance of negative emotions ( 17 , 30 ).…”