5. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Dinleme Metinlerinin Öğrencilerin Seviyesine Uygunluğunun İncelenmesi*

Bu araştırmanın temel amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının dinlediklerinden hareketle yaptıkları hazırlıksız konuşma başarılarını belirlemektir. Karma yöntemin kullanıldığı araştırma, açımlayıcı desene dayanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu, Adıyaman Üniversitesinde 2019-2020 eğitimöğretim yılında öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarıdır. Kolay ulaşılabilir örneklemin kullanıldığı araştırmanın nicel veri toplama aracı, Konuşma Becerisi Derecelendirme Ölçeği ve Konuşma Becerisi Gözlem Formu'dur. Araştırmanın nitel veri toplama aracı ise Türkçe öğretmeni adaylarının dinlediklerinden hareketle yaptıkları hazırlıksız konuşmalarının ses kaydından yazıya aktarılmış metinleridir. Araştırmanın nicel verileri, SPSS 21.0 istatistik paket programıyla hesaplanmıştır. Nitel veriler ise içerik analiziyle incelenmiştir. Nicel verilerin güvenirlik ve geçerliliği için Konuşma Becerisi Derecelendirme Ölçeği'nin Kendall's Tau Katsayısı hesaplanırken; Konuşma Becerisi Gözlem Formu için uzmanlar arası uyum katsayısı hesaplanmıştır. Araştırmanın sonucunda Türkçe öğretmeni adaylarının dinlediklerinden hareketle yaptıkları hazırlıksız konuşmalarında, bürünsel (prozodik) unsurları doğru kullanamama, cümleler arasında mantıksal ve anlamsal bağlantıları yapamama, deyim ve atasözü kullanmama, bağdaşıklık, tutarlılığı sağlayamama ve söylem oluşturamama gibi açılardan zayıf oldukları anlaşılmıştır. Söz konusu adayların konuşmalarında dilin işlevsel yönünden yararlanmadıkları ve dili yetkin kullanmada başarısız (geliştirebilir düzeyde) oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Türkçe öğretmeni adayları, dinleme ve hazırlıksız konuşma, konuşma başarısı.

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinlediklerinden Hareketle Hazırlıksız Konuşma Başarıları: Karma Yöntem Araştırması

Kıymaz

Doyumğaç

2020

The Effect of a Level-Appropriate Children's Book on the Development of the Concept Vocabulary: An Application Example

Çer

2020

Bu araştırmanın amacı, kavram dağarcığının geliştirilmesinde düzeye uygun bir çocuk kitabının etkisini incelemektir. Bu durum, düzeye uygun çocuk edebiyatı yapıtlarının kavram dağarcığı üzerindeki etkilerini ortaya çıkartabilir. Tek denekli araştırma desenlerinden birisi olan ABAB modelinin uygulandığı bu araştırmanın katılımcısı 24. ay içerisinde uygulama süreci boyunca gözlemlenen bir bebektir. Bu araştırmanın verileri, bebeğin içinde bulunduğu döneme uygun bir biçimde belirli ölçütler, uzman görüşü ve bebeğin ilgisi dikkate alınarak seçilen düzeye uygun bir çocuk kitabından elde edilmiştir. Bu araştırmada, 24. ayda olan bir bebeğin kavram dağarcığının geliştirilmesinde bir çocuk kitabının etkisine yönelik elde edilen veriler betimsel olarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, uygulayıcının kılavuzluğunda bebeğin düzeye uygun bir kitaba yönelik görsel okuma yapması, onun kavram dağarcığının artmasına olanak tanımıştır. Bu araştırmadan yola çıkarak sunulacak öneri ise, farklı yaş gruplarında cinsiyet ya da sosyo-ekonomik düzey gibi farklılıklar göz önünde bulundurularak bebeklerin düzeye uygun nitelikli kitaplarla kavram dağarcıklarının ne kadar gelişip gelişmediğini ortaya koyan deneysel araştırmaların yapılmasıdır.

Türkçe Öğretmenlerinin Ders Kitaplarına Bağlılıklarına Yönelik Öğretmen Görüşleri

Özkan¹

2021

Bu çalışmada Türkçe öğretmenlerinin Türkçe ders kitaplarına bağlılıklarına yönelik görüşleri ele alınmıştır. Bunun için yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Aksaray ilinde 6 farklı ortaokulda görev yapan 20 Türkçe öğretmeni ile görüşülmüştür Görüşme kayıtları araştırmacı tarafından dinlenerek bilgisayarda yazılmış ve bu dokümanlar üzerinde içerik analizi yapılmıştır. Analiz sonunda kodlar ve frekans dağılımları belirlenmiştir. Kodlar üzerinden tespit edilen temalar şunlardır: Metin kullanımı, etkinlikler, alan bilgisi, öğrenci seviyesi ve yaratıcılıktır. Metin kullanımı temasında öğretmenlerin hepsi ders kitaplarına bağlı kalmaktadır. Etkinler temasında da öğretmenlerin her zaman önceliği ders kitabıdır, gerekli gördükleri durumlarda ders kitabı dışında farklı kaynaklardan yararlanmaktadırlar. Türkçe öğretmenlerinin çoğu alan bilgisi konusunda ders kitaplarını yetersiz görmekte ve bazıları da bu nedenle farklı kaynaklar kullanmaktadırlar. Öğrenci seviyesi ne olursa olsun ders kitaplarına bağlı kalmaktadırlar ancak akademik başarı düzeyi yüksek öğrenciler için farklı kaynaklar kullanmaktadırlar. Öğretmenin yaratıcılığında da katılımcıların %55'i Türkçe ders kitabına koşulsuz bağlılığın öğretmenin yaratıcılığını olumsuz yönde etkilediğini ifade etmişlerdir.