Tóm tắt
Đặt vấn đề: Bệnh lý cột sống vùng thắt lưng ngày càng trở nên phổ biến, phẫu thuật can thiệp cột sống ít xâm lấn cũng theo đó phát triển rất nhanh với nguyên tắc bảo tồn tối đa hệ thống cơ và dây chằng cạnh - dựng sống. Phẫu thuật nội soi cột sống thắt lưng hoàn toàn đáp ứng đươc tiêu chí trên. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục tiêu: đánh giá kết quả ban đầu, ghi nhận những khó khăn trong khi thực hiện và các biến chứng của phẫu thuật nội soi cột sống thắt lưng.
Phương pháp và đối tượng nghiên cứu: Hồi cứu trong giai đoạn từ tháng 8 - 2018 đến tháng 8 - 2021, có 101 người bệnh được phẫu thuật nội soi cột sống thắt lưng vì có dấu hiệu chèn ép rễ thần kinh hoặc hẹp ống sống do 1 số bệnh lý cột sống ở vùng thắt lưng (thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, nhiễm khuẩn, sẹo dính) tại Đơn vị Cột sống - Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. Kết quả được ghi nhận trước và sau mổ dựa trên 1 số thông số sau để so sánh: mức độ đau lưng và chân (VAS), triệu chứng trước và sau mổ, Macnabs trước - sau mổ (T-test, p < 0.05). Đồng thời ghi nhận kết quả, khó khăn, biến chứng, thời gian phẫu thuật.
Kết quả: Số lượng n = 101, tuổi trung bình 49 ± 15 năm, Nam: 50,5%, Nữ 49.5%. Bệnh nguyên: Thoát vị đĩa đệm 68.2 %, Hẹp ngách bên 19.8 %, Hẹp ống sống trung tâm 8 %, Nang bao hoạt dịch mấu khớp 1%, Viêm thân sống đĩa đệm 1%, sẹo dính sau mổ 1%, máu tụ ngoài màng cứng tủy - 1%. Vị trí tổn thương: L12 - 1%, L23 - 2%, L34 - 4%, L45 - 56.4%, L5S1 - 36.6%. Số tầng can thiệp: 1 tầng - 97%, 2 tầng - 3%. Hướng tiếp cận: lối sau - 87.1%, lối bên - 12.9%. Thời gian mổ trung bình 70 phút (35 - 215 phút). Máu mất trung bình 20 - 30 ml. Khó khăn gặp phải (25%) như sau: xác định vị trí - đặt ống thao tác, hướng phẫu tích, nhận biết mốc giải phẫu trong mổ và kiểm soát chảy máu, phẫu tích sai vị trí, cắt xương). Số ngày nằm viện: 1.4 ± 1.2 ngày (1 - 8 ngày). Thời gian theo dõi trung bình sau mổ 6.73 tháng (1 - 35 tháng). Biến chứng: Rách màng cứng 2%, đau lưng 1%, máu tụ ngoài màng cứng tủy - 1 %, viêm thân sống đĩa đệm sau mổ - 1%, tổn thương rễ thần kinh - 2%, thoát vị tồn dư - 2%, giải ép chưa đủ rộng - 1%, thoát vị tái phát - 2%.Kết quả: VAS trước và sau mổ (7.3 và 1.8, p < 0.001). MacNabs: Rất tốt - 69.3%, tốt - 23.8%, trung bình - 9% và kém 6.9%.
Kết luận: Phẫu thuật nội soi cột sống thắt lưng là một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu cho kết quả ban đầu rất đáng khích lệ vì tính hiệu quả và an toàn.Tuy nhiên cần nghiên cứu, lập kế hoạch trước mổ cẩn thận để tránh các biến chứng và xử lý các khó khăn trong quá trình phẫu thuật.
Từ khóa: Nội soi, cột sống, đĩa đệm.
Abstract
Introduction: Lumbar spinal disease is becoming more popular, minimally-invasive surgery is also developing rapidly to decompress neural tissue, remove herniated disc materials and preserve paraspinal muscles as much as possible. Lumbar full-endoscopic spine surgery fits all of these criteria and helps the patient recover quickly. Our research aims to evaluate initial results and show how to deal with some difficulties and complications from the very first 101 full-endoscopic cases at our hospital.
Patients and materials: From 8/2018 to 8/2021, we collected 101 patients who had undergone full-endoscopic spine surgery, mean age of 49 years. Functional outcomes of patients were evaluated at pre-operation, at discharge, 4, 8, 12 weeks after surgery through the Visual Analogue Scale (VAS) of axial lower back and limb pain (T-test, p < 0.05). Including criteria: patients who suffered from neural compression with lumbar disc herniation, lateral recess stenosis, lumbar spinal stenosis, bony spurs, foraminal lumbar stenosis, scar tissue, or single level lumbar epidural hematoma (diagnosed with MRI, X-rays, and CT-scan). Excluding criteria: tumors, spinal infections, instability.
Results: The mean follow-up was 6-months. The average surgical time was 70 minutes. The average blood loss was about 30 ml. Technical difficulties measured in 25% of cases were: imaging orientation, dissection, and bleeding problems. There was a significant improvement in the VAS and Macnab's criteria evaluation of patients when comparing the preoperative results with the 4th, 8th, and 12th week after surgery (p < 0.05). Overall, 87.6% of patients had good-to-excellent results. Four patients had a recurrence, two of them were re-operated. One patient who had postoperative discitis was deal with conservative treatment successfully. Two patients required fusion due to re-stenosis and instability. Three patients had dural tears, one failed for conservative management, then we had to do dural repair openly.
Conclusion: Lumbar full-endoscopic spine surgery is the most mini-invasive procedure with early-encouraging outcomes. After finishing the learning curve, the results of this intervention are acceptably safe and effective.
Key words: Full endoscopy, Lumbar, Disc Hernation.
