No abstract

Bu çalışma, Filistin’de 1919 ile 1922 arasında yayımlanan Arapça ve İbranice beş gazetenin Türk Millî Mücadelesi’ne dair yorumlarını inceleyerek şu soruyu ele almaktadır: Filistin’de bu dönemde yayımlanan bazı önemli Arapça ve İbranice gazeteler Millî Mücadele’ye nasıl yaklaşıyorlardı ve benimsedikleri farklı tutumların ardında hangi nedenler yatmaktaydı? İncelemenin ortaya koyduğu üzere, Arapça gazetelerden el-Karmil ile Mirʾatü’ş-Şarḳ Kuvâyı Milliye’ye yakın ilgi göstererek hararetli bir destek veriyorlardı. Bu tutumlarının başlıca nedeni, aynı dönemde kurulup resmîleşme sürecinde olan İngiliz Mandası’na ve onun gerçekleştirmeyi taahhüt ettiği Balfour Deklarasyonu’na karşı duydukları endişeydi. Siyonizm’e onlar gibi muhalif olan Filisṭîn ise Birinci Dünya Savaşı ve sonrasında Şerif Hüseyin ve oğullarıyla hareket eden Hüseynî ailesine yakınlığı nedeniyle Millî Mücadele’ye karşı menfi olmasa bile çok daha mesafeli bir tutum benimsemişti. Diğer yandan İbranice gazeteler Do’ar ha-Yom ve Haaretz İngiliz Mandası’nın Anadolu’daki savaş sonuçlanmadan yürürlüğe girmeyeceği hesabıyla sabırsızlanıyor, iki tarafın karşılıklı tavizlerde bulunmalarını ve Avrupa ülkelerinin barış için aracılık yapmasını salık veriyorlardı.

Israeli history textbooks published since 1948 dwell at length on the Ottoman government's relations with the Zionists and its policies toward the Palestinian Jews. Explaining the Ottomans' opposition to Jewish settlement in Palestine, the textbooks acknowledge their concern that a non-Muslim majority could emerge there to demand autonomy or independence, as had happened earlier in the Balkans. However, they sharply criticize the wartime policies of Jamal Pasha against the Jewish community in Palestine. Although they concede that the majority of the community remained loyal to the Ottoman government, they mainly attribute this to their fears of a harsh retaliation from the part of the government. In contrast, they consider the pro-British activities of Nili and the Hebrew Battalions as the right kind of investment for the future of the community.

Öz Bu makale, Hayden White'ın tarih anlatısı konusunda Metahistory kitabı ve yarım yüzyılı aşan kariyeri boyunca yayınladığı makalelerde dile getirdiği düşünce ve gözlemleri ele almaktadır. White, "dilsel dönüş"ten hareketle anlatının salt tarihçinin bulgularını aktarmakta kullandığı bir araç olmakla kalmayıp beraberinde kendi içeriğini de getirdiğini ortaya koyan, böylece onu sorunsallaştıran ilk tarihçi olmuştur. Mevcut çalışma, onun tarih anlatısı ve sorunları hakkındaki irdelemelerini dört bölümde incelemektedir. İlk bölümde, White'ın başı sonu bellisiz bir takvimden vakayinameye ve oradan olay örgüsüne sahip tam bir tarih anlatısına uzanan değişik tarihyazımı türlerini nasıl karşılaştırdığını inceleyeceğiz. İkinci bölümde, White'ın tarih anlatısının olay örgüsünün ötesine geçen kurgusal yanlarına, yani temelindeki kavramsal mecazi çerçeveye, argüman kipine ve bunların ideolojik imalarına nasıl ışık tuttuğunu göreceğiz. Bunu izleyen bölümde, kurgunun tarih anlatısının harcındaki bu önemli yerini kabul etmenin; tarihin gerçeklikle ilişkisi, sağladığı bilgilerin doğası ve kurgu edebiyatla benzerlik ve farkları gibi önemli konular bakımından doğurduğu sonuçlar hakkında White'ın gözlemlerini ele alacağız. Dördüncü bölümde ise White'ın geleneksel haliyle tarih anlatısına yönelik eleştirileri üzerinde duracağız. Tarihsel olayları anlatılaştırmanın, gerçekliğe sahici olmayan bir tutarlılık, bütünlük ve ahenk katarak onu estetize etme, "ehlileştirme" sonucunu getirdiği ve bu bakımdan özellikle modern çağın Dünya Savaşları ve Yahudi Soykırımı gibi dehşet verici, anlamlandırılması güç olayları karşısında hem yetersiz hem de ahlaken sakıncalı kaldığı konusunda White'ın tespitlerine ve buna karşı sunduğu çözüme eğileceğiz. Sonsöz kısmında ise White'ın bizzat ele almadığı, ancak yaklaşımının verimli bir şekilde uygulanabileceği diğer bazı konulara işaret edeceğiz.