Soil pollution, influenced by both the natural and anthropogenic factors, significantly reduces environmental quality. This research was carried out in some micro catchments located on Ordu province of Black Sea Region-Turkey in order to determine potential ecological risk index based on heavy metal elements (HMs) for organic farming. For this purpose, 166 soil samples (0-20 cm) were taken from the study area and some physical and chemical and HM concentrations (Cd, Cu, Cr, Ni, Pb and Zn) analysis were done. In this study, it was determined; i-) some physical and chemical properties of catchments' soils, ii-) HM contents and the correlation relation between physico-chemical properties of soil and HM concentrations and iii-) potential ecological risk index (PERI). PERI was calculated using the data obtained to evaluate the environmental risks of HMs in the region. The results showed that Cu concentration in 3%, Cr in 0.6% and Ni in 4.8% of the soil samples exceeded the threshold levels whereas, the concentrations of other HMs were lower than the critical values. Statistically, it was also found significantly positive relationships between sand content and Cu of soils whereas, it was determined significantly negative relationships between EC and Cu. In addition, according to the obtained PERI results, while 54% of total soil samples were low while, 42% of them were moderate class. Only 4% of them were classified as significant ecological risk level. Moreover, according to mean potential ecological risk index of these HMs, it can be ordered as Cd>Pb>Cu>Ni> Zn>Cr.
Bu çalışmada, Çarşamba Ovasının buğday bitkisi yetiştirilen tarım topraklarının bazı fiziksel, kimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve dağılımı araştırılmıştır. Bu amaçla, Samsun ilinde yer alan Çarşamba Ovasının 20 köyünde çiftçiler tarafından tarım yapılan arazilerden toprak örnekleri alınmıştır. Araştırma 2013-2014 yılları arasında aynı arazilerde yürütülmüştür. Araştırmanın amacı doğrultusunda, toprakların bazı fiziksel (tekstür, tarla kapasitesi, solma noktası, hacim ağırlığı) ve kimyasal (organik madde, toprak reaksiyonu, elektriksel iletkenlik, kireç içeriği, toplam azot, değişebilir katyonlar, yarayışlı fosfor, katyon değişim kapasitesi, alınabilir Fe, Cu, Zn, Mn) özellikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre, buğday bitkisi yetiştirilen toprakların çoğunluğu killi tın bünyeye sahip, hacim ağırlığı değerleri orta (%65'i), %85'inin tarla kapasitesi değerleri %20-%40 arasında belirlenmiştir. Toprakların büyük bir çoğunluğu (%72.5'i) hafif alkalin reaksiyonlu, tuzsuz, değişik miktarlarda kireç içermekte olup, organik madde miktarı orta düzeyde belirlenmiştir. Toprakların azot miktarı düşük (%57.5'i), fosfor miktarı az (%30'i); orta (%35'i); yüksek (%35'i), potasyum düzeyi orta (%57.5'i), katyon değişim kapasitesi ise orta (%17.5'i), yüksek (%47.5'i) ve çok yüksek (%35'i) olarak saptanmıştır. Toprakların demir miktarı (%62.5'i) orta, bakır miktarı (%100'ü) çok yüksek, mangan miktarı çok düşük (%50'si) ve düşük (%50'si), çinko miktarı ise çok düşük (%80'ni) düzeyde bulunmuştur.
Bu çalışmanın amacı, Çarşamba Ovasında yetiştirilen soya bitkisinin verim parametreleriyle (bitki boyu, bin tane ağırlığı ve tane verimi) toprakların bazı kimyasal özellikleri arasındaki korelasyon ilişkilerine dayanarak, bu özellikler arasında pedotransfer modellerin oluşturulması ve elde edilen modellerin ova topraklarında bitki veriminin tahmininde uygulanabilirliğinin belirlenmesidir. Bu amaçla, ovanın çiftçiler tarafından soya tarımı yapılan arazilerinden rastgele örnekleme metodu ile alınan 40 toprak ve bitki örneklerinde analizler yapılmıştır. Soya bitkisinin bitki boyu, bin tane ağırlığı ve tane verimi değerleri sırasıyla; 88.33-127.27 cm, 164.10-242.91 g ve 280.32-593.16 kg da -1 arasında değişmiştir. Soya bitki boyu değeriyle bin tane ağırlığı arasında önemli pozitif (0.476*); bitki boyu ile topraklardaki bakır (Cu) miktarı arasında ise çok önemli pozitif ilişkiler (0.484**) belirlenmiştir. Soya tane verimi değeri ile topraklardaki potasyum (K) ve fosfor (P) miktarları arasında önemli pozitif ilişkiler (0.384* ve 0.382*) saptanmıştır. Bitki boyu ile azot (N), P, K, organik madde (OM), katyon değişim kapasitesi (KDK), elektriksel iletkenlik (EC), Cu), kireç (CaCO3) parametreleri arasındaki pedotransfer modeli istatistiksel olarak anlamlı (p=0.078), belirleme katsayısı (R= 0.721) yüksek; bin tane ağırlığı ile EC, OM, KDK, kalsiyum+magnezyum (Ca+Mg), N, P, K, CaCO3, sodyum (Na), Cu, çinko (Zn) parametreleri arasındaki model istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamış, belirleme katsayısı (R= 0.664) yüksek; tane verimi ile EC, CaCO3, OM, N, P, K, Zn, Mn parametreleri arasındaki modelin performansı çok yüksek (R= 0.921; p= 0.000) olarak belirlenmiştir. Verim parametreleri ile toprakların kimyasal özellikleri arasındaki pedotransfer modellerin geçerliliğinin belirlenmesinde belirleme katsayısı (R), hata kareler ortalamasının karekökü (HKOK), uygunluk indeksi (d), modelin etkinliği (ME) birlikte değerlendirilmiştir. Deneysel verilere göre elde edilen pedotransfer modellerin geçerliliklerinin belirlenmesinde, modellerin oluşturulmasında kullanılan değerler dışındaki verilerden kullanılmıştır. Elde edilen pedotransfer modellerin, ova topraklarında yetiştirilen soya bitkisinin verim parametrelerinin tahmin edilmesinde uygulanabilirliği mümkün gözükmektedir.
Bu çalışmanın amacı, Çarşamba Ovası'nda yetiştirilen buğday bitkisinin verim parametreleriyle (bitki boyu, bin tane ağırlığı ve tane verimi) toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri arasındaki korelasyon ilişkilerine dayanarak, bu özellikler arasında pedotransfer modellerin oluşturulması ve elde edilen modellerin ova topraklarında bitki veriminin tahmininde uygulanabilirliğinin ortaya konulmasıdır. Bu amaçla, ovanın çiftçiler tarafından buğday tarımı yapılan arazilerinden toprak ve bitki örnekleri alınmıştır. Araştırma alanındaki buğday bitki boyu değerlerinin % 70'i 75 cm ile 90 cm, bin tane ağırlığı değerlerinin % 47.5'i 50 g ile 55 g, tane verimi değerlerinin % 47.5'i ise 600-700 kg da-1 arasında değiştiği saptanmıştır. Bitki boyu ile elektrisel iletkenlik (EC), Ca+Mg, hacim ağırlığı (HA), Kil, (HA) 2 , (EC) 2 , (Kil) 2 , � + parametreleri arasındaki pedotransfer modeli istatistiksel olarak anlamlı (p= 0.035), regresyon katsayısı (R= 0.731) yüksek; bin tane ağırlığı ile (EC) 2 , (OM) 2 , (Fe) 2 , (Kil) 2 , (HA) 2 , (Kil×HA), √ , √ , solma noktası (SN) parametreleri arasındaki model istatistiksel olarak anlamlı (p= 0.013), regresyon katsayısı (R= 0.794) yüksek; tane verimi ile EC, CaCO3, Kum, (Kum×HA), (HA×SN), Fe, N, (HA) 2 , SN, (EC) 2 , √ parametreleri arasındaki modelin performansı çok yüksek (R= 0.840; p= 0.012) olarak belirlenmiştir. Verim unsurları ile toprakların fiziksel-kimyasal özellikleri arasındaki pedotransfer modellerin geçerliliğinin belirlenmesinde regresyon katsayısı (R), hata kareler ortalamasının karekökü (HKOK), uygunluk indeksi (d), modelin etkinliği (ME), mutlak hata (MH), ortalama aritmetik hata (OAH) ve maksimum nispi hata (MNH) birlikte değerlendirilmiştir. Elde edilen pedotransfer modellerin, ova topraklarında yetiştirilen buğday bitkisinin verim parametrelerinin tahmin edilmesinde uygulanabilirliği mümkün gözükmektedir.
The aim of this study was to set regression models based on correlation between yield parameters of maize plant (height, thousand seed weight and yield) and physical and chemical characteristics of soils and to determine applicability of obtained models in estimation of plant yield grown in soils of Çarşamba Plain. Regression coefficient (R), root mean square error (RMSE), index of agreement , model efficiency (ME) were evaluated to determine the validity of regression models between the yield components and physical and chemical characteristics of 40 soil samples taken from root zone of cultivated farms. Model associated with the relation between (i) plant height and bulk density (BD), field capacity (FC), clay and sand content wasn't statistical significant (R= 0.53, p>0.05); (ii) thousand seed weight and soil electrical conductivity (EC), organic matter (OM), lime (CaCO3), nitrogen (N), phosphorus (P), potassium (K), Ca + Mg was characterized with a moderate R (R=0.79, p < 0.05), and (iii) seed yield and OM, N, P, K, copper (Cu), cation exchange capacity (CEC), CaCO3 indices has the highest R (R = 0.87; p <0.01). In general, statistical parameters were within the validity limits. The established regression models can be applied for the predicting of yield parameters of maize plant grown in the farmed areas of the region.
Bu araştırma, Çarşamba Ovası'nda geleneksel toprak işleme yöntemleriyle soya bitkisi yetiştirilen tarım topraklarının verimlilik durumunu belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla, ovada yer alan 20 köyde soya tarımı yapılan arazilerden toprak örnekleri alınmış ve bu örneklerin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca, aynı arazilerden bitki örnekleri alınarak bazı agronomik unsurları belirlenmiştir. Araştırma iki yıl süre ile aynı arazilerde yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre, topraklar genellikle kil ve killi tın bünyeye sahip, hacim ağırlığı değerleri 1.0-1.3 g cm -3 (%62.5'i), tarla kapasitesi değerleri %30-%40 (%55'i) arasında, nötr ve hafif alkalin reaksiyonlu, tuzsuz, kireçsiz ve orta kireçli olup, organik madde miktarı orta ve iyi (%62.5'i) seviyede saptanmıştır. Toprakların azot miktarı orta ve fazla (%44.5'i), fosfor miktarı az ve orta (%57.5'i), potasyum miktarı orta (%67.5'i), katyon değişim kapasitesi ise çok yüksek (%65'i) olarak belirlenmiştir. Toprakların demir içeriği (%65'i) yüksek, mangan içeriği düşük (%85'i), bakır içeriği (%92.5'i) çok yüksek, çinko içeriği ise çok düşük (%90'ı) düzeyde bulunmuştur. Soya bitkisinin ortalama bitki boyu, bin tane ağırlığı ve tane verim değerleri sırasıyla; 103.31 cm, 200.54 g ve 455.87 kg da-1 olduğu saptanmıştır. Araştırma topraklarının organik madde, azot ve fosfor içerikleri genel olarak düşük olduğundan, topraklara organik, azotlu ve fosforlu gübrelerin uygulanması ile verimde artış sağlanabilir. Anahtar Kelimeler: Çarşamba ovası, fiziksel ve kimyasal özellikler, frekans dağılımı, glycine max l. merill.
ÖZET Bu çalışmada, Çarşamba Ovası'nda geleneksel toprak işleme yöntemleriyle ana ürün olarak mısır bitkisi yetiştirilen tarım topraklarının bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri araştırılmıştır. Bu amaçla, Samsun ilinde yer alan Çarşamba Ovası'nın 20 köyünde çiftçiler tarafından mısır tarımı yapılan arazilerden toprak örnekleri alınmıştır. Araştırma 2013-2014 yılları arasında aynı arazilerde yürütülmüştür. Toprak örneklerinde bazı fiziksel (tekstür, tarla kapasitesi, solma noktası, hacim ağırlığı) ve kimyasal (organik madde, toprak reaksiyonu, elektriksel iletkenlik, kireç içeriği, toplam azot, değişebilir katyonlar, yarayışlı fosfor ve potasyum, katyon değişim kapasitesi, alınabilir Fe, Cu, Zn, Mn) özellikler belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre, toprakların çoğunluğu killi ve killi tın bünyeye sahip, hacim ağırlığı değerleri genellikle 1.30-1.51 g cm-3 (% 52.5'i), % 60'ının tarla kapasitesi değerleri ise % 30-50 arasında saptanmıştır. Toprakların büyük bir çoğunluğu (% 77.5'i) hafif alkalin reaksiyonlu, tuzsuz, az kireç içermekte olup, organik madde miktarları azdan fazlaya değişkenlik göstermiştir. Toprakların azot miktarı düşük (% 65'i), fosfor miktarı az (% 45'i); orta (% 20'i); çok yüksek (% 17.5'i), potasyum düzeyi orta (% 47.5'i), katyon değişim kapasitesi ise yüksek (% 40'i), çok yüksek (% 50'i) olarak saptanmıştır. Toprakların demir miktarı (% 92'i) yüksek, bakır miktarı (% 85'i) çok yüksek, mangan miktarı çok düşük (% 87.5'i), çinko miktarı ise çok düşük (% 72.5'i) düzeyde bulunmuştur. Araştırma topraklarının fiziksel özellikleri (bünye, hacim ağırlığı, tarla kapasitesi) yüksek verim elde edilmesini sınırlandıran faktörler olmamakta, toprakların büyük kısmı azot ve fosfor bakımından zengin olmadığından azotlu ve fosforlu gübreleme yapılması gerekmektedir. Investigation of some physical and chemical soil properties of cultivated fields in Çarşamba Plain Anahtar Sözcükler: Çarşamba Ovası Fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri Frekans dağılımı Mısır ABSTRACT In this study, some physical and chemical properties of maize grown agricultural soils in Çarşamba Plain were investigated. For this purpose, soil samples were taken from agricultural land cultivated by farmers from twenty villages of Çarşamba Plain in Samsun. The study was carried out between 2013-2014 in the same fields. In the soil samples, some physical (texture, field capacity, wilting point, bulk density) and chemical properties (organic matter, soil reaction, electrical conductivity, lime content, total nitrogen, exchangeable cations, available phosphorus, cation exchange capacity, available Fe, Cu, Zn and Mn) were determined. According to the results of research, majority of the soils maize crops were grown were determined to have clayey and clayey loam textured, bulk density values generally 1.30-1.51 g cm-3 (52.5 %) and field capacity values of 60 % were found as 30 %-50 %. The great majority of the soils (77.5 %) had slightly alkaline reaction, low lime contents, nonsaline and amounts of organic matter in the soils varied from low to hi...
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
hi@scite.ai
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.