In 2003 startte de GGD Rotterdam-Rijnmond het project 'Jongeren met een langdurig ziek familielid', met als doel de problematiek van deze jongeren (11-16 jarigen) vroegtijdig te signaleren en (samen met anderen) te voorkomen of op te lossen. Onderdeel van dit project was het in kaart brengen van de aard en omvang van de problematiek. Gekeken is naar hoeveel jongeren opgroeien met een langdurig ziek familielid, of er verschillen zijn in (psychische) gezondheid, leefstijl, schoolverzuim en ervaren problematiek thuis tussen jongeren met en zonder ziek familielid en of de aard van de ziekte en de relatie met het familielid verband houden met de problemen die jongeren met een ziek familielid ervaren. Van de ruim 10.000 jongeren (11-16 jaar) die deelnamen in het schooljaar 2004-2005 gaf ruim een kwart (29%) aan op te groeien in een gezin met een langdurig ziek, gehandicapt of verslaafd familielid. Deze jongeren rapporteerden significant vaker een minder goede ervaren gezondheid (OR 2,0, 95% BI 1,8-2,2), psychische problemen (OR 2,2, 95% BI 1,9-2,5), suïcidege-dachten (OR 1,9; 95% BI 1,7-2,1), suïcidepogingen (OR 2,2, 95% BI 1,9-2,6), alcoholgebruik (OR 1,4, 95% BI 1,2-1,5), marihuanagebruik (OR 1,5, 95% BI 1,2-1,8), spijbelen (OR 1,4, 95% BI 1,2-1,6), schoolverzuim door ziekte (OR 1,4, 95% BI 1,3-1,6), geen lidmaatschap van een vereniging (OR 1,2, 95% BI 1,1-1,3) en problematiek thuis (OR 2,4, 95% BI 2,1-2,7). Bij een psychisch ziek of verslaafd familielid rapporteerden jongeren meer problemen dan bij een lichamelijk ziek familielid. Zowel jongeren met een zieke ouder als met een zieke broer of zus rapporteerden meer problematiek dan jongeren zonder ziek familielid. Jongeren die opgroeien met een langdurig ziek familielid moeten worden beschouwd als een risicogroep. De jeugdgezondheidszorg is vanwege de vaste contactmomenten een unieke setting om op gestructureerde wijze mogelijke problemen bij deze groep vroegtijdig te signaleren en ondersteuning te bieden.Trefwoorden: jongeren, langdurig ziek familielid, gezondheid, Jeugdmonitor Rotterdam Inleiding Met het grootste deel van de jeugd in Nederland gaat het goed. Toch zijn er ook kinderen die wel problemen hebben of problemen geven. In het beleidsprogramma 'Alle kansen voor alle kinderen' kiest het programmaministerie voor Jeugd en Gezin voor een preventieve aanpak: problemen eerder opsporen en eerder aanpakken.1 Een effectieve preventieve aanpak veronderstelt kennis van problemen die zich (kunnen) voordoen. Een probleem dat in toenemende mate opvalt en aandacht krijgt, is het probleem van jeugdigen die overbelast zijn of dreigen te raken.2,3 Onder de factoren die kunnen leiden tot overbelasting en chronische stress bij jeugdigen, valt de zorgsituatie thuis. 4 Hieronder verstaan we een thuissituatie waarin jeugdigen opgroeien met een familielidmeestal een ouder, broer of zus -met langdurige en/of ernstige beperkingen als gevolg van lichamelijke ziekte, handicap, psychische ziekte of een verslavingsprobleem. Omwille van de leesbaarheid zal in het vervolg van dit artikel ...
