Barcha yashil o’simliklarning o’z tuzilishiga ega bo’lganidek, ildiz, poya, barglari, mevalari, meva hosil qilishi uchun esa o’simlikning gullari va boshqa qismlari mavjud. Ushbu tadqiqot ishimizda Xalq tabobatida gipolipidemik vosita sifatida ishlatiladigan dorivor o’simlik Momordica charantia L ning ildizlari, poyalari, barglari va mevalarining anatomik tuzilishini o’rganib chiqdik. Momordica charantia L dorivor o’simligi o’zining shifobaxsh xususiyatlari bilan Hindistonda qadim zamonlardan beri mashhur bo’lib, bu o’simlik Osiyo mamlakatlari, shu jumladan O’zbekistonning iqlim sharoitida ham yetishtirilmoqda. Ushbu sharh o’simlikning anatomik tuzilishini, o’simliklarining mikroskopik suratlarini mualliflar tasvirlagani kabi tasvirlaydi.

Brokkoli (Brassica oleracea var. Italica plenck) — karamdoshlar turkumiga mansub bir yillik sabzavot oʻsimligi xisoblanadi. Ko'pchilik boshqa dorivor o’simliklar singari brokkoli ham turli xil fitokimyoviy moddalarning yaxshi manbalaridir. Karamning ushbu turi tarkibida yuqori konsentratsiyalarda tabiiy ravishda paydo bo'lgan antikanserogen birikma Indol-3-karbinol (I3C) borligi, u ko’krak bezi saratonini va boshqa kasalliklarni davolashda keng ishlatilishi bilan xalq tabobati va an'anaviy tibbiyotda muhim o’rin egallagan.

Nojo’ya ta'sirlari kamroq bo'lganligi sababli, turli kasalliklarning oldini olish va davolash uchun so'nggi yillarda butun dunyoda tabiiy o'simlik mahsulotlariga dori-darmon va sabzavot sifatida katta e'tibor qaratilmoqda. Epidemiologik tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, tabiiy oziq-ovqatlar immunitet tizimini mustahkamlaydi va yallig'lanishga qarshi, antioksidant, antimutagen va saratonga qarshi ta'sir ko'rsatadi, bunday vositalardan biri Brassicaceae oilasiga mansub mo''jizaviy sabzavot brokkoli va brokkoli nihollaridir.Bu o'simliklar juda noyobdir. Ularning tarkibigf fenolik kislotalar va flavonoidlar bilan birga glyukozinolatlar - sulforafan kabi ko'p miqdordagi oltingugurt o'z ichiga olgan organik birikmalardan tashkil topgan bioaktiv metabolitlar kiradi.

Xalq tabobatida dorivor o’simliklardan foydalanish, ularning yangi foydali xususiyatlarini kashf qilish, albatta ularning kimyoviy tarkibiga bevosita bog’liqdir. Ushbu tadqiqotimizda o’rganilayotgan Momordica charantia L dorivor o’simligi ham qadim zamonlardan buyon o’zining shifobaxsh xususiyatlari bilan mashhur, asli yurti Hindiston bo’lgan ushbu o’simlik Osiyo mamlakatlarida yetishtiriladi. Tadqiqotlar natijasida o’simlikning xalq tabobatida ishlatilishi o’rganildi hamda maqolada o’simlikning kimyoviy tarkibi haqida ma’lumotlar keltiriladi.

Brokkoli tez buziladigan bo'lganligi sababli, uni to'g'ri qayta ishlash texnikasi bilan saqlash juda muhimdir. Oziq-ovqat mahsulotlarini quritish deganda, bizlar o’simlikning xujayralarida suyuqlik aylanishining sekinlashuvi davrida qoldiq namlikni olib tashlash uchun uzoq vaqt davomida quritishimiz kerak bo'ladi. Natijada, quritish jarayonida turli xil termal shartli fizik-kimyoviy va strukturaviy o'zgarishlar ro'y beradi, bu ko'pincha yakuniy mahsulot sifatiga salbiy ta'sir qiladi. An'anaviy va qo'llanilishi oson quritish usullari, masalan, havoda quritish usuli, bu sabzavotlarni quritishda samarali bo'lishi mumkin, shu bilan birga ba'zi hollarda ozuqaviy qiymat va xun takviyeleri saqlanib qoladi.