Turizm hızla büyüyen bir endüstri ve önemli bir istihdam kaynağıdır. Turizmin oluşturduğu istihdam neticesinde turizm alanında eğitime verilen önem de artmıştır. Dünyanın birçok yerinde özellikle turizm işletmeciliği alanında lisans ve lisansüstü eğitim programları bulunmakta olup turizm işletmeciliği alanında lisansüstü eğitime verilen önemin artması ile eğitim kalitesindeki rekabet de artmaktadır. Yürütülen bu araştırmanın amacı; Turizm İşletmeciliği Yüksek Lisans ve Doktora Programları için yeni ve özgün nitelikte bir ders programı önermektir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle literatür taraması yapılmış ve lisansüstü turizm eğitiminin önemi açıklandıktan sonra QS World University Rankings 2019 raporunda ilk 500’e giren üniversitelerden turizm işletmeciliği alanında lisansüstü eğitim veren üniversitelerin internet siteleri incelenerek, turizm işletmeciliği lisansüstü programları ile ilgili web sitelerinden elde edilen bulgular, nitel araştırma kapsamında belirli temalar altında sınıflandırılmıştır. Ulaşılan temalar, ortak alan ve tekrar sıklığına göre belirlenmiştir. Bu temalar; “Pazarlama”, “İşletme”, “Finans, Muhasebe ve Ekonomi”, “Sürdürülebilirlik”, “Politika ve Planlama”, “Araştırma Yöntemleri”, “Teori”, “İstatistik ve Veri Analizi”, “Seminer-Öneri-Tez Yazımı”, “Girişimcilik”, “Kültür/Miras”, “Bilgi ve İletişim Teknolojileri”, “Genel Turizm” ve “Diğer” olmak üzere sınıflandırılmıştır. Sonuçlar doğrultusunda uluslararası standartlara uygun olarak Türkiye’deki lisansüstü programlar için ders programında yer alması gereken dersler önerilmiştir.

Bu araştırma, önde gelen dört turizm dergisinde yayınlanan makalelerin başlık ve anahtar kelimelerini analiz ederek turizm çeşitlerinin dönemsel olarak gösterdiği değişimi belirlemeyi amaçlamaktadır. Analizler dönemsel olarak her dergi için ayrı ayrı ve bütünsel şekilde yapılmış ve kelime bulutlarını kullanarak görselleştirilmiştir. Böylece turizm çeşitlerindeki eğilime ilişkin yaklaşık elli yıla dayanan anlık bir görüntü sağlanmaktadır. Yayınlanan makalelerde; (1) 404 farklı turizm çeşidinden bahsedildiği, (2) en çok sürdürülebilir turizm çeşidine (n=176) değinildiği, (3) en fazla turizm çeşidine (n=241) Tourism Management dergisinde yer verildiği, (4) en fazla sayıda turizm türünün 2012-2021 arası dönemde görüldüğü ve bu dönemde 271 farklı turizm çeşidinin çalışıldığı ortaya çıkmıştır. Çalışma, turizm çeşitlerindeki değişimi sadece dergiler ve dönemler arasında öne çıkan türler üzerinden göstermekle kalmamakta; turizm çeşitlerini ortak başlıklar altında çeşitli şekillerde sınıflandırarak çeviri sorunlarını ayrıca türler arasındaki benzerlikler ve farklılıkları da ifade etmektedir. Aynı zamanda çalışmada bazı turizm türlerinin zamanla alt boyutlara ayrıldığı bazılarının da farklı isimler altında tekrardan çalışıldığının altı çizilmektedir. Alternatif turizm türlerinin artışı görsel olarak sunulmaktadır.

No abstract

Araştırmada seyahat ve konaklama tercihlerinin birçok alternatifinin ortaya çıktığı günümüzde, önemli boş zaman değerlendirme alanlarına dönüşen ekoyerleşkeler (ekolojik yerleşke) mercek altına alınmıştır. Araştırma kapsamında; ekoyerleşkelerin gönüllüleri kabul etme, gönüllülerin yerleşkeleri tercih etme nedenleri sınıflandırılarak karşılaştırılmış, uyumsuzluk aşamaları tanımlanmış, ekoyerleşkeler tarafından geliştirilen gönüllü kriterleri tanımlanmıştır. Ekoyerleşkelerdeki mevcut durumu ortaya koyabilmek adına, gönüllü kabul eden 12 ekoyerleşke ziyaret edilmiş; bu ekoyerleşkelerden 16 yerleşke sakini, 11 gönüllü ve bir çalışan ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Türkiye'deki yerleşke sakinlerinin gönüllü kabul nedenleriyle gönüllülerin ekoyerleşkeleri tercih nedenleri tecrübe, keşifsel, faydacı, ekolojik yaşama geçiş, sosyal, psikolojik, ekolojik ve popülist nedenler olarak belirlenmiştir. Belirlenen uyumsuzluklar adapte edilebilecek, dönüştürülebilecek, çatışma yaratan aşamalar olarak tanımlanmış ve nedenlerine bağlı olarak açıklanmışlardır.

No abstract