A b s t r a c tPot marigold (Calendula officinalis L.) is an annual ornamental plant which is also grown for herbal raw material (flower heads) used in the pharmaceutical and cosmetic industries. ) on some morphological features of flower heads as well as on yield and quality of pot marigold raw material. Flowering of pot marigold was shortest in the control treatment (32 days) and longest (43 days) in the plot where nitrogen fertilization had been applied at the highest rate (160 kg N×ha -1 ). Nitrogen fertilization had a significant influence on the number of flower heads per plant, but no significant difference was found in diameter as well as in ligulate flowers and tubular flowers in the flower head. It was found to increase significantly raw material yield after the application of 80 kg N×ha -1 , compared to the control treatment. Yield of flower heads did not differ markedly for fertilization rates from 80 to 160 kg N×ha -1 . Nitrogen fertilization modified slightly essential oil content (this content increased with increasing nitrogen rates), but at the same time it decreased the percentage of flavonoid compounds.

The current laboratory adsorption study aimed at determination of the values of adsorption distribution coefficient (Kd) of bentazone in the profiles of Arenosols, Luvisols, and Cambisols, which are the most common arable mineral soils in Poland. The study attempted to identify the soil components that bind bentazone and the principal adsorption mechanisms of this compound as well as create a model capable of predicting its adsorption in soils. The Kd values determined in batch experiments after 24 h of shaking were very low, and ranged from 0.05 to 0.30 mL/g for the Ap horizon and 0 to 0.07 mL/g for subsoils. The results indicated that the anionic form of bentazone was adsorbed on organic matter, while in acidic soils the neutral form of bentazone was adsorbed on organic matter and sand. The detailed analyses of mineralogical composition revealed that the principal mineral that was responsible for the adsorption of bentazone was quartz, which content was strongly positively correlated with the sand fraction. In soils with pH < 5 and an organic carbon content of < 0.35%, quartz exhibited much greater affinity for the neutral bentazone form than organic matter. Fourier transform infrared photoacoustic spectroscopy analyses supported by computational methods have shown the most probable mechanisms behind the adsorption of bentazone on quartz. The created model, assuming the adsorption of bentazone on organic matter and on sand and using the spectrophotometrically determined dissociation constant of bentazone, very well explained the Kd variance in the 81 examined soils, while correctly predicting the adsorption based on soil properties described in the published data.

No abstract

S t r e s z c z e n i eSuszenie jako metoda utrwalania żywności, w tym ziół przyprawowych, ogranicza rozwój mikroorganizmów i przebieg reakcji biochemicznych w surowcu, ale równocześnie wpływa na zmianę jej cech sensorycznych oraz skład chemiczny. Ziele tymianku właściwego (Thymus vulgaris L.) suszono czterema metodami: naturalną, konwekcyjną (w temperaturze: 40, 50 i 60 °C), mikrofalowo oraz sublimacyjnie. W analizie sensorycznej oceniano intensywność zapachu i jego 4 deskryptory (świeży, zielny, korzenny, balsamiczny) oraz barwę (zielona, żółtozielona, żółtooliwkowa, brunatnooliwkowa). W świeżym i suszonym zielu oznaczano zawartość i skład olejku eterycznego (metodą GC-MS).Stwierdzono, że najkorzystniejszymi cechami sensorycznymi charakteryzowało się ziele suszone sublimacyjnie oraz mikrofalowo, które wykazywało wysoką intensywność zapachu oraz korzystną barwę. Najniżej pod względem aromatu i barwy oceniono tymianek suszony konwekcyjnie w temp. 50 i 60 °C. Największy udział olejku eterycznego stwierdzono w świeżym zielu tymianku (3,04 ml·100 g -1 s.m). Suszenie spowodowało ubytek olejku od 8 ÷ 50,9 %. Największe straty olejku wystąpiły w surowcu suszonym konwekcyjnie w temp. 60 °C oraz w suszu liofilizowanym, zaś najwięcej olejku zachowało się w zielu suszonym naturalnie oraz konwekcyjnie w temp. 40 °C. Suszenie wpłynęło także na zmniejszenie zawartości aromatycznych związków lotnych w olejku. Największy ubytek tych związków nastąpił pod wpływem suszenia gorącym powietrzem oraz liofilizacji. Metody suszenia spowodowały różnice w skła-dzie olejku eterycznego. Najmniejszą zawartością głównego składnika -tymolu charakteryzował się olejek z ziela suszonego naturalnie (50,8 %), a największą -suszonego sublimacyjnie (59,1 %) i mikrofalowo (58,3 %). Pod wpływem suszenia zmniejszyła się także zawartość E-kariofilenu oraz linalolu, natomiast zwiększył się udział p-cymenu i karwakrolu.