No abstract

No abstract

No abstract

Öz Güç sistemlerinin büyümesi, hatlardaki sıkışıklığın artması nedeniyle güç sistemlerinde kararlılık kritik bir konudur. Kararlılık sorunu genellikle talep edilen reaktif gücün karşılanamamasından ve yükteki artışlardan meydana gelmektedir. Yeni hat kurulum maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle varolan hatların maksimum kapasitede çalıştırılıyor olması da gerilim kararsızlığına sebep olmaktadır. Gerilim kararlılığında bara gerilimlerinin belirlenen güvenli sınır değerlerde kalması esastır. Gerilim değerleri bu sınırlar aralığında kalmadığı taktirde hem tüketici tarafında hem de şebeke tarafında sorunlara yol açmaktadır. Şebekeden gereğinden fazla reaktif güç çekilmesi hatlarda sıkışıklığa neden olmaktadır. Bu nedenle reaktif güç, gücün tüketileceği yere yakın bir yerden sağlanırsa hem iletim hatlarının gereksiz yüklenmesinin önüne geçilmiş olur hem de kayıplar azaltılmış olur. Ayrıca dağıtım trafoları daha fazla yükü besleyebilir. Sisteme reaktif güç desteği sağlayabilmek ve sistemi kararlı hale getirebilmek için literatürde çeşitli yöntemler kullanılmıştır. Kompanzasyon sistemleri, trafo kademe değiştiricileri, yük atma, FACTS cihazları bunlardan bazılarıdır. Bu çalışma literatürdeki çalışmaların incelemesini içermektedir.

No abstract

Abstract:Power line parameters are an important factor in relay applications and power quality studies. In the literature, the phasor measurement unit method and measuring of current and voltage at two ends of the power line were usually used to estimate the power line parameters. In this study, the parallel resonance impedance detection method was used to estimate the power line parameter to obtain input data. The real measurement values are used to obtain parallel resonance impedance in this method. The real measurement values include the measurement errors of the current and voltage transformer. Thus, the estimated parameter values are realistic. The electrical network with has 27 busbars that belongs to an organized industrial zone in Turkey was used for the application. Harmonic measurement of the power line of the electrical network was made to obtain parallel resonance impedance. The obtained parallel resonance impedance was used in the maximization problem. The maximization problem was defined as the estimated accuracy rate and was solved by using the clonal selection algorithm, genetic algorithm, and particle swarm optimization to make the most realistic parameter estimation. These methods can be defined as parameter estimators and are selected because they are all used widely in electrical engineering problem solutions. The results of these methods were compared with real parameter values, and accuracy of the estimate was determined for each method.

No abstract

GirişElektrik enerjisinin iletiminde ve dağıtımında havai hatlar ile yüksek gerilim yeraltı kablolu hatlar kullanılmaktadır. Yüksek gerilim yeraltı kabloları yalıtımlı olduğundan dolayı havai hatlara göre daha güvenlidir. Fakat havai hatların maliyeti daha düşük olduğundan dolayı tercih sebebidir. Son yıllardaki nüfus artışından ve şehirlere olan göçün artmasından dolayı şehir merkezlerindeki yapılaşma artmıştır. Bu yüzden havai hatlar, yapılara ve insanların yaşam alanlarına yakın yapılmaktadır. Buda istenmeyen kısa devrelere ve elektrik çarpılmalarına neden olmaktadır. Bu türlü durumları engellemek için şehir merkezlerinde ve yapılaşmanın sık olduğu bölgelerde havai hatlar yeraltı kablolu hatlara dönüştürülmektedir.Yüksek gerilim yeraltı kablolarının yalıtımı genellikle XLPE (Çapraz bağlı polietilen) yalıtkanı ile yapılmaktadır ve XLPE yalıtkanı, kılıf ve zırh ile korunmaktadır. Fakat XLPE yalıtkanını korumak için kullanılan metal malzeme üzerinde kılıf akımı oluşmaktadır. Kılıf akımı kabloda ek ısı oluşturarak kablonun akım taşıma kapasitesini yani performansını düşürmekte aynı zamanda XLPE yalıtkanından kaynaklanan arızalara neden olmaktadır. Ayrıca kılıf akımı zırh üzerinde gerilim indükler ve bu gerilim seviyesinin 50 V olan dokunma gerilimini aşması durumunda elektrik çarpılma riski oluşturmaktadır. Bu türlü durumların engellenmesi için gereken önlemlerin alınması gerekmektedir. Fakat genellikle bu tür önlemler ya bir elektrik çarpılması veya ciddi bir arızadan sonra alınmaktadır. Eğer yüksek gerilim yeraltı kablolu hat kurulmadan yani proje aşamasında iken oluşabilecek kılıf akımı belirlenebilirse, bu istenmeyen olaylar yaşanmaz. Böylece yüksek gerilim yeraltı kablolu hattın güvenlik seviyesi ve verimi artırılmış olur. Kılıf akımının belirlenebilmesi için öncelikle bu akımın oluşumu ve bunu etkileyen faktörlerin bilinmesi gerekir.Kılıf akımının oluşmasındaki en önemli etken dengesiz yük akımıdır [1]. Dengesiz yük akımının artışı kılıf akımını da artırmaktadır. Yeraltı kabloların tesisindeki geometrisi de kılıf akımı etkileyen diğer bir faktördür. Yüksek gerilim yeraltı