Keywords: bank profitability; profitability ratios; return on sales (ROS); return on assets (ROA); return on equity (ROE) Kod JEL: G21 WstępJedną z najważniejszych kategorii finansowych gospodarki rynkowej jest rentowność, będąca głównym czynnikiem motywującym ludzi do podejmowania działalności gospodarczej. Rentowność banków natomiast, jako podmiotów zasilających finansowo gospodarkę, warunkuje funkcjonowanie i rozwój pojedynczych podmiotów gospodarczych, a w skali makroekonomicznej jest motorem rozwoju poszczególnych sektorów i całej gospodarki. Z punktu widzenia banków można wyróżnić pięć podstawowych funkcji rentowności. Jest ona:− podstawowym celem działalności banku, − syntetycznym miernikiem efektywności ekonomicznej banku, − podstawowym źródłem finansowania rozwoju banku, − podstawą systemu motywacji kadry zarządzającej, − źródłem dochodów finansów publicznych. 226Celem artykułu jest niezwykle ważna dla sektora bankowego i wchodzących w jego skład banków analiza rentowności przeprowadzona na bazie danych pochodzą-cych ze sprawozdań finansowych przy pomocy klasycznych wskaźników rentowności. Pojęcie i istota rentownościProwadzenie działalności bankowej wymaga zaangażowania specyficznych dla tej jednostki zasobów, natomiast wyrażone wartościowo ich zużycie stanowi dla banku koszt działalności. Bank w wyniku prowadzonej działalności osiąga określone efekty w postaci świadczonych usług oraz sprzedaży produktów bankowych, których wyrazem są osiągane przychody. Racjonalne prowadzenie działalności bankowej wymaga uzyskania odpowiedniej relacji między osiąganymi przychodami a ponoszonymi kosztami, którą jest wynik finansowy w postaci relacji wartościowej opisującej różnicę między przychodami a kosztami. Jest to podstawowy miernik efektywności działal-ności bankowej; w praktyce przyjęło się mówić o rentowności banku w pozytywnym tego słowa znaczeniu, czyli wtedy, gdy jest dodatni wynik finansowy, a więc zysk. W tym znaczeniu rentowność utożsamia się z zyskownością, natomiast celem banku jest maksymalizacja zysku. Utrzymanie zysku na odpowiednio wysokim poziomie pozwala bankowi na bezpieczne funkcjonowanie, rozwój, utrzymanie wiarygodności oraz poprawę sytuacji materialnej zarówno pracowników, jak i właścicieli banku. Wysoka rentowność banku wskazuje nie tylko na przedsiębiorczość i skuteczność działania kierownictwa banku, ale także na umacnianie jego pozycji na rynku usług finansowych. Jednakże wielkość osiągniętego przez bank wyniku finansowego obrazuje jedynie w liczbach bezwzględnych rezultaty działalności, co pozwala dokonać wstęp-nej oceny efektywności gospodarowania. Z kolei rentowność jest stanem finansowym banku, wyrażonym wynikiem finansowym będącym rezultatem działalności bankowej. Wyróżnia się dwa stany rentowności: zyskowność, czyli osiąganie przez bank dodatniego wyniku finansowego, lub deficytowość, czyli ponoszenie straty na działalności bankowej, wyrażające się ujemnym wynikiem finansowym [por. Kopiński, 2008].Ponieważ sama kwota zysku nie charakteryzuje precyzyjnie skali tej efektywności, dlate...
Próba oceny efektywności banków komercyjnych za pomocą metody DEA Attempting to Evaluate the Effectiveness of the Commercial Banks Using Data Envelopment AnalysisSłowa kluczowe: efektywność, banki, metoda, metoda DEA Keywords: efficiency, bank, Data Envelopment Analysis WstępBanki komercyjne to instytucje finansowe zaufania publicznego uznawane za wysoko wyspecjalizowane w zarządzaniu obiegiem pieniądza pomiędzy podmiotami gospodarczymi, jednostkami samorządowymi, instytucjami państwowymi a społeczeństwem. W Polsce działają one na podstawie prawa bankowego i podlegają polskiemu nadzorowi bankowemu funkcjonującemu w ramach skonsolidowanej Komisji Nadzoru Finansowego.Odwołując się do prawa bankowego, instytucje te świadczą usługi nazywane czynnościami bankowymi. Należy stwierdzić, że ich głównym zadaniem jest przede wszystkim gromadzenie środków pieniężnych. Wiąże się z tym jednak działalność banku polegająca na udzielaniu kredytów i pożyczek oraz dokonywaniu rozliczeń pieniężnych nie tylko w obrocie krajowym, ale i zagranicznym. Banki komercyjne są bardzo ważnymi instytucjami dla ogółu społeczeństwa, świadczą bowiem usługi tzw. klientowi masowemu. 258Od wieków społeczeństwo, chcąc się rozwijać, pożycza pieniądze na przeróżne cele, począwszy od prostych zakupów, a kończąc na dużych inwestycjach. W pewnym momencie życia każdy musi skorzystać nawet z najprostszej usługi bankowej, chociażby założyć konto. Nawet i w tym wypadku każdy człowiek stara się wybrać najbardziej korzystną instytucję finansową. W tym wyborze często pomagają reklamy sugerujące nowe rozwiązania i bezpieczeństwo powierzonych środków. Bank, jak każde przedsiębiorstwo, jest nastawiony na zysk, który uzyskuje dzięki świadczeniu usług klientowi instytucjonalnemu i detalicznemu. Przekłada się to na efektywność wynikającą z proponowanych przez bank usług i sprzedaży produktów bankowych, które są reklamowane. Klient swobodnie może wybrać bank. Współcześnie, wraz z rosnącymi potrzebami finansowymi klientów, pojawia się rosnąca konkurencja na rynku usług finansowych oraz przemiany ilościowe i jakościowe w bankowości, które sprawiają, że konieczne staje się sprawne zarządzanie efektywnością. Jej pomiar również jest kwestią istotną, ponieważ dostarcza informacji dotyczących skuteczności podejmowanych działań w jednostce [Perek, 2014, s. 222]. Wpływają one na efekt końcowy -zadowolenie klienta, który może odzwierciedlać liczba klientów, np. w postaci założonych kont, udzielonych kredytów lub depozytów.
Informacje o naborze artykułów i zasadach recenzowania znajdują się na stronie internetowej Wydawnictwa www.wydawnictwo.ue.wroc.pl Kopiowanie i powielanie w jakiejkolwiek formie wymaga pisemnej zgody Wydawcy
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
hi@scite.ai
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.