Әр Түрлі Белсенділігі Бар Есту Қабілеті Зақымдалған Оқушылардың Танымдық Даму Ерекшеліктері

Abstract

The content structure of leading factors in the mental development of junior schoolchildren with hearing impairments, which is necessary for the purposeful development of initiative and performance of a junior school child is presented in the article. Experimental study of the features of cognitive development of deaf schoolchildren with various types of activity was carried out to identify using the methods: development of perception; visual-figurative and logical thinking; imagination; compliance with the requirements and rules; position of pupil in classroom; desire to study at school; self-assessment: “Logic in pictures” by M.V. Matyukhina, “Find a path” by E.G. Rechitskaya, “Album” by S.D. Zabramnaya, “Incomplete figures” - modified test by E. Torrens, “Speech dictation” by D.B. Elkonin. The level of interrelation of activity with the selected parameter of personality was studied by the factor of mental development between initiative, executive and social-impulsive children, as well as differences between initiative, executive and social-passive children. In order to do this, dichotomous correlation coefficient was calculated in selected groups. The specificity of interaction of junior schoolchildren and teachers of the deaf with different styles and activity types of personality has been experimentally proved and recommendations have been proposed for organizing corrective work aimed at the development of social activity of junior schoolchildren with hearing impairments. Мақалада есту қабілеті бұзылған бастауыш сынып оқушылардың психикалық дамуының жетекші факторларының маңызды құрылымы берілген, бұл бастауыш сынып оқушының бастамасы мен ынта-сын мақсатты дамыту үшін қажет. Әр түрлі белсенділігі бар есту қабілеті зақымдалған оқушылардың танымдық даму ерекшеліктерін эксперименттік зерттеу келесі әдістерді қолдана отырып жүргізілді: қабылдауды дамыту; көрнекі-бейнелі және логикалық ойлау; қиял; талаптар мен ережелерге бағыну; сыныптағы оқушының позициясы; мектепте оқуға деген ықылас; өзін-өзі бағалау: М. В. Матюхинаның» суреттердегі Логика», Е.Г. Речицкаяның» жолды тап», С.Д. Забрамнаның «альбомы»,» толық емес фи-гуралар «Е. Торренстің модификацияланған тесті, Д.Б. Элькониннің»сөйлеу диктанты». Белсенділік пен жеке тұлғаның таңдалған параметрімен қарым-қатынас деңгейі белсенді және атқарушы балалар мен әлеуметтік импульсивті балалар арасындағы психикалық даму факторымен, сондай-ақ бастама-шыл, атқарушы және әлеуметтік-пассивті балалар арасындағы айырмашылықтармен зерттелді. Ол үшін таңдалған топтарда дихотомиялық корреляция коэффициенті есептелді. Кіші мектеп оқушылары мен сурдопедагогтардың жеке іс-әрекеттің әртүрлі стильдері мен түрлерімен өзара әрекеттесу ерекшелігі экс-перименталды түрде дәлелденді және есту қабілеті нашар бастауыш сынып оқушыларының әлеуметтік белсенділігін дамытуға бағытталған түзету жұмыстарын ұйымдастыру бойынша ұсыныстар ұсынылды. В статье представлены содержательная структура ведущих факторов психического развития младших школьников с нарушениями слуха, необходимая для целенаправленного развития инициативы и исполнительности младшего школьника. Экспериментальное изучение особенностей когнитивного развития глухих школьников с различными типами активности было проведено с применением методик на выявление: развития восприятия; наглядно-образного и логического мышления; воображения; подчинения требованиям и правилам; положения школьника в классе; желания учиться в школе; самооценки: «Логика в картинках» М.В. Матюхиной, «Найди дорожку» Е.Г. Речицкой, «Альбом» С.Д. Забрамной, «Неполные фигуры» – модифицированный тест Е.Торренса, «Речевой диктант» Д.Б. Эльконина. Уровень взаимосвязи активности с выбранным параметром личности изучались по фактору психического развития между инициативными и исполнительными детьми и социально-импульсивными, а также различия между инициативными, исполнительными и социально-пассивными детьми. Для этого в выбранных группах вычислялся дихотомический коэффициент корреляции. Экспериментально доказана специфика взаимодействия младших школьников и сурдопедагогов с различными стилями и типами активности личности и предложены рекомендации по организации коррекционной работы, направленной на развитие социальной активности младших школь-ников с нарушениями слуха.