Συναισθηματική Νοημοσύνη Και Διατροφική Συμπεριφορά Ασθενών Με Στεφανιαία Νόσο

Abstract

Σκοπός. Η παρούσα διδακτορική διατριβή αποσκοπούσε στο να εξετάσει το ρόλο της Συναισθηματικής Νοημοσύνης καθώς και διαφόρων διατροφικών συνηθειών στην εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου. Συγκεκριμένα, πρωταρχικός στόχος της έρευνας, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της διατριβής, ήταν η διερεύνηση της σχέσης ανάμεσα στη στεφανιαία νόσο και σε διάφορες διαστάσεις της Συναισθηματικής Νοημοσύνης, όπως η ικανότητα κατανόησης, αντίληψης, ελέγχου και έκφρασης των συναισθημάτων. Επιπρόσθετος στόχος της έρευνας ήταν η μελέτη της σχέσης ανάμεσα στη στεφανιαία νόσο και τη διατροφική συμπεριφορά των στεφανιαίων ασθενών. Δείγμα-ερευνητικά εργαλεία. Στην έρευνα συμμετείχαν 300 ασθενείς με μέσο όρο ηλικίας 69 έτη, από τους οποίους 150 έπασχαν από στεφανιαία νόσο και 150 ήταν άτομα χωρίς κανένα κλινικό σύμπτωμα στεφανιαίας νόσου ή ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου. Οι μη στεφανιαίοι ασθενείς νοσηλεύονταν στο ίδιο νοσοκομείο με τους στεφανιαίους ασθενείς. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τρία ερωτηματολόγια με σκοπό να αξιολογηθούν διάφορες διαστάσεις της Συναισθηματικής τους Νοημοσύνης: 1) την Κλίμακα Συναισθηματικής Νοημοσύνης των Wong & Law (WLEIS), (Wong & Law, 2002), 2) τη σύντομη έκδοση του Ερωτηματολογίου Συναισθηματικής Νοημοσύνης ως χαρακτηριστικού της προσωπικότητας (TEIQue-SF), (Petrides & Furnham, 2003) και 3) τη σύντομη έκδοση του Ερωτηματολογίου Συναισθηματικής Νοημοσύνης του Bar-On (Bar-On EQ-i), (Bar-On, 1997). Επιπλέον, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν δύο ερωτηματολόγια για την αξιολόγηση της διατροφικής τους συμπεριφοράς: 1) το Ερωτηματολόγιο Διαιτητικών Συνηθειών (EAT-26), (Gardner, 1983) και 2) το Σκορ Μεσογειακής Διατροφής (MedScore), (Panagiotakos et al., 2007).Αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι στεφανιαίοι ασθενείς είχαν μεγαλύτερη δυσκολία από ό,τι οι μη στεφανιαίοι στο να κατανοήσουν, διαχειριστούν και ελέγξουν τα προσωπικά τους συναισθήματα, καθώς και να κατανοήσουν τα συναισθήματα των άλλων. Βρέθηκε επίσης ότι οι ασθενείς, οι οποίοι α) ελέγχουν καλύτερα τα συναισθήματά τους, β) υιοθετούν τις αρχές της μεσογειακής διατροφής και γ) δεν πάσχουν από υπερλιπιδαιμίες, σακχαρώδη διαβήτη και παχυσαρκία, έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν από στεφανιαία νόσο από ό,τι οι υπεριλιπιδαιμικοί, διαβητικοί και παχύσαρκοι ασθενείς που δεν ακολουθούν το μεσογειακό μοντέλο διατροφής και δυσκολεύονται να ελέγξουν τα συναισθήματά τους. Από τη μελέτη βρέθηκε ακόμη ότι μόνο οι στεφανιαίοι ασθενείς, οι οποίοι νοσούν για περισσότερα από 11 έτη, είναι σε θέση να ελέγχουν τη διατροφική τους συμπεριφορά, και παράλληλα να κατανοούν, διαχειρίζονται και ελέγχουν τα προσωπικά τους συναισθήματα, καθώς και να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων. Τέλος, από τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων της έρευνας προέκυψε ένα μοντέλο που μας δίνει τη δυνατότητα να διακρίνουμε με επιτυχία 80% εάν ένα άτομο πάσχει από στεφανιαία νόσο, με βάση τις βαθμολογίες που συγκεντρώνει στα ερωτηματολόγια που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης για την αξιολόγηση της Συναισθηματικής Νοημοσύνης και της διατροφικής συμπεριφοράς των συμμετεχόντων σε αυτή.Συμπεράσματα. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την παρούσα μελέτη επιβεβαιώνουν τη σχέση ανάμεσα στη στεφανιαία νόσο και στη διάσταση της Συναισθηματικής Νοημοσύνης που αφορά στην ικανότητα ελέγχου των συναισθημάτων, η οποία έχει διαπιστωθεί και σε προγενέστερες σχετικές μελέτες. Επιπρόσθετα, διευρύνουν τις γνώσεις μας που αναφέρονται στο ρόλο της Συναισθηματικής Νοημοσύνης στην εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου, αφού αναδεικνύουν και άλλες διαστάσεις της Συναισθηματικής Νοημοσύνης, όπως η ικανότητα κατανόησης και διαχείρισης των προσωπικών συναισθημάτων, καθώς και η ικανότητα κατανόησης των συναισθημάτων των άλλων, οι οποίες συνδέονται με την εμφάνιση της συγκεκριμένης νόσου. Επιπλέον, ενισχύουν τις διαπιστώσεις προηγούμενων μελετών, οι οποίες καταδεικνύουν τη σχέση ανάμεσα στη στεφανιαία νόσο και σε άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η διατροφική συμπεριφορά, ο σακχαρώδης διαβήτης και η παχυσαρκία. Τέλος, τα παρόντα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την ανάγκη διεξαγωγής μελλοντικών μελετών για τη διερεύνηση του ρόλου των προγραμμάτων παρέμβασης, τα οποία στηρίζονται στη βελτίωση της Συναισθηματικής Νοημοσύνης, στην πρόληψη της στεφανιαίας νόσου.