Προοπτική Ηχωκαρδιογραφική Μελέτη Σε Ασθενείς Με Συστηματική Σκλήρυνση

Abstract

Eισαγωγή. Στη συστηματική σκλήρυνση (ΣΣκ), μια αυτοάνοση νόσος με διαταραχή του αγγειακού συστήματος, η καρδιακή και αγγειακή προσβολή είναι κοινή. Όμως η παρουσία της καρδιακής προσβολής καθώς και η προέλευση και ο υποκείμενος παθοφυσιολογικός μηχανισμός της είναι εν πολύς άγνωστος. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει την ύπαρξη πρώιμης υποκλινικής διαταραχής της αριστερής και δεξιάς κοιλίας και την εξέλιξη της μετά από 3 έτη, καθώς και για πρώτη φόρα να εξετάσει την υπόθεση αν σχετίζεται με τις πρώιμες διαταραχές των αγγείων (μικρό και μακροκυκλοφορία) αλλά και με διαταραχές της κοιλιό-αρτηριακής σύζευξης.Μέθοδος. 95 ασθενείς με ΣΣκ, (88.7% γυναίκες, ηλικίας 53.3±13.7, έτη) και 54 άτομα χωρίς γνωστή και εμφανή καρδιαγγειακή νόσο με παρόμοια δημογραφικά χαρακτηριστικά (ηλικία, φύλο) καθώς και παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου υπεβλήθησαν κατά την αρχική φάση σε πλήρη κλινική εξέταση, αναλυτική ηχωκαρδιογραφική μελέτη περιλαμβάνοντας παραμέτρους παραμόρφωσης (speckletracking) καθώς και σε μελέτη μακροκυκλοφορίας (tonometry-basedpulsewaveanalysis). Επιπρόσθετοι δείκτες της λειτουργικότητας της αριστερής κοιλίας, της μικροκυκλοφορίας και της κοιλιο-αρτηριακής σύζευξης υπολογισθήκαν. 66 από αυτούς, ηλικίας 53 ± 12.2 έτη, επανεξετάστηκαν με ηχωκαρδιογράφημα μετά από 31.6 ± 6.7 μήνες.Αποτελέσματα. Οι ασθενείς με ΣΣκ παρουσίαζαν πρώιμη υποκλινική αναδιαμόρφωση της αριστερής κοιλίας, καθώς και πρώιμες διαταραχές της συσταλτικότητας της ΑΚ κατά τον επιμήκη (επίμηκες συνολικό συστολικό strain ΑΚ: -20.43% ± -2.0% vs. -21.51% ± -1.87%, p=0.001), αλλά και τον κυκλοτερή (κυκλοτερές συνολικό συστολικό strainΑΚ: -22.7% [-25.4% - -21.2%]vs. -25.3% [-28.3% - -23.3%], p=0.003) άξονα παρατηρήθηκαν. Όσον αφορά στην δεξιά κοιλία, πρώιμες διαταραχές της συστολικής (επίμηκες συνολικό συστολικόstrain ΔΚ: -25.72% ± -4.3% vs. -28.30% ± -4.61%, p=0.012) και διαστολικής (ΔΚ E/e’: 4.8 [3.84-5.9]vs. 4.15 [3.42-4.83]p=0.007) λειτουργίας της διαπιστώθηκαν.Οι διαταραχές της αριστερής και δεξιάς κοιλίας δεν συσχετίζονταν μεταξύ τους. Στην πολυπαραγοντική ανάλυση το επίμηκες συνολικό συστολικό strain της ΑΚ σχετίζονταν με την διάρκεια νόσου (b=0.14, p=0.001) και τη λήψη κορτιζόνης (b=1.15, p=0.023) ενώ το επίμηκες συνολικό συστολικό κυκλοτερές strain μόνο με την διάρκεια νόσου (b=0.17, p=0.032). Το επίμηκες συνολικό συστολικό strain τoυ ελευθέρου τοιχώματος της ΔΚ σχετιζόταν με το υπότυπο της ΣΣκ (b=2.63, p=0.042), με το διάχυτο τύπο να εμφανίζει περισσότερο επηρεασμένες τιμές, και με τη λήψη μεθοτρεξάτης (b=3.13, p=0.023).Κατά της διάρκεια της επανεκτίμησης διαπιστώθηκε προοδευτική επιδείνωση των αρχικών παρατηρούμενων υποκλινικών διαταραχών της αριστερής και δεξιάς κοιλίας. Η μάζα της ΑΚ αυξήθηκε (g/m2) (74.26 ± 14.94 vs 69.81 ± 12.78, p<0.001) και το συνολικό συστολικό strain παρουσίασε μείωση μόνο κατά τον επιμήκη άξονα(%) (-19.8 [-21.1 - -18.4] vs -20.4 [-21.65 - -18.95], p<0.001). Όσον αφορά στη μελέτη της δεξιάς κοιλίας, τόσο οι πιέσεις πλήρωσης και η συστολική πίεση της (αν και εντός φυσιολογικών ορίων) όσο και οι συστολικοί δείκτες όπως ο Tapse (mm) (2.2 [2.1 – 2.3] vs 2.2 [2.1 – 2.4], p=0.018 και το επίμηκες συνολικό strain (%) (-24.88 [-27.89 - -22.0] vs -25.41 [-28.61 - -22.69], p=0.0019) παρουσίασαν περαιτέρω επιδείνωση.Επί απουσίας σημαντικών διαταραχών της αορτικής σκληρίας όπως αυτή μελετήθηκε μετρώντας την καρωτιδο-μηριαία ταχύτητα του σφυγμικού κύματος (m/s) (7.6 [6.55-9.3] vs 8.23 [7.3-9.45], p=0.602 )αλλά και τον ηχωκαρδιογραφικό δείκτη αορτικής σκλήρυνσης (%) (12.39 (8.28-22.36) vs 12.0 (7.89-21.42), p=0.066), τόσο η συνολική αρτηριακή ευενδοτότητα (mL/mmHg) (1.11 [0.85-1.59] vs 1.13 [0.94-1.47], p=0.032) όσο και τα ανακλώμενα κύματα (πίεση ενίσχυσης(mmHg)12.3 ± 6.6 vs12.1 ± 5.2, p=0.009, δείκτης πίεσης ενίσχυσης (%) 33.0 [26.8-38.0] vs 31.5 [24.0-37.0], p=0.06)ήταν επηρεασμένα στους ασθενείς με ΣΣκ σε σύγκριση με τα άτομα-μάρτυρες. Ενώ δεν παρατηρήθηκαν διαταραχές στην κοιλιό-αρτηριακή σύζευξη, η λειτουργία της αριστερής κοιλίας μέσα από τους δείκτες του έργου παλμού της και της επιφάνειας πίεσης –όγκου (LVstrokework (4.15 (3.6-4.8) vs 5.4 (4.2-6.6), p<0.001), LVstrokeworkindex (60.33 ± 10.29 vs 70.05 ± 11.9, p<0.001) andpressure-volumearea (PVA, 5.42 (4.6-6.38) vs 7.35 (5.64-9.03), p<0.001) ήταν μειωμένη. Τέλος, η πρώιμη διαταραχή της αριστερής κοιλίας συσχετίσθηκε με παραμέτρους του αγγειακού δικτύου.Συμπεράσματα.Στην πρωτότυπη αυτή μελέτη καταδείχθηκε ότι αμφότερες οι κοιλίες της καρδιάς παρουσιάζουν πρώιμα υποκλινικές διαταραχές, οι οποίες συσχετίζονται μάλιστα με ειδικά χαρακτηριστικά της νόσου και επιδεινώνονται με την πρόοδο του χρόνου. Επίσης οι μηχανισμοί της δυσλειτουργίας της αριστερής κοιλίας διαφέρουν από αυτούς της δεξιάς και για πρώτη φόρα βρέθηκε ότι σχετίζονται με διαταραχές της μικροκυκλοφίας οι οποίες μάλιστα προηγούνται αυτών της μακροκυκλοφορίας.