Οι Καρκινικοί Δείκτες Στη Διάγνωση Και Παρακολούθηση Ασθενών Με Αιματολογικές Κακοήθειες

Abstract

Σκοπός: Η εκτίμηση της συχνότητας εμφάνισης παθολογικών τιμών των καρκινικών δεικτών CA15-3, CA125, CA19-9 και CEA κατά τη διάγνωση και την υποτροπή/επιδείνωση ή ύφεση ασθενών με αιματολογικές κακοήθειες. Επίσης, η συσχέτισή τους με το φορτίο της νόσου στη διάγνωση και υποτροπή/επιδείνωση ή ύφεση των παραπάνω νοσημάτων. Υλικό- Μέθοδοι: Μελετήθηκαν 268 ασθενείς, ηλικίας 16-95 ετών, οι οποίοι έπασχαν από 14 αιματολογικές κακοήθειες: μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα(ΜΔΣ), ιδιοπαθή θρομβοκυττάρωση, αληθή πολυκυτταραιμία, πρωτοπαθή μυελοΐνωση, χρόνια μυελογενή λευχαιμία(ΧΜΛ), λέμφωμα Hodgkin’s και Non- Hodgkin’s(NHL), χρόνια λεμφογενή λευχαιμία(ΧΛΛ), πολλαπλούν μυέλωμα(Π.Μ.), οξεία μυελογενή λευχαιμία(ΟΜΛ), οξεία λεμφογενή λευχαιμία(ΟΛΛ), μαστοκυττάρωση, λευχαιμία εκ τριχωτών κυττάρων και υπερηωσινοφιλικό σύνδρομο. Οι καρκινικοί δείκτες προσδιορίστηκαν με την ανοσολογική μέθοδο της ηλεκτροχημειοφωταύγειας, που στηρίζεται στην αρχή της διπλής ανοσοσήμανσης, στον αναλυτή Hitachi Modular E170, υπομονάδα Elecsys. Αποτελέσματα: Ο καρκινικός δείκτης CA15-3 παρουσίασε παθολογικές τιμές στη διάγνωση των αιματολογικών κακοηθειών, με εξαίρεση τα ΜΔΣ και την ΟΜΛ, οι οποίες συσχετίζονται με υψηλό φορτίο νόσου στη διάγνωση της ιδιοπαθούς θρομβοκυττάρωσης(p<0,05), αληθούς πολυκυτταραιμίας(p<0,05) και NHL(p<0,001). Ο καρκινικός δείκτης CA125 είχε παθολογικές τιμές στη διάγνωση των NHL και του Π.Μ., οι οποίες συσχετίζονται με υψηλό φορτίο νόσου στη διάγνωση των NHL(p<0,01). Οι CA19-9 και CEA δεν παρουσίασαν παθολογικές τιμές στη διάγνωση των αιματολογικών κακοηθειών. Ο CA15-3 παρουσίασε παθολογικές τιμές κατά την υποτροπή/επιδείνωση των αιματολογικών κακοηθειών, με εξαίρεση την ΟΜΛ και την ΟΛΛ. Οι τιμές αυτές συσχετίζονται με το βαθμό υποτροπής/επιδείνωσης των ΜΔΣ(p<0,001), της ιδιοπαθούς θρομβοκυττάρωσης(p<0,01), των λεμφωμάτων Hodgkin’s(p<0,05), των NHL(p<0,001) και της ΧΛΛ(p<0,01). Ο CA125 παρουσίασε παθολογικές τιμές κατά την υποτροπή/ επιδείνωση του Π.Μ., των NHL και της ΧΛΛ. Οι τιμές αυτές συσχετίζονται με το βαθμό υποτροπής/επιδείνωσης των NHL(p<0,01) και της ΧΛΛ(p<0,05). Ο CEA είχε παθολογικές τιμές κατά την υποτροπή/επιδείνωση του Π.Μ. Ο CA19-9 δεν είχε αξιόλογα ευρήματα στην υποτροπή/επιδείνωση των αιματολογικών κακοηθειών. Οι παθολογικές τιμές του CA15-3 υποχώρησαν σε φυσιολογικά επίπεδα κατά την ύφεση των αιματολογικών κακοηθειών, με εξαίρεση τα ΜΔΣ , την πρωτοπαθή μυελοΐνωση και την ΟΜΛ. Η υποχώρηση των τιμών αυτών συσχετίζεται με το βαθμό ύφεσης των Hodgkin’s λεμφωμάτων(p<0,05), των NHL(p<0,001), της ΧΛΛ(p<0,01) και της ιδιοπαθούς θρομβοκυττάρωσης (p<0,01). Οι παθολογικές τιμές του CA125 υποχώρησαν σε φυσιολογικά επίπεδα κατά την ύφεση του Π.Μ., των NHL και της ΧΛΛ. Η υποχώρηση των τιμών αυτών συσχετίζεται με το βαθμό ύφεσης των NHL(p<0,01) και της ΧΛΛ(p<0,05). Οι CA19-9 και CEA δεν είχαν αξιόλογα ευρήματα στην ύφεση των αιματολογικών κακοηθειών.Συμπεράσματα:Ο CA15-3 είναι βοηθητικός δείκτης στη διάγνωση των αιματολογικών κακοηθειών, εκτός από τα ΜΔΣ και την ΟΜΛ. Μπορεί να προσδιορίσει την υποτροπή/επιδείνωση ή την ύφεση σε ιδιοπαθή θρομβοκυττάρωση, ΜΔΣ, NHL, Hodgkin’s λεμφώματα και ΧΛΛ. Ο CA125 είναι βοηθητικός δείκτης στη διάγνωση των NHL και του Π.Μ. Μπορεί να προσδιορίσει την υποτροπή/ επιδείνωση ή την ύφεση σε NHL, Π.Μ. και ΧΛΛ. Ο CEA μπορεί να συμβάλλει στην ανίχνευση υποτροπής/επιδείνωσης στο Π.Μ. Ο CA19-9 δεν έχει αξία στη διάγνωση και παρακολούθηση των αιματολογικών κακοηθειών. Απαιτείται η διεξαγωγή περισσοτέρων μελετών για επιβεβαίωση των ευρημάτων αυτής της διατριβής.